|
La ideo de la '''Kvindek Unua SubsxtatoSubŝtato de Usono''', aktualtemoaktuala temo en diskutoj pri la depost-1959-astrukturiĝo diskursode UsonaUsono depost 1959, estas frazokoncepto kiu referencas al lokoj konsiderataj kiel kandidatoj por subsxtatigxisubŝtatiĝi adicie al la jam ekzistantaj [[subsxtatojsubŝtatoj de Usono]]. La termino mem povas esti interpretata sxercesxrce, mallauxdemallaŭde, auxaŭ serioze. La nuraj du proponoj seriozaj hodiauxhodiaŭ estas por la [[SubsxtatigxoSubŝtatiĝo de Portoriko]] kaj la [[SubsxtatigxoSubŝtatigxo de VasxingtonioVaŝingtonio]]. [[Portoriko]] aktuale estas teritorio, kaj [[VasxingtonioVaŝingtonio]] aktuale estas la landa cxefurboĉefurbo kies enlogxantojloĝantoj havas nenian reprezentadon krom simbolan.
LauxLaŭ Artikolo Kvar, Artikolero Tri de la [[Usona Konstitucio]], kiu pritraktas la rilaton inter la subsxtatojsubŝtatoj, la [[Kongreso de Usono|kongreso]] potencas aldoni plusajn subsxtatojnsubŝtatojn en la [[Usono|federacion]] kaj la subsxtatojsubŝtatoj mem estas devitajdevigataj doni "plenfidon kaj agnoskon" al la aktoj de ties parlamentoj kaj kortumoj. Reciproke, la federalafederacia registaro donas militan defendon kaj reprezenton en la parlamento.
==Proponoj per Apartigxoapartiĝo==
Ne nur teritorioj, kolonioj, ne reprezentitaj sublandoj, k.c.kaj ceteraj petas subsxtatigxonsubŝtatigxon, sed ankauxankaŭ kelkaj jam ekzistantaj subsxtatojsubŝtatoj petas apartigxonapartiĝon:
* El [[Arizono]]: apartigxoapartiĝo de Pima provinco kune kun aliaj provincoj, ekz-eekzemple Yuma kaj Santa Cruz.
* El Norda [[Kalifornio]] kaj Suda [[Oregono]]: agnosko de iama subsxtatosubŝtato '''Jefferson''', pro la [[Thomas Jefferson|samnoma historia prezidento de Usono]]
* El [[Kolorado]]: '''Nord-Kolorado'''
* El [[Florido]]: '''Sud-Florido'''
* El [[Ilinojo]]: aparta statuso de provinco Cook, kies urbo [[CxikagoĈikago]] ofte misdiktas subsxtatregulojnsubŝtatajn regulojn neaplikeblajn al la resto de la subsxtatosubŝtato.
* El [[Marilando]]: '''Okcident-Marilando'''.
* El [[MicxiganoMiĉigano]]: apartigxo de la norda duoninsulo, '''Suprio'''.
* El [[Novjorko]]: apartigxoapartiĝo de la [[Novjorko|urbo (Urbo)|Novjorko (Urbo)]].
* El [[Teksaso]]: Multaj proponoj, plej notinde la [[ekssubsxtatigoekssubŝtatigo de Teksaso]], revenonte al la iame sendependa [[Respubliko de Teksaso]].
* El [[VasxingtonoVaŝingtono]]: okcident-orienta skismo, kun proponitaj nomoj (inter aliaj) '''Kaskadio''' kaj '''Linkolno''' pro la nomoj de la [[Cascade montaro|montaro]] kaj [[Abraham Lincoln|la historia prezidento de Usono]].
[[Kategorio:Ŝtatoj de Usono]]
| 