Proterozoiko
eono, antaŭ la nuna erao fanerozoiko; ĉ. 2,5–0,5 miliardoj da jaroj antaŭe
eono | erao | periodo | p | d |
---|---|---|---|---|
fanerozoiko | kenozoiko | kvaternaro | 3 | 3 |
neogeno | 23 | 20 | ||
paleogeno | 66 | 43 | ||
mezozoiko | kretaceo | 145 | 79 | |
ĵurasio | 201 | 56 | ||
triaso | 252 | 51 | ||
paleozoiko | permio | 299 | 47 | |
karbonio | 359 | 60 | ||
devonio | 419 | 60 | ||
silurio | 443 | 24 | ||
ordovicio | 485 | 42 | ||
kambrio | 541 | 56 | ||
proterozoiko | 2500 | 1959 | ||
arĥaiko | 4000 | 1500 | ||
hadaiko | 4600 | 600 |
Proterozoiko estas la dua periodo de la geologia eono antaŭkambrio. Ĝi daŭris de 2,5 miliardoj da jaroj ĝis 540 milionoj da jaroj. Oni ofte dividas la proterozoikon je tri etapoj: suba (2,5–1,6 md), meza (1,6–0,9 md), kaj supra (0,9–0,540 md.).
Ĝiaj ŝtonoj troveblas sur ĉiu kontinento kaj entenas fer-, kupro-, uran- kaj nikelercon, oron. Oni supozas, ke protokontinentoj de la antaŭkambrio kuniĝis al unu aŭ kelkaj grandaj kontinentoj.
En ŝtonoj de proterozoiko oni trovis restaĵojn de plurĉeluloj kiel ekz.:
- spongoj
- vermoj
- praintestuloj
- praaj insektoj
- algoj
Ĝin sekvis la paleozoika erao, kambrio.