Marienburg: Malsamoj inter versioj
| [kontrolita revizio] | [kontrolita revizio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto |
Neniu resumo de redakto |
||
Linio 24:
La 15-an de julio [[1410]], post la malvenko de la ordena armeo en la [[Batalo de Grunwald]], la pola-litova armeo kun [[Listo de reĝoj de Pollando|pola reĝo]] [[Ladislao la 2-a]] ([[Jogaila]]) / [[Władysław la 2-a]] sieĝis la ordenan fortikaĵon, tamen sen sukceso, kio savis la ekziston de la Ordeno. Pro la politik-ekonomia krizo en la ordena ŝtato okazis ribelo fare de la regatoj (en [[1454]]) kaj rezulte de ĝi la enkorpigo al la [[Krono de la Regno de Pollando]] ([[Pola Reĝlando]]). En majo [[1457]] la ordenestro fuĝis de la kastelo Marienburg al [[Kenigsbergo]], la ordene dungitaj soldatoj konkeris la kastelon kaj ekmarĉandis kun la pola reĝo [[Kazimiro la 4-a (Pollando-Litovio)|Kazimiro la 4-a]]. De tiam, dum pli ol tri jarcentoj la regiono je la nomo [[Reĝa Prusio]] estis parto de la pola reĝlando kun multaj privilegioj por la loka germana loĝantaro<ref name="Eckstein">[http://www.poniec.pl http://www.poniec.net/index.php?option=com_content&task=view&id=26&Itemid=45, As per Antoni Eckstein, ''History of Poniec''], published in "Roczniki Historyczne", v.II, p.92 of IH PAN (Institute of History, Polish Academy of Science), 1926</ref>.
Post la unua [[Dispartigoj de Pollando|dispartigo de Pollando]] en [[1772]], la regiono [[Reĝa Prusio]] kun la fortikaĵo iĝis parto de [[Prusio]]. Dum tiu periodo la kastelo servis kiel [[kazerno]] kaj stokejo. Tiam la kastelo estis grave ruinigita, tamen ĝi revenis al la perdita gotika formo danke al rekonstruo fine de la 19-a kaj komence de la 20-a jarcento fare de la arkitekto Conrad Steinbrecht {{prononco|'''ŝtaj'''nbre''h''t
La vasta fortikaĵo estas la plej granda [[briko|brika]] konstruaĵo en Eŭropo kaj en la tuta mondo<ref name="steinbrecht">C. Steinbrecht, ''Schloss Marienburg in Preussen'', Berlin, 1894</ref>.
Linio 66:
La antaŭkastelo ekzistis en 1309 elementece. En la kapelo de Sankta Laŭrenco, modesta konstruaĵo kun plata tegmento, sinapoga ĉe la ekstera muro de la antaŭkastelo, okazis la diservoj por la duonfratoj de la germankavalira ordeno kaj por la servantaj fratinoj. La kapelo entenis unu el la plej grandiozaj majstroverkoj pentrartaj de la 14-a jarcento en la ordenaj landoj, la altaro el la ordenkastelo [[Graudenz]] / [[Grudziądz]]. Ĉefordenestro Dietrich von Altenburg konstruigis la [[komandoro|komandorejon]] kaj palisoponton trans la riveron.
Sub Heinrich von Plauen okazis meze de la 15-a jarcento plifortikigo de la defendoinstalaĵoj (Plauen-Remparo). Ekzistas ekde ĉi tiu tempo komplika sistemo el muroj, fosaĵoj kaj interremparaj spacoj kun parte kvarobla muroringo. La remparojn en la norda kaj orienta antaŭa kampo konstruis la svedoj en la jaroj 1656 ĝis 1659, kiuj antaŭe en 1655 estis [[invado|invadintaj]] [[Dua Pola-Sveda Milito|sangoverŝe kaj pereige]] en [[
== Historio ==
Linio 78:
Post la malvenko de la ordeno dum la [[Batalo ĉe Tannenberg]] kontraŭ [[Pollando-Litovio]] unuafoje en 1410 okazis vasta sieĝo kontraŭ la fortikaĵo Marienburg. Je tio Heinrich von Plauen sukcesis defendi la fortikaĵon.
Dum la [[Dektrijara Milito|Dektrijara Milito de 1454 ĝis 1466]] en 1454 ĉefordenestro Ludwig von Erlichshausen komence sukcesis defendi la fortikaĵon kontraŭ reĝo [[Kazimiro la 4-a (
=== Pola kaj prusa regecoj ===
La ĉefordenestro translokis sian sidejon al [[Kenigsbergo]], kaj la 7-an de junio 1457 la
Dum la [[Tridekjara Milito]], en la jaroj 1626 kaj 1629, la Svedoj okupis la fortikaĵon, pluan fojon ekde 1656 ĝis 1660 dum la [[Dua Pola-Sveda Milito]]. Post la [[dispartigoj de
La sekva uzo, ekzemple kiel kazerno, detruis multajn elementojn de la mezepoka arĥitekturo, kaj ekzistis eĉ planoj malkonstrui la altkastelon favore al nova stokejo. Kontraŭ tio sin turnis inter alie [[Friedrich Gilly]] kaj Friedrich Frick, kiuj ekde 1794 publikigis bildojn de Marienburg. En 1803 poeto Max von Schenkendorf vokis por la savo de Marienburg, kaj en 1804 reĝo [[Frederiko Vilhelmo la 3-a (Prusujo)|Frederiko Vilhelmo la 3-a]] malpermesis pluajn malkonstrulaborojn. Ekde 1817 komenciĝis riparlaboroj, kiujn ankaŭ partoprenis [[Karl Friedrich Schinkel]]. Li vojaĝis en 1819 laŭ komisio de ŝtata kanceliero Karl August von Hardenberg, kiu donacis la Hardenberg-[[Vitralo]]n en la manĝoĉambrego, al Marienburg. Ĉefprezidanto Heinrich Theodor von Schön vaste riparigis ĝin kaj ricevis por tio de reĝo Frederiko Vilhelmo la 3-a la honortitolon „[[Burggrafo]] de Marienburg“.
| |||