La tventa (tvente: Twents aŭ Tweants, nederlande: Twents) estas dialekto de la malaltsaksa lingvo. Ĝi estas parolata ĉiutage de proksimume 62 %[1] da loĝantoj de Twente, regiono en la nederlanda provinco Overiselo, apud la limo de Germanujo. Ne ekzistas norma tventa lingvo, ĉiu urbo kaj vilaĝo havas propran lokan varianton, sed homoj kiu parolas la tventan povas kompreni la aliajn variantojn. Tial homoj nomas la lingvon ne ĉiam la tventa, sed ofte uzas la nomon de la loka varianto. Multaj gepatroj nuntempe eduki iliajn gefilojn en la Nederlanda, tamen la aprecado de la lingvo kreskas dum la lastajn jarojn.
La tventa ne havas norman elparolon aŭ ortografion; ĉiuj vilaĝoj havas sian propran lokan variaĵon.
Monoftongaj fonemoj
|
|
Antaŭa
|
Centra
|
Malantaŭa
|
|---|
| malrondigita
|
rondigita
|
malrondigita
|
rondigita
|
|---|
| mallonga
|
longa
|
mallonga
|
longa
|
mallonga
|
longa
|
mallonga
|
longa
|
|---|
| Malvasta
|
i
|
iː
|
y
|
yː
|
|
u
|
uː
|
|---|
| Preskaŭ malvasta
|
ɪ
|
ɪː
|
ʏ
|
ʏː
|
|
|
ʊː
|
|---|
| Mezvasta
|
ɛ
|
ɛː
|
œ
|
œː
|
ə
|
|
ɔ
|
ɔː
|
|---|
| Vasta
|
|
|
a
|
aː
|
|
|---|
Diftongaj fonemoj
| Komenca punkto
|
Fina punkto
|
|---|
| Antaŭa
|
Malantaŭa
|
|---|
| Preskaŭ malvasta
|
ɪi
|
|
|---|
| Duonvasta
|
ɛi
|
ɔu
|
|---|
| Tvente |
Esperante
|
|---|
| ik lope |
mi promensas
|
| iej loopt |
vi promenas
|
| hee löp |
li promenas
|
| zee löp |
ŝi promenas
|
| wie loopt |
ni promenas
|
| ieleu loopt |
vi promenas (plurale)
|
| zee loopt |
ili promenas
|
| Tvente |
Esperante
|
|---|
| ik leupe |
mi promenis
|
| iej leupn |
vi promenis
|
| hee leup |
li promenis
|
| zee leup |
ŝi promenis
|
| wieleu leupn |
ni promenis
|
| ieleu leupn |
vi promenis (plurale)
|
| zee leupn |
ili promenis
|
La formo de pluralaj substantivoj dependas de la genro de la vorto. La tventa havas 3 genrojn: vira, ina kaj neŭtra.
La pluralo por viraj vortoj ĝenerale estas farita per aldono de umlaŭto kaj vortfina -e al la substantivo.
| Tvente |
Esperante
|
|---|
| eenn hoond |
unu hundo
|
| twee heunde |
du hundoj
|
La pluralo por inaj vortoj ĝenerale estas farita per aldono de vortfina -n al la substantivo.
| Tvente |
Esperante
|
|---|
| ene komme |
unu bovlo
|
| twee komn |
du bovloj
|
La pluralo por neŭtraj vortoj ĝenerale estas farita per aldono de vortfina -er al la substantivo.
| Tvente |
Esperante
|
|---|
| een keend |
unu infano
|
| twee keender |
du infanoj
|
Se la neŭtra substantivo havas malantaŭan vokalon, ĝi ankaŭ ricevas umlaŭton kaj -er.
| Tvente |
Esperante
|
|---|
| een book |
unu libro
|
| twee beuker |
du libroj
|
Diminutivo kaj pluralo
redakti
| Tvente |
Esperante
|
|---|
| een kumke |
unu bovleto
|
| twee kumkes |
du bovletoj
|
- ↑ Bloemhoff, H. et al. Taaltelling Nedersaksisch: Een enquête naar het gebruik en de beheersing van het Nedersaksisch in Nederland. Groningen: Sasland (2005). 39-40.
Eksteraj ligiloj
redakti
