Mazara del Vallo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Ĝemelurboj: Herzberg am Harz
Linio 31:
| mapamplekso = 300
}}
'''Mazara del Vallo''' {{prononco|ma'''za'''radel'''va'''llo|maˈdzaːra del ˈvallo}} (''Mazzara'' {{prononco|ma'''za'''ra}} en la [[sicila lingvo]]) estas [[Italio|itala]] [[komunumo]] de 51.402 loĝantoj<ref name="loĝantoj" />, en la [[provinco de Trapanio]] en [[Sicilio]]. Ĝi havas la renomon esti la urbo de ruĝaj salikokoj, de la [[Kasbaho|Kasbah]] ([[arabe]]: '''قصبة''') kaj de multetna kulturo.
 
Ĝi laŭas la [[Mediteranea maro|mediteranean]] marbordon, ĉe la enmarejo de la riveroj [[Mazaro]] {{prononco|'''ma'''zaro}} kaj [[Arena]], kaj distancas malpli ol 200&nbsp;km de la [[Tunizio|tuniziaj]] marbordoj de [[Norda Afriko]].
Linio 38:
etaj stratoj.
 
== <!-- La ĉefaj branĉoj de la loka ekonomio estas nuntempe turismo, fiŝkaptado, terkultivado, ŝipkonstruado kaj prilaborado de manĝaĵoj (ĉefe fiŝoj). La urbo estas unu el la ĉefaj fiŝkaptadaj havenoj en Italio, kaj la loka ŝipanaro ampleksas proksimume 400 grandajn fiŝkaptadajn motorŝipojn, kiuj pasigas en la maro 50-60 tagojn kaj entute dungas proksimume kvar mil fiŝkaptistojn. La urbo ankaŭ ĝuas la ĉeeston de rimarkinda kvanto de [[Enmigrado|enmigrintoj]], proksimume tri mil, ĉefe el [[Magrebo]]. Ili plejparte enloĝas la [[Araboj|arabdevenan]] urbocentron. --> Geografio ==
<!--
La ĉefaj branĉoj de la loka ekonomio estas nuntempe turismo, fiŝkaptado, terkultivado, ŝipkonstruado kaj prilaborado de manĝaĵoj (ĉefe fiŝoj). La urbo estas unu el la ĉefaj fiŝkaptadaj havenoj en Italio, kaj la loka ŝipanaro ampleksas proksimume 400 grandajn fiŝkaptadajn motorŝipojn, kiuj pasigas en la maro 50-60 tagojn kaj entute dungas proksimume kvar mil fiŝkaptistojn.
 
La urbo ankaŭ ĝuas la ĉeeston de rimarkinda kvanto de [[Enmigrado|enmigrintoj]], proksimume tri mil, ĉefe el [[Magrebo]]. Ili plejparte enloĝas la [[Araboj|arabdevenan]] urbocentron.
-->
 
== Geografio ==
[[Dosiero:Mazara del Vallo, Italy map.png|right|thumb|300px]]
 
Linio 69 ⟶ 63:
== Historio ==
=== Simboloj ===
[[Dosiero:Mazara - Monolite Prem Rawat.jpg|maldekstra|eta|533x533ra|Pacoŝtono kvarlingva (interalie en Esperanto) en formo de kapo dirante "Paco originas en la koro de ĉiuj homoj" - Prem Rawat, la 27-an de majo 2017.]]
 
== Monumentoj kaj interesaj lokoj ==
Mazara del Vallo havas multnombrajn lokojn de historia intereso, kiuj memoras la diferencajn kulturojn kiuj karakterizis la urban historion.
 
<span data-segmentid="742" class="cx-segment">Inter la 23 kaj 28 majo [[2011|2011 okazis]] la ''Semajno de Paco kaj Solidareco'' , organizita kunlabore kun la ''Prem Rawat Foundation'' kaj la ''Associazione Percorsi'' <ref>{{Citaĵo el la reto|url=http://mazaradelvallo23-28maggio11.blogspot.com/|titolo=Musica e iniziative di arte partecipata alla "Settimana della Pace e della Solidarietà"}}</ref> .</span> <span data-segmentid="744" class="cx-segment">Okaze de la vizito de [[Prem Rawat]], la ''Stela della Pace'' <ref>{{Citaĵo el la reto|url=http://www.mazaraonline.it/public_html/?p=24648|titolo=Mazara, settimana della pace: domani manifestazioni clou con Prem Rawat}}</ref> estis inaŭgurita la ''Stelo de la Paco'', situanta en [[Mokarta placo|Piazza Mokarta]] , kun gravurita frazo en [[Itala lingvo|itala]], [[Franca lingvo|franca]], [[Angla lingvo|angla]] kaj [[Esperanto]] .</span>
 
