Supra Silezio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
EfrinEfrin (diskuto | kontribuoj)
FORIGO DE STULTECO: dukolando
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:Upper Silesia coat of arms.png|thumbeta|125px|Blazono de Supra Silezio el la [[19-a jarcento]]]]
'''Supra Silezio''' estas historia [[regiono]] de centra [[Eŭropo]], post la [[Dua Mondmilito]] dividita inter [[Pollando]], [[Ĉeĥio]] kaj [[Slovakio]], sed antaŭ tiu tempo ankaŭ signife influata de la germanlingvaj regnoj de la [[Sankta Romia Imperio]], aparte de la reĝlando [[Prusio]] respektive pli poste la [[Germana Regno]] unuflanke kaj la [[Aŭstria Imperio]] aliflanke.
 
En Supra Silezio situas [[Górnośląski Okręg Przemysłowy|''Suprasilezia Ĉirkaŭejo Industria'']] (pole ''Górnośląski Okręg Przemysłowy'', mallonge '''GOP''', laŭvortegermane ''SupreOberschlesisches Silezia Ĉirkaŭejo [[industrio|Industria]]Industriegebiet''), kiu estas la plej granda industria loko en [[Pollando]].
 
Estas regionoj, pri kies historio, naturbelecoj kaj loĝantoj estis eldonita multe da skribmaterialoj. Aliflanke ekzistas regionoj, pri kiuj oni tro ne skribas. Ĝis tempoj de antaŭ nelonge apartenis al ili la teritorio de kunlaborantaj vilaĝoj [[Píšť]] ([[pola lingvo|pollingve]] Piszcz, [[germana lingvo|germane]] Sandau), [[Hať]] (pollingve Hać, germane Haatsch) kaj [[Šilheřovice]] (pollingve Szilerzowice, germane Schillersdorf) en la ĉeĥa flanko kaj [[komunumo Krzyżanowice]] ([[ĉeĥa lingvo|ĉeĥe]] Křižanovice, germane Kreuzenort) ([[pola lingvo|pollingve]] gmina Krzyżanowice) en la pola flanko. El vido de la areoj de [[Ĉeĥio]] kaj [[Pollando]] tio estas teritorio preskaŭ neglektebla. Sed ilia komuna historia evoluo, precipe ekde la duono de la [[18-a jarcento]], estas en la historio de ambaŭ ŝtatoj tute specifa. Ĝuste en tiu ĉi [[Silezio|silezia]] regiono la rado de historio turniĝis tiel komplike, ke ankoraŭ eĉ ne hodiaŭ pluraj homoj, nuntempajn politikistojn ne esceptante, estas kapablaj kompreni ĝin. Certe ne estas ie aliloke en [[Eŭropo]] homo, al kiu povis okazi, por ke li naskiĝu en [[Prusio]], vivu en [[Ĉeĥoslovakio]] aŭ en [[Pollando]], poste li fariĝu regna germano kaj fine li devu postuli la ĉeĥoslovakan aŭ la polan ŝtatanecon. Ĉion ĉi atingis dum sia vivo loĝantoj de Hať, Píšť, Šilheřovice kaj de komunumo Krzyżanowice, eĉ en forlasinte siajn naskovilaĝojn. Multfoje ŝanĝiĝantaj ŝtatlimoj de [[Germanio]], Ĉeĥoslovakio kaj Pollando „renkontiĝis“ fine de la jaro [[1923]] en urbeto [[Chałupki]]. Ĝuste tiuj ĉi ŝtatoj influis lingvon kaj kulturon en tiu ĉi mikroregiono, en kiu restadis la eminentaj komponistoj [[Ludwig van Beethoven]] kaj [[Franz Liszt]].