Ĉarto 08

Ĉarto 08 estas manifesto komence subskribita de 303 ĉinaj disidentaj intelektuloj kaj aktivuloj pri homaj rajtoj. Ĝi estis publikigita la 10-an de decembro 2008, la 60-a datreveno de la Universala Deklaracio de Homaj Rajtoj, adoptante sian nomon kaj stilon de la kontraŭsovetia Ĉarto 77 eldonita de disidentoj en Ĉeĥoslovakio.

Ekde ĝia publikigo, pli ol 10 000 homoj ene kaj ekster Ĉinio subskribis la ĉarton. Post malsukcesaj reformaj klopodoj en 1989 kaj 1998 de la ĉina demokratia movado pri la politika sistemo de la Popola Respubliko Ĉinio, Ĉarto 08 estis la unua defio al unupartia regado, kiu deklaris la finon de unupartia regado kiel ĝia celo. Ĝi estis priskribita kiel la unua kun unuigita strategio.

En 2009, unu el la verkintoj de Ĉarto 08, Liu Xiaobo, estis kondamnita al dek unu jara malliberigo por "instigado al subfosado de la ŝtata povo" pro sia implikiĝo. Jaron poste, al Liu estis premiita la Nobel-premio pri paco de 2010 fare de la Norvega Nobel-Komisiono. Sep jarojn poste, en julio 2017, li mortis pro fina hepata kancero en la malliberejo post kiam tro malfrue estis koncedita al li medicina provliberigo.