Argumentoteorio
Argumentoteorio aŭ argumentadoteorio, estas la interfakeca studo pri la maniero en kiu konkludoj povas esti subtenita aŭ malsubtenitaj de premisoj. Historie rilata al logiko, dialektika kaj retoriko, argumentadteorio inkluzivas la artojn kaj sciencojn de civila debato, kune kun dialogo, konversacio kaj persvado. Ĝi studas la regulojn kaj la procedurojn de inferenco, en ambaŭ artefarita kaj realmondaj kuntekstoj.[1]
Argumentado inkluzivas diversajn formojn de dialogo kiel ekzemple decidofarado, negocado, debatado rilataj procedoj.[2] Ĝi ankaŭ kovras socian debaton en kiu venko super oponanto estas la ĉefa celo, kaj krome la didaktika dialogo uzata por instruado.[3] Ĉi tiu disciplino ankaŭ studas la rimedon per kiu homoj povas esprimi kaj racie solvi aŭ almenaŭ mastrumi sian nekonsenton.[4]
Argumentado okazas ĉiutage, ekzemple en publika debato, scienco kaj juro.[5] Kadre de tribunaloj, ekzemple, la juĝistoj, la partioj kaj la akuzisto, en prezentas kaj testas la validecon de evidentaĵoj. Krome, argumentofakuloj studas la postevidentajn postfaktajn raciigojn per kiuj partoprenantoj klopodas pravigi neracie.
Argumentado estas unu el la kvar retorikaj manieroj (ankaŭ sciita kiel diskursaj manieroj), kune kun klarigo, priskribo kaj rakontado.
Ĉefaj partoj de argumentado redakti
Ĉefaj partoj de argumentado estas:
- Kompreni kaj identigi, eksplicite aŭ maleksplicite, la argumentojn, kaj la celojn de la partoprenantoj en malsamaj tipoj.
- Identiganti la premisojn laŭ kiu konkludoj estas eltiritaj.
- Elklarigi la pruvŝarĝon – alivorte determini tiun kiu faris la komencan aserton kaj kiu do estas priresponda pri la evidentaĵoj kiuj igas akcepton inda aŭ ne.
- Arigi, fare de la pruvŝarĝanto, la evidentaĵojn por konvinki aŭ devigi la oponanton akcepti la konkludojn. La metodo laŭ kiu plenumi akcepton pasas tra elmontro de validaj, robustaj kaj n estas produktanta validan, sono kaj konvinkaj argumentoj, sen malfortoj kaj ne facile atakeblaj.
- En debato, plenumo de la pruvŝarĝo kreas reziston. Argumentanto devas klopodi identigi misrezonaĵojn en la argumentofluo de la oponanto, ataki la premisojn tiu la argumento, laŭeble provizi kontraŭekzemplojn kaj identigi erarigojn por montri kial valida konkludo ne povas esti eltirita ekde la premisoj argumento mem.
Referencoj redakti
- ↑ Frans H. Van Eemeren, Rob Grootendorst (2004). “A Systematic Theory of Argumentation”, Published by the Press Syndicate of the University of Cambridge. Philosophy, p. 12. (ISBN 0-521-83075-3) (hard). (ISBN 0-521-53772-X) (soft).
- ↑ Jory, Constanza Ihnen (May 2016). “Negotiation and deliberation: grasping the difference”, Argumentation 30, p. 145–165 [146]. doi:10.1007/s10503-014-9343-1.
- ↑ (2014) Handbook of argumentation theory. New York: Springer Verlag, p. 65–66. doi:10.1007/978-90-481-9473-5. ISBN 9789048194728. OCLC 871004444.
- ↑ Walton, Douglas N. (1990). “What is Reasoning? What Is an Argument?”, The Journal of Philosophy, p. 399. doi:10.2307/2026735.
- ↑ Palau, Raquel Mochales (2009-06-08). “Argumentation mining: the detection, classification and structure of arguments in text”, Proceedings of the 12th International Conference on Artificial Intelligence and Law, p. 98–107. doi:10.1145/1568234.1568246.
Noto redakti
En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo Argumentation theory en la angla Vikipedio.