<br />
 
=== Religiaj konstruaĵoj ===
Linio 80:
* La [[Preĝejo de Sankta Francisko (Mazara del Vallo)|Preĝejo de Sankta Francisko]] estas ekzemplo de [[sicila baroko]], riĉa je polikromio kaj dekoracioj.
* La Preĝejo de Sankta Ignaco, de kiu nur la fasado restas, post la kolapso en [[1933]]<ref>{{citaĵo el la reto|url=http://www.mazaranews.com/?id=36|titolo=MazaraNews.com: Le Chiese di Mazara del Vallo|alirdato=18-a de marto 2012}} {{it}}</ref>.
 
<gallery>
File:Cattedrale mazara.jpg|Flanko de la Katedralo el Republika Placo
File:Church of Madonna dell'Alto stairway - Mazara.jpg|Madono de la Nanaj Palmoj
File:Church of San Nicolò Regale front - Mazara.jpg|Sankta Reĝa Nikolao
File:Church of Santa Caterina - Mazara.jpg|Sankta Katerino
File:Church of Saint Ignatius - Mazara.jpg|Sankta Ignaco
File:Church of Saint Ignatius - Interior - Mazara.jpg|Ene de Sankta Ignaco
</gallery>
 
=== Civilaj konstruaĵoj ===
Linio 95 ⟶ 86:
* Cetero de [[akvedukto]] de la [[16-a jarcento]] en Contrada Archi<ref>{{citaĵo el la reto|personnomo=Nino|familionomo=Asaro|url=http://www.mazaraonline.it/commenti/300505.htm|titolo=Editoriale: Risalendo il Mazaro - Alla riscoperta della nostra identità culturale|dato=30-a de majo 2005|alirdato=18-a de marto 2012}} {{it}}</ref>.
 
=== Militaj konstruaĵoj ===
[[Dosiero:Norman Arch - Mazara.jpg|thumb|right|200px|Normana arko]]
=== Militaj konstruaĵoj ===
* La [[Normana arko (Mazara del Vallo)|Normana arko]], cetero de la antikva normana kastelo, kiu estis en urbocentro. La arko dominas [[Mokarta placo|Mokarta-n placon]].
 
=== Alio ===
Linio 113 ⟶ 104:
* La rezervo de [[Kabo Feto]], iu marborda marĉo<ref>{{citaĵo el la reto|url=http://www.trapaniwelcome.it/turismo-naturalistico-capo_feto-it.html|titolo=Pagina su Capo Feto|alirdato=18-a de marto 2012}}</ref> kiu en [[2000]] eniĝis la liston de [[Protektita birda areo|Protektitaj Birdaj Areoj]] (PBA).
 
== Fotogalerio ==
<gallery>
<br /><gallery widths="250" heights="250">
File:Lago Murana.jpg|Lago Murana
FileDosiero:Cattedrale mazara.jpg|Flanko de la Katedralo el Republika Placo
File:Lago Preola.jpg|Lago Preola
FileDosiero:Church of Madonna dell'Alto stairway - Mazara.jpg|Madono de la Nanaj Palmoj
FileDosiero:Church of San Nicolò Regale front - Mazara.jpg|Sankta Reĝa Nikolao
FileDosiero:Church of Santa Caterina - Mazara.jpg|Sankta Katerino
FileDosiero:Church of Saint Ignatius - Mazara.jpg|Sankta Ignaco
Dosiero:Kasbah district (Mazara del Vallo) 07.jpg|Kasbah distrikto.
FileDosiero:Lago Murana.jpg|alt=Lago Murana|Lago Murana
Dosiero:Mazara del Vallo - Railway station.jpg|alt=Fervoja stacidomo de Mazara del Valo.|Fervoja stacidomo de Mazara del Valo.
</gallery>
[[Dosiero:Church of Saint Ignatius - Interior - Mazara.jpg|alternative=Interna vido de la preĝejo Sankta Ignacio.|centra|eta|999x999ra|Interna vido de la preĝejo Sankta Ignaco.]]
<br />
== Enmigrado ==
La urbo ankaŭ ĝuas la ĉeeston de rimarkinda kvanto de [[Enmigrado|enmigrintoj]], proksimume tri mil, ĉefe el [[Magrebo]]. Ili plejparte enloĝasloĝas la [[Araboj|arabdevenanarabdevena]] urbocentronurbocentro.
 
