Kastelo Yéquera
La kastelo Yéquera [ĜEkera], konata ankaŭ kiel kastelo Yecra [ĜEkra], estas mezepoka romanika kastelo de la municipo Luna. Tiu kastelo estas sur malgranda altaĵo, en senhoma kaj sovaĝa valo, situanta iom pli ol 5 kilometrojn for de la urbo Luna, kaj proksimume 2 kilometrojn de Larcovilla, proksime de la ermitejo Nia Sinjorino Yecra. Ĝi estas en bela izolita pejzaĝo for de tipaj aŭtovojoj. [1] [2]
| Kastelo Yéquera | |||||
|---|---|---|---|---|---|
|
| |||||
| burgo | |||||
| Geografiaj informoj | |||||
| Lando |  Hispanio
| ||||
| Geografia situo | 42° 12′ 18″ N, 0° 52′ 30″ U (mapo)42.205128-0.87493900000001Koordinatoj: 42° 12′ 18″ N, 0° 52′ 30″ U (mapo) | ||||
| |||||
| |||||
Ĝi povas esti atingata lasante Luna sur la vojo, kiu iras al El Frago. Forlasante la lastajn domojn en la urbo Luna, malpli ol 500 metrojn for, estas dekstre (la unua) kromvojo, mallarĝa pavimita vojo en bona stato. Proksimume kilometro kaj duono for estas la kastelo Obano. Baldaŭ estas signalilo klare videbla, kiu indikas "castillo de Yéquera", kiu en 3,5 kilometroj kondukas al la kastelo Yecra.
Historio redakti
En la 10-a jarcento, du jarcentojn post la islama invado de la Ibera Duoninsulo, la Reĝlando de Pamplono kaj la Graflando de Aragono estis malgrandaj teritorioj minacataj de Al-Andalus. Por defendi ĝiajn limojn kun la saracenoj, multaj fortikaĵoj estis konstruitaj, kaj aliaj estis utiligitaj kaj modifitaj post sia konkero al la maŭroj. [2] En la 11-a jarcento, la Reĝlando Aragono, post sia rekonkera antaŭeniĝo al la sudo en la lasta kvarono de ĉi tiu jarcento, fortikigis sian sudan limon por certigi la kontrolon de la teroj gajnitaj al la islamanoj. Dum tiu epoko novaj kasteloj kaj defendaj turoj multiĝis ĉie en la areo.
La limkasteloj de Aragono estis ĝenerale malgrandaj kaj konstruitaj ĉe strategiaj punktoj, defendante aliron al valoj, urboj, rivertransirejoj kaj gravaj komunikadvojoj. Ili estis limigitaj al malgranda enmurigita kunmetaĵo, el kiu eliris svelta turo, ĝenerale akompanita de ĝia romanika preĝejo, kiel tradicie oni faris tiam en la aragonaj kasteloj de kristana origino. Sancho Ramírez, (1042-1094) estis profunde religia kaj armea reĝo, kiu havis sufiĉan ekonomian povon por konstrui kastelojn kaj fortikaĵojn, ĉar krom ŝarĝi islamajn reĝlandojn per mono aŭ valoraj produktoj, li enspezis impostojn pro la trapaso de varoj en ĝiaj pireneaj landlimoj. [3]
La nuna regiono Cinco Villas, en la provinco Zaragozo, estis landlima teritorio inter maŭroj kaj kristanoj inter la 10-a kaj la unuaj jaroj el la 12-a jarcento, kaj hodiaŭ konservas plurajn el tiuj limkasteloj. Kelkaj estas en ruinoj, aliaj estis transformitaj de sia origina mezepoka fabriko kaj aliaj malaperis. Fortikigitaj lokoj kiel Ballesta, Biel, Biota, Hispaniés, Luesia, Obano, Sibirana, Sos, Uncastillo, Villaverde aŭ Yecra, inter aliaj, formis parton de la fortika limdefendo aŭ aragona limlanda "ekstremaduro" kun la islamaj teritorioj de Al-Andalus.
La kastelo Yéquera estis konstruita pli malpli dum la sama epoko, kiel la kasteloj Obano kaj Villaverde kaj sekvis la tradician kristanan konstrumanieron de kastel-preĝejo en la regioneto Cinco Villas kaj en multaj aliaj partoj de la aragona teritorio dum la 11-a kaj 12-a jarcentoj. Tiu ĉi areo estis reloĝigita komence de la 11-a jarcento laŭ reĝa ordono de Sancho Ramírez, kiu organizis la konstruadon de kasteloj por defendi la aliron de islamaj militistoj al la Graflando de Aragono kaj la Reĝlando Navaro. En 1093 la monarko donis la unuajn fruktojn de Yéquera aŭ Yecra al la preĝejo de San Martín de Biel, en dokumento kun referenco farita al la urbo kaj la preĝejo. [4]
La kastelo Yéquera situiĝis en strategia pozicio por defendi unu el la alirejoj al Aragono kaj Navaro. Kiam la limo kun la islamanoj moviĝis suden de la rivero Ebro, la defendo de tiuj ĉi vojoj ne plu estis bezonata, krome pli komfortaj itineroj estas establitaj, kaj tial la kastelo perdis gravecon kaj la loko fine estis forlasita.
