Frosta baseno

Frosta baseno estas loko, kie pro la malebena tereno, la gravita efiko dreniĝas el la deklivoj kaj akumuliĝas malvarma aero, kiu estas pli peza ol varma aero. La gravita forfluo de malvarma aero sur la deklivoj nomiĝas katabata vento, kaj ĝi okazas en ĝenerale senventaj kaj klaraj noktoj en la valoj aŭ sur dekliva tereno. La malvarma aero inundas la basenon kaj kreas tiel nomatan malvarmaeran lagon, kaj se la sunlumo kaj vento ne havas sufiĉan intensecon, ĝi ne miksiĝas kun la pli varma aero, kiu estas pli alta. La kreado de la lago estas malkaŝita - post kiam la aero malvarmiĝis ĝis la rosopunkto - per malalta tera nebulo, kiu povas leviĝi poste. Ĉe la fundo de la frosta baseno, la tavolo de malvarma aero atingas plurajn metrojn aŭ pli. La malvarma aero en la baseno povas resti preskaŭ senmova dum pluraj tagoj. Frostbasenoj povas preni la formon de glaĉera vaporkaldrono, platigita kaj malprofunda valo kaj similaj. En la frostaj basenoj okazas vintre ekstremaj frostoj, kaj foje frostas somere, precipe en klaraj kaj trankvilaj noktoj, kio signifas temperaturon de du metroj super la grundo, ne nur surgrunda frosto. Frosto-epizodoj okazas dum la radiadspeco de nokta vetero, kiam la grunda tavolo de aero malvarmiĝas rapide kaj plenigas la basenon.

Ekzemplo de frosta baseno estas Jezerní slať en Šumava

Apero de frostaj basenoj

La frostaj basenoj okazas en ĉiuj montaraj regionoj, precipe sur la ebenigitaj surfacoj de altebenaĵoj sub montopintoj kaj krestoj, en fermitaj malprofundaj valoj aŭ preskaŭ fermitaj per naturaj aŭ artefaritaj malhelpoj. Multaj frostbasenoj troviĝas en Alpoj, Karpatoj kaj la montoj de Balkana duoninsulo.

En Ĉeĥio al la frostbasenoj apartenas Jizerka en Jizera montaro, Jezerní slať, Rokytská slať, Lusena valo kaj Horská Kvilda en Šumava, Šindelová en Ercmontaro, Adršpachaj kaj Teplicaj rokoj (ravino Siberio).