Kipro (insulo): Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e korekto, ŝablono
Neniu resumo de redakto
Linio 26:
 
La du respublikoj estas apartigitaj per malmilitarigita zono establita de [[Unuiĝintaj Nacioj|UN]] kaj komune konata kiel la Verda Linio.
 
== Geografio ==
[[Dosiero:Cyprus_topo.png|eta|left|topografia mapo de Kipro.]]
La areo de la insulo Kipro egalas al 9 251 km², tial ĝi estas la 3-a plej granda insulo de la Mediteraneo, post [[Sicilio]] kaj [[Sardio]]. Ĝi etendiĝas de oriento al okcidento sur {{Unuo|240|km}}, por proksimume {{Unuo|100|km}} da larĝo de la nordo al la sudo. Ĝi estas lokita {{Unuo|105|km}} okcidente de [[Sirio]], {{Unuo|75|km}} sude de [[Turkio]] kaj al {{Unuo|380|km}} norde de [[Egiptio]].
 
Oni trovas grandan varion de pejzaĝoj, kun la montaj masivoj de la Troodos kaj de Kyrenia kiuj leviĝis sub la tektona forto ekzercita de la [[Afrika plato|afrikaj]] kaj la [[Eŭrazia plato|eŭraziaj]] [[Platotektoniko|platoj]]. La montoĉeno Kyrenia estas precipe kalkoŝtona, la ĉeno de Troodos estas kunmetita de roko metamorfa verda riĉa je [[kupro]] (ophiolite), kaj inter la du montaroj la ebenaĵo de Mésorée estas precipe sedimenta kaj agrokultura.
 
La nomo de la insulo devenas de la kuŝejoj de kupro ekspluatitaj en la [[Antikva epoko|Antikveco]]: estas efektive tie ĉi kio estis ekspluatitaj la unuaj minoj de denaska [[kupro]], kiu permesis al la civilizoj [[Minoa civilizo|minoenne]], [[Mikeno|mycénienne]] kaj [[Fenicio|fenica]] prosperi. Ili organizis la komercon de la ruĝa metalo tra la Mediteraneo, tiel ke la [[Romio|romanoj]] nomis lin ''aes cyprium'' (laŭvorte « metalo de Kipro »), deveninta de la [[Antikva greka lingvo|greka]] malnova {{Polytonic|Κύπρος}} indikante la insulon mem.
 
Loka seka klimato reĝas en la regiono de [[Nikozio]], en tre [[Mediteranea klimato|mediteranea]] kadro kie la maro alportas iun freŝeco dum la someraj monatoj. Meza temperaturo en januaro : 11,9 °C; meza temperaturo en julio : 26,6 °C; pluvo en januaro, {{Unuo|55|mm}}; pluvo en julio : {{Unuo|0|mm}}
 
 
== Referenco ==