== Societo ==
=== Demografia evoluo ===
{{Demografio/Mazara_del_Vallo}}
Linio 125 ⟶ 126:
{{Demografio/Mazara_del_Vallo/Alinacianoj}}
 
=== EnmigradoReligio ===
=== Religio ===
[[Dosiero:Ettakwa Mosque - Mazara del Vallo.jpg|thumb|Moskeo Ettakwa]]
La plej granda parto de la urbaj loĝantoj estas [[Romkatolika Eklezio|kristanoj]], kaj ĉirkaŭ la 15%<ref>{{citaĵo el la reto|url=http://www.mazaraonline.it/public_html/5903-musulmani-senza-moschea-l%E2%80%99appello-di-sbiha-mouldi/|titolo=Islamanoj sen moskeo. La apelacio de Sbiha Mouldi|personnomo=Francesco|familianomo=Mezzapelle|alirdato=21-a de marto 2012}} {{it}}</ref> el tuta loĝantaro estas [[Islamo|islamanoj]]. Ĉi tiuj renkontiĝas en ilia sola preĝejo, la [[moskeo]] Ettakwa (‫مسجد التقوى‬ {{ar}}). Longtempe ekzistasekzistis proponoj pripropono konstrui moskeon, sed iliĝi neniam realiĝiskonkretiĝis<ref>{{citaĵo el la reto|url=http://www.unipa.it/dispa/testi/MP_Moschea_Occidente.pdf|titolo=La Okcidenta Moskeo. Dosiero pri la projekto.|personnomo=Marcello|familianomo=Panzarella|formato=PDF|alirdato=21-a de marto 2012}} {{it}}</ref><ref>{{citaĵo el la reto|url=http://issuu.com/romano.stef/docs/book_completo_issue|titolo=Mazara del Vallo - Projektoj por hibrida urbo.|personnomo=Ezio|familianomo=Siciliano|dato=26-a de oktobro 2009|alirdato=21-a de marto 2012}} {{it}}</ref>.
 
=== Tradicioj kaj folkloro ===
Linio 134:
==== La festeto de Sankta Vito ====
 
== KulturoEdukado ==
=== Instruado ===
==== Bibliotekoj ====
Estas du bibliotekoj<ref>{{citaĵo el la reto|url=http://www.opactrapani.it/|titolo=Reto de Bibliotekoj de la Provinco de Trapanio|alirdato=22-a de marto 2012}} {{it}}</ref>:
* Komunuma biblioteko "''Leonardo Bonanno''", kiu havas pli ol 65000 libroj;
* Biblioteko de la Episkopa Seminario, kiu havas pli ol 34000 libroj.
 
==== Sciencesploro ====
En Mazaradelvalo estas la '''Instituto por la borda mara medio''' (''Istituto per l'ambiente marino costiero'' {{it}}), ''operacia trupo'' de [[Consiglio Nazionale delle Ricerche]] (''Sciencesplora Nacia Koncilio''), kiu okupiĝas pri la studo de maraj biologiaj kapabloj.
 
==== Lernejoj ====
En la urbo estas:
* 6 [[Elementa lernejo|elementaj lernejoj]];
Linio 156 ⟶ 146:
** scienca liceo.
 
==== UniversitatojScienca esploro ====
En Mazaradelvalo estas la '''Instituto por la borda mara medio''' (''Istituto per l'ambiente marino costiero'' {{it}}), ''operacia trupo'' de [[Consiglio Nazionale delle Ricerche]] (''Sciencesplora Nacia Koncilio''), kiu okupiĝas pri la studo de maraj biologiaj kapabloj.
==== Muzeoj ====
 
== SocietoKulturo ==
==== Bibliotekoj ====
Estas du bibliotekoj<ref>{{citaĵo el la reto|url=http://www.opactrapani.it/|titolo=Reto de Bibliotekoj de la Provinco de Trapanio|alirdato=22-a de marto 2012}} {{it}}</ref>:
 
* Komunuma biblioteko "''Leonardo Bonanno''", kiu havas pli ol 65000 libroj;
* Biblioteko de la Episkopa Seminario, kiu havas pli ol 34000 libroj.
 
