Auguste Blanqui: Malsamoj inter versioj
[nekontrolita versio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e Bot: transigo de datumoj de Ŝablono:Vivtempo al Vikidatumoj |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 1:
{{Informkesto homo}}
'''Louis Auguste BLANQUI''' (Ludoviko Aŭgusto BLANKIO) alinomita '''''l'Enfermé''''' (la enkarcerigito), (n. {{daton|8|februaro|1805}} en [[Puget-Théniers]] ([[Alpes-Maritimes]]) m. {{daton|1|januaro|1881}} en [[Parizo]]) estis franca socialista revolucia respublikano. Lia kromnomo ŝuldiĝas al la fakto ke li pasigis la plej grandan parton de sia vivo (pli ol 36 jaroj) en karceroj.▼
▲'''Louis Auguste BLANQUI''',
''[[Carbonaro]]'' de 1824 li enmiksiĝis en ĉiujn respublikajn konspirojn de tiam. Li eniris la gazeton de [[Pierre Leroux]] ''"Le Globe"'' en [[1829]] kaj poste partoprenis la [[Franca revolucio de 1830|Revolucion de 1830]] kaj aniĝis al la respublika societo ''"[[Amis du peuple]]"'' (Amikoj de la popolo). Li ligiĝis kun [[Buonarotti]], [[Raspail]] kaj [[Barbès]] kaj fondis kun tiu la ''[[Société des saisons]]'' (Societo de la sezonoj) en 1837. Arestita en 1839 post malsukcesa insurekcio li restis enkarcerigita ĝis [[1848]]. Liberigita li asociiĝis al ĉiuj [[Parizo|parizaj]] manifestacioj de marto ĝis majo. Arestita post la 15-a de majo li estis kondamnita por dekjara enkarceriĝo. Amnistiita nur en [[1859]], li denove estis kondamnita en [[1861]]. Dum tiuj jaroj ekorganiziĝis '''blankiista partio''' kun sekcioj. Elektito de la [[Pariza Komunumo (1871)|Pariza Komunumo]] dum li estis enkarcerigita ekster Parizo li estis liberigita nur en [[1879]]. Li tiam travojaĝis [[Francio]]n kaj diskonigis siajn ideojn en sia gazeto ''"[[Ni Dieu Ni Maître]]"'' (Nek Dio Nek Mastro). Li mortis la 1-an de januaro 1881 kaj lian entombigon sekvis cent miloj da homoj al la tombejo "Père Lachaise".▼
▲Ano de la sekretaj revoluciuloj nomite la ''[[Carbonaro|Carbonaroj]]''
Liaj ideoj (blankiismo) inspiris la revolucian [[sindikato|sindikatismon]] de la finoj de la [[19-a jarcento]]. Li estis heroa gvidanto de la [[laborista movado]] kaj inspiris la francajn revoluciojn de respektive [[1830]], [[1848]] kaj [[1871]]. Li suferis persekutojn kaj enkarcerigojn, li eĉ estis kondamnita je morto kaj malsaniĝis je [[tuberkulozo]]. Li estis deportita post la [[Pariza Komunumo (1871)|Komunumo]] en [[Nov-Kaledonio]] en la [[Pacifiko]].
== Ideologio ==
Kiel [[socialisto]],
== Galerio ==
<gallery>
Dosiero:Louis auguste blanqui.jpg|Pentraĵo de Blanqui en 1845
Dosiero:Blanqui.JPG|Auguste BLANQUI mortinta ''(Gravuraĵo de F. Braquemond)''
</gallery>
== Bibliografio ==
* ''L'Enfermé'', (biografio de Auguste BLANQUI), de [[Gustave Geffroy]], 1897
▲[[Dosiero:LEnfermé.JPG|thumb|leftt|300px|Frontpaĝo de ''l'Enfermé'' ]]
{{commons|Louis Auguste Blanqui}}
== Eksteraj ligiloj ==
Linio 26 ⟶ 24:
* [http://www.ch-charcot56.fr/histoire/biograph/blanqui.htm Biografio] ''(franclingve)''
* [http://www.uqac.uquebec.ca/zone30/Classiques_des_sciences_sociales/classiques/blanqui_louis_auguste/textes_choisis/textes_choisis.html elektitaj tekstoj] ''(franclingve)''
* [http://classiques.uqac.ca/classiques/blanqui_louis_auguste/eternite_par_les_astres/eternite_.html L'éternité par les astres]. (1872){{Vivtempo|Blanqui, Auguste}}
[[Kategorio:Francoj]]
|