Kos (insulo): Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
esperantigita ŝablono (Dosiero), esperantigita parametro, pli belaj buloj, formatigo de titoloj, +Projektoj, kosmetikaj ŝanĝoj
eNeniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:Kos-harbour.JPG|eta|Kos, haveno]]
'''Kos''' (greke: ''Κως'', turke: ''İstanköy'') estas insulo de [[Grekio]] ĉe la marbordo de [[kario (lando)|Kario]]. Ĝi havis en la 2011-a jaro 33.388 enloĝantojnloĝantojn. Ĝia larĝeco estas de 52 km, ĝia longeco de 10 km. La plej alta monto estas 875 metrojn alta.
 
== Historio ==
En la antikveco la insulo famiĝis pro siaj vino, amforoj, ŝmiraĵoj bonodoraj kaj vestaĵoj diafanaj (Coae vestes). La antaŭa ĉefurbo Astypalaia estis en la okcidento de la insulo. La posta ĉefurbo (Kos, samnoma kiel la insulo) fonditisfondiĝis en 366 a.K.antaŭ nia erao fare de anoj de aliaj urboj de la insulo. Ĝi havis tre grandan havenon kaj fortajn murojn, proksime de la nordorienta promontoro Skandarion. Tertremoj skuis la insulon ofte; rezistis nur la muroj de Kos, Antimaĥia kaj de kelkaj aliaj urboj. Ilin plifortigis la anoj de la [[Malta Ordeno]] kaj ŝanĝis en imponajn burgojn (ekde 1310). Ĝis 1523 daŭris la regado ilia; nur post longa batalado okupis la insulon la [[Turkoj]]; ĝi iĝis parto de la distrikto Ĝesairi Bahri Sefid. Ĉefaj eksportitaĵojeksportaĵoj estis ĝis la [[Unua mondmilito]] vinberoj (en la direkto de [[Triesto]]) kaj grapoloj (al [[Aleksandrio]]). La trafikon internacian sekurigis vaporŝipoj de [[Aŭstrio-Hungario]] kaj de [[Britio]].
 
Medicinhistorie gravis la insulo ankaŭ. La ''Asklepieion'' estis medicina lernejo kaj kuracejo. Laŭtradicie ĝi estas la patrujo de [[Hipokrato]]. Longe oni vane serĉis ties spurojn. ankaŭ la elstaruloj Paton kaj Hicks malsukcesis. Sed R. Herzog de [[Tübingen]], kiu elfosis jam antaŭe ĉe aliaj lokoj de la insulo, estis pli bonshancabonŝanca. Apogite fare de la Impiestra arkeologia instituto germana, la Akademio berlina, la registaro de [[Virtembergo]] i.a. li apertigis en 1902/03 la plej grandan parton de la areo kuraceja. La lastaj konstruaĵoj estis de 155 p.Kde nia erao. Ekde la 4-a jarcento la kristanoj konstruis tie preĝejojn.
 
== Fonto ==