=== ReligioMuzeoj ===
=== Amaskomunikiloj ===
==== RadistaciojRadiostacio ====
==== TelevidostaciojTelevidostacio ====
=== HomojFamaj rilataj al Mazara del Vallourbanoj ===
{{vidu ankaŭ|:Kategorio:Homoj rilataj al Mazara del Vallo|l1=Homoj rilataj al Mazara del Vallo}}
{{div col}}
Linio 179 ⟶ 178:
{{div col end}}
 
=== Esperanto en Mazara del Vallo ===
 
En Mazara del Vallo okazis, de la 18-a [[aŭgusto]] ĝis la 25-a aŭgusto [[2012]], la 79-a [[Itala Kongreso de Esperanto]].
Linio 188 ⟶ 187:
 
== Ekonomio ==
La ĉefaj branĉoj de la loka ekonomio estas nuntempe turismo, fiŝkaptado, terkultivado, ŝipkonstruado kaj prilaborado de manĝaĵoj (ĉefe fiŝoj). La urbo estas unu el la ĉefaj fiŝkaptadaj havenoj en Italio, kaj la loka ŝipanaro ampleksas proksimume 400 grandajn fiŝkaptadajn motorŝipojn, kiuj pasigas en la maro 50-60 tagojn kaj entute dungas proksimume kvar mil fiŝkaptistojn.
== Strukturoj kaj transportoj ==
 
=== Stratoj ===
== Transporto ==
 
=== Fervojlinioj ===
Tra Mazara del Vallo gvidaspasas regiona cirkla fervoja linio de [[Alcamo]] tra [[Castelvetrano]] kaj [[Trapani]] al Alcamo.
 
=== Bustransporto ===
<span data-segmentid="826" class="cx-segment">Mazara del Vallo estas buse konektita al [[Trapani]] , [[Marsala]] , [[Palermo]] kaj [[Agrigento]].</span> <span data-segmentid="831" class="cx-segment">Ekde aŭgusto 2011 ankaŭ ekzistas bus-konekto al la [[Aeroporto di Trapani-Birgi|Flughaveno Trapani-Birgi]]<ref>{{Citaĵo el la reto|url=http://www.mazaraonline.it/public_html/?p=26796|titolo=Parte il collegamento Mazara-aeroporto "Vincenzo Florio"}}</ref><ref>{{Citaĵo el la reto|url=http://www.aziendasicilianatrasporti.it/opencms/opencms/ASTHtml/Orari/OrariTrapani_folder/OrarioInvTp11_file/sheet020.htm|titolo=AST - Linea: Trapani - Aeroporto Birgi - Orario invernale}}</ref>.</span>
 
=== InstruadoFlughaveno ===
Ekzistas nur ejo por helikoptero (itale : eliporto) uzata en la kadro de urĝaj sanzorgaj servoj.
 
La plej proksima aviadilejo troviĝas en Birgi/Trapani (Aeroporto Vincenzo Florio Trapani Birgi).
 
=== StratojŜiphaveno ===
<span data-segmentid="847" class="cx-segment">La haveno de Mazara del Vallo havas komercajn funkciojn <ref><div>Super ĉiuj eksportado de vino kaj rilataj produktoj kaj la importado de pogranda cemento.</div></ref>, sed estas ankaŭ pasaĝera haveno <ref><div>Regulaj sezonaj rilatoj kun la insulo [[Pantelleria]] kaj foje kun [[Tunisia|Tunizio]] , same kiel trafiko de transeptoŝipoj.</div></ref>.</span>  
 
== Urbestraro ==
Urbestro deĝis 2009:2019 estas [[Nicolò Cristaldi]].
=== Ĝemelurboj = ==
La urbo ĝemeliĝis kun pluraj eksterlanaj urboj : [[Volos|Vólos]] ([[Grekio]]), [[Santa Pola]] ([[Hispanio]]) kaj [[Mahdia]] ([[Tunizio]]). Kvankam <span data-segmentid="910" class="cx-segment">la pola [[Bjalistoko|Białystok]], plia urbo kiu subtenas [[Esperanto|Esperanton]], ne estas ĝemelurbo, tamen Mazara del Vallo jam subskribis interkonsenton pri kunlaboro<ref>{{Citaĵo el la reto|url=http://www.bialystokonline.pl/bialystok-w-klubie-miast-esperanckich,artykul,65744,1,1.html|titolo=Białystok w klubie miast esperanckich - Białystok, niemiecki Herzberg am Harz oraz sycylijskie miasto Mazara del Vallo utworzą klub miast esperanckich.}}</ref> <ref>{{Citaĵo el la reto|url=http://disvastigo.esperanto.it/index.php/notizie-mainmenu-69/2958-l-esperanto-unisce-bialystok-e-mazara-del-vallo|titolo=L'esperanto unisce Bialystok e Mazara del Vallo}}</ref> <ref>{{Citaĵo el la reto|url=http://www.mazaralive.it/istituzioni/352/l-esperanto-unisce-le-citta-firmato-accordo-di-collaborazione-a-bialystok|titolo=L'Esperanto unisce le città. Firmato accordo di collaborazione a Białystok}}</ref> <ref>{{Citaĵo el la reto|url=http://85.35.200.66:8081/mazaradelvallo.tp.it/intranet/archivio-pubblicazioni/ordinanze-e-determine-del-sindaco/2012/dal-27-12-2012-al-12-01-2013/ds-n.0263-2012/at_download/file|titolo=DS n.0263-2012 - Visita istituzionale del Sindaco in Polonia, nella città di Bialystok, dal 07 al 10 dicembre 2012.}}</ref>.</span>
 