Priskribo redakti
Nenio restas de la mezepoka turo el la 11-a jarcento. La nuna granda fortikaĵo estis konstruita en la 14-a jarcento. Ĝi havas ortangulan etaĝmapon kaj interne ĝi estis dividita en tri etaĝojn. Daŭre estas konservataj la pintaj diafragmaj arkoj kaj la korbeloj, kiuj servis kiel subteno por la diversaj lignaj strukturoj, kiuj dividis la internan spacon laŭ etaĝoj. [4] La izolita kaj memstaranta turo estas ortangula en plano, kun plano de 9 por 7 metroj, de granda alteco (15 m). Ĝi estas dividita en kvar etaĝojn. [5]
La alirpordo malfermiĝas sur la orienta muro de la dua etaĝo. Ĝi havas pintan profilon kaj ĉirkaŭ ĝi estas konservitaj la truoj, kie estis apogita la ligna strukturo, kiu permesis la aliron. [6]
Sur la malsupra etaĝo estas fenestro kun ununura malfermaĵo sur ĉiu el ĝiaj muroj krom la okcidenta muro. La dua etaĝo ankaŭ estis prilumita per du grandaj malfermaj pintaj fenestroj en la nordaj kaj sudaj muroj. La tria etaĝo, aŭ ĉefa etaĝo, malfermiĝis al la ekstero tra ĝemelaj fenestroj. La tegmento estis protektita per kreneloj kaj kelkaj turoj ĉe la anguloj, verŝajne el ligno, el kiuj konserviĝis la korbeloj, sur kiuj ili estis apogitaj kaj la ortangulaj alirpordoj. La planoj de la tri etaĝoj, kiuj estus faritaj el ligno, eble pro fajroj, malaperis; sed iliaj grandiozaj pintaj arkoj, kiuj subtenis ilin restas sendifektaj, atendante pli bonajn tempojn por ilia resaniĝo. [3] [7]
Ĉe la kontraŭa fino de la malgranda alto, kie sidas la kastelo, staris alia turo, kiu ne konservis sian plenan altecon. Ĝia malsupra parto gastigis la kastelkapelon. La kapelo havas platan kapon kaj pintan profiltegmenton. Apud la fasado de tiu ĉi kapelo troviĝas la alirpordo al la fortika kunmetaĵo. Inter ambaŭ turoj konserviĝas parto de la suda muro de granda majesta konstruaĵo, en kiu malfermiĝas pluraj gotikstilaj ĝemelaj fenestroj. Ĉe la interna flanko estas la restaĵoj de la origina interna divido en du etaĝoj. La loĝkvartalo konsistis el konstruaĵo kun neregula trapeza plano, de kiu preskaŭ ĉio el la suda fronto restas staranta, kie situis la ĉefa aliro kaj la komenco de la orienta muregero, responda al la flanko de la turo, kiu fermis la komplekson ĉe ĝia sudorienta angulo.
Ermitejo Yéquera redakti
La ermitejo Yequera aŭ Yecra proksime de la urbeto Lacorvilla estis deklarita Katalogita Havaĵo de Aragona Kultura Heredaĵo. [8]
La ermitejo estas tipe romanika en la regiono kaj devenas de la 12-a jarcento. Pli precize ĝia konstruo datiĝas de la fino de la 12-a jarcento ĝis la komenco de la 13-a jarcento. Ĝi havas ununuran navon finiĝantan en tamburabsido, kun bone kvadratitaj kaj vicigitaj bildoj. Korbeloj ornamitaj per volbaĵoj kaj klingoj subtenas la kornicon. La tegmento de la absido estas la origina slabo; tio ne estas la kazo kun la cetero de la konstruaĵo, kiu estas farita el arabaj kaheloj. Ekzistas du murapogiloj supren al la kornico sur la suda muro kaj tri sur la nordo, sed al la absido mankas ili. [9]
Ĝi havas kaŝpasejojn en la centro de la absido, en la suda pastrejo (ĝi estis plilarĝigita malglate) kaj ĉe la pinto de la okcidenta gablo. La pordejo situas je la piedo de la suda muro sub diskreta kahela tegmento. Ĝi konsistas el tri arkivoltoj: kun simpla dekoracio la meza kaj la aliaj du kun glataj randoj. Ili estas malaltigitaj en glata kuranta abako. Paro da neornamitaj kapiteloj kun la ŝaktoj mankantaj, malŝarĝas la centran. La pordo estas farita el lamenligno kaj estas tre difektita. [6] Sur la kovrilo, kaj enkadrigante ĝin, estas ŝindo apogita per krampoj kun geometria profilo, interrompita en la mezo de fenestro de la domo, kiu estis konstruita ene. Ekzistas alia pordejo sur la okcidenta muro, de malfrua konstruo, same kiel maltrankviliganta fendeto, kiu etendiĝas laŭ ĝi proksime de la suda muro.
Interne, ĉe la piedo de la templo, kelkaj modernaj pilastroj subtenas la lignan strukturon, sur kiu estis konstruita loĝloko, utiligita kiel fojnamaso. La navo estas kovrita per frontonhava ligna tegmento apogita per pintaj arkoj. La absido estas kovrita per kvaronsfera pinta volbo. Tra la absido kaj navo trakuras simpla imposto ĉe la alteco de la abakoj de la kapiteloj. En la absida fenestro, tiu ĉirkaŭas ĝin, arkiĝante super ĝi. La kapiteloj, kiuj malaltigas la arkojn de la templo, estas ornamitaj per tre simplaj geometriaj motivoj.
Vidu ankaŭ redakti
- Aragona regioneto Cinco Villas. [10]
Referencoj redakti
- ↑ Kastelo Yéquera.
- ↑ 2,0 2,1 Castillosnet: kastelo Yéquera.
- ↑ 3,0 3,1 Kvin Vilaĝoj: kastelo Yéquera.
- ↑ 4,0 4,1 Artmedieval: kastelo Yéquera.
- ↑ SIPCA: kastelo Yéquera.
- ↑ 6,0 6,1 VilladeSos: kastelo Yéquera.
- ↑ Hispania nostra: kastelo Yecra.
- ↑ Cinco Villas.
- ↑ Aragono romanika: ermitejo de Yecra.
- ↑ [1]