Gerniko
|
Por samtitolaj artikoloj vidu la paĝojn Gerniko (pentraĵo) kaj Gerniko-arbo. |
Gernika (eŭske) aŭ Guernica (hispane, en ambaŭ kazoj elp. [Gernika]) estas eŭska urbo, en la historia teritorio de Biskajo. La hispanlingva versio de la nomo estas fama pentraĵo de Pablo Picasso.
| Gerniko | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| municipo en Hispanio | |||||
|
|
| ||||
| Flago | Blazono | ||||
| Administrado | |||||
| |||||
| Poŝtkodo | 48300 | ||||
| En TTT | Oficiala retejo [+] | ||||
| Demografio | |||||
| Loĝantaro | 17 050 (2023) [+] | ||||
| Loĝdenso | 1 983 loĝ./km² | ||||
| Geografio | |||||
| Geografia situo | 43° 19′ N, 2° 41′ U (mapo)43.316944444444-2.6766666666667Koordinatoj: 43° 19′ N, 2° 41′ U (mapo) [+] | ||||
| Alto | 10 m [+] | ||||
| Areo | 8,6 km² ( 860 ha) [+] | ||||
| Horzono | UTC+01:00 [+] | ||||
| |||||
| |||||
| |||||
|
| |||||
| Alia projekto | |||||
 Vikimedia Komunejo Gernika-Lumo [+]
| |||||
Ĝi havas ĉ. 15.000 loĝantojn, kaj troviĝas proksime al la Kantabra Maro.
Historio redakti
La graveco de Gerniko estas ĉefe historia: en salono tiea kunvenis la aŭtoritatoj de la malnova Biskajo, kaj ĉe kverko tie situanta (la Gerniko-arbo) la hispanaj reĝoj simbole ĵuris la specialajn leĝojn de la eŭskaj provincoj. Tiu tradicio fariĝis poste simbola por la defendantoj de la eŭska aŭtonomeco.
La urbo fariĝis bedaŭrinde ankaŭ fama pro alia historia pli posta kaŭzo: la 26-an de aprilo de 1937, dum la Hispana Enlanda Milito, trupo de aviadiloj de la Legio Condor, senditaj de la registaro de la faŝisma Germana Regno apoge al la trupoj de Francisco Franco, bombardis la urbon, okupatan nur aŭ ĉefe de civila loĝantaro, por terorizi la partianojn de la respublikana registaro.
La novaĵoj baldaŭ diskoniĝis, kaj vekis la indignon de la tutmonda publika opinio. Ĝi estos poste konsiderata kiel la unua provo de la bombardo de civilaj urboj, kiaj fariĝos kutimaj dum la Dua mondmilito. Konata rezulto de la indigno estis la konata pentraĵo de Picasso, kiu fariĝis simbolo de la hororoj de la militoj.
Vidu ankaŭ redakti
Eksteraj ligiloj redakti
- esperante Memorartikolo pri la 70 jaroj de la bombado kaj pri la memorlaboro plenumata en la tiea pacmuzeo Arkivigite je 2017-07-07 per la retarkivo Wayback Machine
- eŭske/angle/hispane Oficialaj paĝoj de la komunumo Arkivigite je 2006-06-02 per la retarkivo Wayback Machine
- angle Pri la bildo Gerniko de Picasso Arkivigite je 2006-11-16 per la retarkivo Wayback Machine