José Luis Borau
José Luis BORAU Moradell (Zaragozo, 8-an de aŭgusto 1929 - Madrido, 23-an de novembro 2012) estis hispana reĝisoro, produktoro, scenaristo, porokaza aktoro, eldonisto kaj kritikisto de kino, membro de la Real Academia Española ekde 2008 ĝis sia morto, en 2012.[1][2]
| José Luis Borau | |
|---|---|
| Persona informo | |
| Naskonomo | José Luis Borau Moradell |
| Naskiĝo | 8-an de aŭgusto 1929 en Zaragozo |
| Morto | 23-an de novembro 2012 (83-jaraĝa) en Madrido |
| Mortokialo | laringa kancero |
| Tombo | San Justo Cemetery |
| Lingvoj | hispana |
| Ŝtataneco | Hispanio |
| Okupo | |
| Okupo | filmproduktoro • filmreĝisoro • scenaristo • verkisto • aktoro |
| Verkoj | Furtivos |
Biografio redakti
Li ekkarieris en la 1960-aj jaroj per vakeraj filmoj, kiuj ne sukcesis, kaj per diversaj taskoj rilataj al kino. Lia unua grava filmo estis la politika trilero Hay que matar a B. (1974), kiu montris lian detaleman stilon en la reĝisorado, konstruado de la historio kaj muntado. Tiu filmo disponis de internacia geaktoraro kun usonaj steluloj Burgess Meredith kaj Patricia Neal.
Ĉefa komerca sukceso okazis en 1975 per la drama Furtivos, kiu aktuale estas konsiderata unu de la ĉefaj ekzemploj de la kino de la fino de la frankisma epoko. Ĉefe impresas la enkondsuko de la intrigo en la media scenejaro de arbaroj. La filmo ege sukcesis kaj ricevis la Oran Konkon al la plej bona filmo en la Donostia Internacia Filmfestivalo, inter multaj aliaj premioj kaj honoroj. En 1979 li premieris La Sabina, historio de pasio kaj superstiĉo okazanta en Andaluzio. Kunproduktorado kun Svedio ebligis denove internacian geaktoraron.
En 1984, li reĝisoris hispan-usona kunproduktoraĵo Río abajo (en Usono: On the Line) kun David Carradine kaj Victoria Abril, kiu ne atingis esperitan sukceson. Borau rekuperiĝis el tiu relativa malsukceso per sekva sukceso de publiko kaj kritiko en 1986 per Tata mía (kun Imperio Argentina kaj Carmen Maura), kiu inter alia atingis nomumon por Goja-premio al plej bona scenaro.
Li ricevis la Ormedalon de la Kinakademio de Hispanio en 2000.
Filmoj redakti
- (D) Reĝisoro
- (G) Scenaristo
- (P) Produktoro
- (A) Aktoro
Kino redakti
| Jaro | Filmo | Reĝisoro |
|---|---|---|
| 2001 | El verano de Anna (P) | Jeanine Meerapfel |
| 2000 | Leo (DGP) | José Luis Borau |
| 1997 | Niño nadie (DGP) | José Luis Borau |
| 1996 | Ilona llega con la lluvia (A) | Sergio Cabrera |
| 1993 | Todos a la cárcel (A) | Luis García Berlanga |
| 1988 | Malaventura (A) | Manuel Gutiérrez Aragón |
| 1986 | Tata mía (DGP) | José Luis Borau |
| 1984 | Río abajo (On the Line) (DGP) | José Luis Borau |
| 1981 | Cuentos para una escapada (A) | |
| 1979 | La Sabina (DGP) | José Luis Borau |
| 1978 | Sonámbulos (A) | Manuel Gutiérrez Aragón |
| 1977 | In memoriam (P) | Enrique Brasó |
| 1977 | El monosabio (GP) | Ray Rivas |
| 1976 | Camada negra (GP) | Manuel Gutiérrez Aragón |
| 1975 | La adúltera (A) | Roberto Bodegas |
| 1975 | Furtivos (DGPA) | José Luis Borau |
| 1973 | Hay que matar a B. (DGP) | José Luis Borau |
| 1972 | Mi querida señorita (GPA) | Jaime de Armiñán |
| 1970 | Un, dos, tres, al escondite inglés (PA) | Iván Zulueta |
| 1965 | Crimen de doble filo (D) | José Luis Borau |
| 1964 | Brandy (DG) | José Luis Borau |
Televido redakti
| Jaro | Serio | Reĝisoro |
|---|---|---|
| 1992 | Celia (DGP) | José Luis Borau |
Literaturaj verkoj redakti
- Camisa de once varas, Premio Tigre Juan de Narrativa.
- Navidad, horrible navidad
- El amigo de invierno
- Cuentos de Culver City
- Palabra de cine.
Kinkritiko redakti
- Diccionario de cine español
- La pintura en el cine, el cine en la pintura
- Cine, arte y artilugios en el cine español.
Publikigitaj scenaroj redakti
- Leo.
Referencoj redakti
- ↑ «Algo más que un director de cine», El País, 23a de novembro 2012.
- ↑ «Fallece José Luis Borau a los 83 años», ABC, 23a de novembro 2012.
Eksteraj ligiloj redakti
- «El cineasta José Luis Borau, Premio de las Letras Aragonesas 2009», Heraldo de Aragón, 18a de decembro 2009.
- «José Luis Borau, nuevo académico de la lengua Arkivigite je 2021-04-14 per la retarkivo Wayback Machine», Gaceta de los Negocios. (el Retarkivo 20210414234700)
- En tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo José Luis Borau en la hispana Vikipedio.