Se la urbo same kiel Herzberg am Harz volus vendi sin al la esktera mondo kiel interesa al turisma vidpunkto kun speciala intereso pro tekstartaj<ref>Noto : ''tekstarto'' (angle : textart) estas specifa arta kampo en kiu ekzemple pentristoj, skulptistoj, multmediaj artistoj uzas literojn aŭ tekstojn en siaj artaj verkoj aŭ instalaĵoj.</ref> instalaĵoj plurlingvaj aŭ kiel la "itala Esperanto-urbo", ĝi eble povus ankaŭ kapti la intereson de eksterlandaj turismaj kaj lingvaj ĵurnalistoj. <span data-segmentid="767" class="cx-segment">La urbo Mazara del Valo estis de la 18-a ĝis la 25-a de aŭgusto [[2012]], la ĉefsidejo de la 79-a [[Itala Kongreso de Esperanto]]<ref>{{Citaĵo el la reto|url=http://italakongreso.esperantoitalia.it/79/index.html|titolo=79a Kongreso de Esperanto - Mazaradelvalo 2012.08.18 - 25}}</ref>.</span> <span data-segmentid="770" class="cx-segment">Okaze de tiu evento la [[Loknomo|loknomoj]] de la historia centro jam estis tradukitaj al [[Esperanto]] <ref>{{Citaĵo el la reto|url=http://www.mazaraonline.it/public_html/?p=27247|titolo=A Mazara del Vallo il 79º Congresso italiano di Esperanto nell'agosto del 2012}}</ref>.</span>  Ankaŭ en Herberg am Harz, kie en 2006 ĉiuj politikaj partioj en la urbestrao konsentis ĝin doni la aldonan nomon Esperanto-urbo, kie estis fiksitaj de la stacidomo tra la urbocentro 15 oficialajn vojmontrilojn al la Esperanto-Centro, krom publikajn ŝildojn dulingvajn (en la germana kaj en Esperanto)<ref>(germana) Joachim Göres, ''[https://www.tagesspiegel.de/gesellschaft/reise/europa/deutschland/harz-voelker-verstaendigt-euch/12462254.html Völker, verständigt euch]'' (popoloj, interkompreniĝu), Der Tagesspiegel, la 18-an de oktobro 2015, alirite la 8-an de februaro 2019.</ref>, 4 oficialajn esperantlingvajn bonvenigŝildojn. Ankaŭ la 'Ponton de Espero'<ref>Loka ĉiĉerono donas klarigiojn pir la '''[https://www.youtube.com/watch?v=oCwvQjig1YI ponto de la espero]''<nowiki/>' en la germana kaj Esperanto </ref> kaj pedagogian promenvojon portas nomon en Esperanto. Pliaj detaloj sub : [[Lingva pejzaĝo]].
 
=== Havenoj ===
=== Flughavenoj ===
== Estraro ==
Urbestro de 2009: [[Nicolò Cristaldi]]
=== Pasintaj estraroj ===
=== Ĝemelurboj ===
== Sporto ==
<span data-segmentid="914" class="cx-segment">Mazara del Vallo gastigas la ''ASD Mazara Scherma'', kie komencis la ĉampionino de [[skermo]] [[Loreta Gulotta]]<ref><div>[http://www.mazarascherma.it/contenuti.aspx?ContenutoId=8741 http://www.mazarascherma.it/contenuti.aspx?]</div></ref>.</span>
 
== Referencoj ==
{{referencoj}}