Postmorto

Postmorto estas ŝtato de homo post la morto. Tiu estas unu el la ĉefaj okupoj de religioj kaj multaj filozofiaj skoloj. La pensado pri postmorto, kaj la timo pri tio, estas sekvo de instinkto de memkonservado, komuna la ĉiuj vivantaj estaĵoj.

Estas, laŭ Seneko, precipe, du ebloj al postmorto: la neesto aŭ la esto.

Kredo al neesto

Materialistoj kredas ke postmorto estas la fino de ekzistado, kaj diras ke se ne estas nenio postmorte, oni ne timu la morton. Male, oni devas timi postmorton kaj perdas la liberecon ĉar devas obeii religiajn regulojn.

Panteismo, kaj kelkaj pli intelektaj skoloj de Budhismo kaj eĉ de Hinduismo, akceptas ian inteligentan precipon ekster la materio, kaj kredas ke homa animo estos ensorbiĝata en la Universan Tuton post la morto. Laŭ ĉi tiu doktrino, ĉiu homo, kiam li naskiĝas asimilas parton de tiu principo, kiu fariĝas ties animo kaj donas al tiu vivon, inteligenton kaj senton. Post la morto, tiu animo revenas al la komuna fokuso kaj perdiĝas en la senfino, kiel guto da akvo en oceano.

Nekontesteble, ĉi tiu doktrino diferas de materialismo, ĉar ĝi akceptas ion, dum materialismo akceptas nenion. Sed la konsekvencoj estas ĝuste samaj al individuo. Al la homo estas same esti dronita en nenio axu en komuna ujego; eksterminite axu perdite sian individuecon estas tiel same, kvazaŭ ne ekzisto ĉar la sociaj interrilatoj nepre rompiĝas kaj por ĉiam la persona memo malaperas.

Kredo al esto

Plej parto de religioj akceptas la konservadon de memo post la morto.

Vidu ankaŭ

• Ĉielo
• Funebro
• Infero
• Nirvano
• Morto
• Paradizo
• Peko
• Reenkarniĝo