Historiema koncertado: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e polurado, anstataŭigis: thumb| → eta| (4), |left → |maldekstra (2), |right → |dekstra (2) per AWB
ĝustigo de du internaj ligiloj: "Karl Richter (Musiker)" - mise lasita germana vorto - devas esti "Karl Richter", kaj "romantiko (muziko)" fakte titoliĝas "romantisma muziko" (alidirektilo kreita)
Linio 89:
 
En Germanio la violonĉelisto [[Christian Döbereiner]] (1874–1961) okupiĝis pri la [[gambovjolo]] kaj en 1905 fondis la „Asocion por Malnova Muziko“. La t.n. „gambovjola movado“ de la 1920-aj jaroj estis simile al la „Migradbirdo“-movado speco de protesto kontraŭ la (ĉikaze arta) reganta klaso.
 
Ekde 1927 [[August Wenzinger]], devena el [[Bazelo]], muzikis subtenate de la amatora volinisto kaj industriisto Hans Hoesch el [[Hagen]] kun aliaj interesitaj muzikistoj en la „Kabeler Kammermusik“ parte sur historiaj instrumentoj. Mejloŝtono de ĉi tiu laboro estis la 18-a de septembro 1954, kiam la unua orkestro kun originalinstrumentoj, fondita en majo 1954, [http://www.cappella-coloniensis.de Cappella Coloniensis] aŭdiĝis sub la gvidado de Wenzinger, kaj [[Karl Richter (Musiker)|Karl Richter]] kun progamo de J.S. Bach en la Kolonja radiostacio de la tiama [[Nordwestdeutscher Rundfunk|NWDR]]. Preskaŭ samtempe aktivis [[Hans Grischkat]] en [[Reutlingen]] ekde 1931, Li uzis historiajn instrumentojn kaj je la interpretado de la ''Vespro della Beata Vergine'' de [[Claudio Monteverdi]] kaj ankaŭ en la grandaj pasionoj de Bach, kiujn li kune kun la ĥoro ''Schwäbischer Singkreis'' prezentis en siaj eklezikoncertoj nemallongigitaj.
 
Pluajn impulsojn ekigis la poldevena pianistino [[Wanda Landowska]], kiu engaĝiĝis por la reuzado de la [[klaviceno]], tamen ne en ĝia historia formo, sed kiel novkonstruaĵo kun ŝtalkadro. Por la reuzado de klavaroj laŭ historiaj konstrumodeloj precipe aktivis [[Ralph Kirkpatrick]] kaj [[Fritz Neumeyer]]. Ĉilasta jam en 1927 fondis en [[Saarbrücken]] ankaŭ „Asocion por Malnova Muziko“, kiu ĉefe prezentis ĉambromuzikon de la 18-a jarcento. La radiostacio „Radio Saarbrücken“ dissendis en la 1930-aj kaj 1940-aj jaroj multajn koncertojn liajn.
Linio 95 ⟶ 96:
Pro iniciato de la komponisto [[Paul Hindemith]] la violonisto [[Eduard Melkus]] kiel unu el la unuaj publike prezentis komence de la 1950-aj jaroj la solosonatojn kaj -partitojn de [[Johann Sebastian Bach]]. Melkus apartenis al la malvasta rondo de muzikistoj ĉirkaŭ la violonĉelisto kaj posta dirigento [[Nikolaus Harnoncourt]] kaj lia edzino [[Alice Harnoncourt]], kiu ekde 1948 kontraŭpoluse al la moderna orkestrolaboro intense sindediĉis la la malnova muziko. El ĉi tiu grupo formiĝis iom post iom [[Concentus Musicus Wien]], kiu en 1957 unuan fojon publike sursceniĝis. La Bach-interpretadoj de la ensemblo iĝis mejloŝtonoj de la historiema koncertado
 
Ĝisfine de la 1970-aj jaroj historiema koncertado preskaŭ nure okupiĝis pri malnova muziko ĝis meze de la 18-a jarcento. I.a. per registraĵoj de la simfonioj kaj konĉertoj de [[Wolfgang Amadeus Mozart|Mozart]], [[Joseph Haydn|Haydn]] kaj [[Beethoven]] dirigentoj kiel [[Trevor Pinnock]], [[Christopher Hogwood]], [[Roger Norrington]] kaj [[John Eliot Gardiner]] ekkulturis la kampon de la [[Klasika epoko (eŭropa muziko)|Viena klasika muziko]]. Intertempe la historiema koncertado sindediĉas ankaŭ al la [[Romantikoromantisma (muziko)|romantiko]] kaj malfrua romantiko. La diferenco inter la frua 20-a jarcento kaj la nuntempo estas laŭ instrumentaro kaj ludmaniero jam tiel konsiderinda, ke en 2006 aperis historieme orientita registrado de orkestroverkoj de [[Maurice Ravel]].
 
===Kritiko===