Hamburgo: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 170:
*Botanika ĝardeno ''Planten und Blomen''
 
[[Dosiero:Hamburg Planetarium.jpg|thumb|lefteta|180px|<center>La urba [[planetario]] en malnova akvoprovizejo]]
[[Dosiero:Hamburg Jungfernstieg (1890-1900).jpg|thumb|lefteta|Hamburgo en 1895]]
===Kulture===
Jenas la kulturaj institucio (elekto):
Linio 194 ⟶ 196:
 
== Ekonomio==
La hamburga haveno estas la plej grava en tuta [[Germanlando]]Germanio. Ĝi havas konekton al la fervojo, al unu el la plej gravaj trafiknodoj de norda Eŭropo; alia konekto ekzistas al la grandaj kanaloj de Centra Eŭropo. Famas la haveno ankaŭ pro la kontenera transporto. La internacian flughavenon pojare uzas ĉ. 10 milionoj da pasaĝeroj.
 
En la urbo estas grandaj ŝipfarejoj kaj ŝipriparejoj kies graveco tamen malkreskas kompare al la estontecaj industrioj kiel civila aviado, elektrotekniko kaj maŝinkonstruado. Aliaj gravaj sektoroj estas la prilaboro de minerala oleo, la kemia industrio kaj la produktado de nutraĵoj.
Linio 201 ⟶ 203:
 
== Historio==
Verŝajne [[Karolo la grandaGranda]] ordonis fondi ĉ. la jaro 808 la lokon ''Hammaburg'' por sekurigi la limojn nordajn de la Regno de la [[frankoj]]. Postmorte lia tria filo Ludoviko deklaris Hammaburgon sidejo por la arkiepiskopo [[Ansgar]]. Ricevis la havenurbo kirkon kaj iĝis elirpunkto de kristanigo de multaj nord- kaj orienteŭropanoj. [[Vikingoj]] el [[Danio]] ofte surprize atakis la urbon. Ĉ. 845 Vikingoj detruis tiom multe, ke oni decidis du jarojn poste transloki la arkiepiskopujan sidejon al [[Bremeno]] (hodiaŭ Hamburgo estas denove katolika arkiepiskopujo). Malgraŭ multaj konkeroj kaj detruoj la urbo ĉiam denove rekonstruitis kaj fariĝis finfine gravega komerc- kaj staploloko.
 
La urbajn rajtojn ricevis la hamburganoj danke al subteno dum la 3-a [[Krucmilitoj|Krucmilito]]. Dogan-, komerc- kaj ŝipveturprivilegioj helpis la ekfloron ekonomian de la urbo. El defendalianco kun [[Lübeck]] (ĉ. 1241) kaj Bremeno (ĉ. 1249) rezultiĝis la fondo de [[Hanso]]. Hamburgo iĝis unu el la plej potencaj kaj riĉaj urboj de la menciita defenda kaj komerca ligo.
Linio 207 ⟶ 209:
En 1510 la titolo de Libera Hansurbo oficiale konfirmitis. En 1529 venis la [[Reformacio]] Hamburgon. Ne malmultaj rifuĝintoj el sudaj ŝtatoj trovis ekzilon en Hamburgo. Dum la [[Tridekjara milito]] la graveco de la urbo treege malkreskis. Nur post la komercaj kontraktoj faritaj kun [[Usono]] (1783) revenis prospero antaŭ la sekvinta katastrofoj sub franca okupado (1806-11). En 1765 fonditis en Hamburgo la [[Patriota Societo de 1765]].
 
En 1815 la urbo aliĝis al ''[[Germana Federacio|Deutscher Bund]]''. La incendio de 1842 kiel ankaŭ ĥolera epidemio (1892) postulis multajn viktimojn. En 1921 Hamburg ricevis parlamentan-demokratian konstitucion. La urboj Altona, Harburg kaj Wandsbek enkorpigitis en 1938. Kiel bazo de submaraj batalŝipoj la urbo estis plurfoje celo de bombardoj dummilite. Poste ĉio rekonstruitis. En la nokto de la 16.-17.2.1962 furiozis terura ŝtorma tajdo en la urbo. Hodiaŭ Hamburgo taksatas moderna, eleganta kaj flora metropolo kvankam antaŭ la [[Turniĝo]] grandaj partoj de la eksa antaŭregiono troviĝis malantaŭ la [[Fera kurteno]].
 
== Unuaj urbestroj de post la Dua mondmilito ==
* [[Max Brauer]], (SPD): 22. 11.1946 – 2. 12. 1953
* [[Kurt Sieveking]], (CDU): 2. 12. 1953 – 27. 11. 1957
* [[Max Brauer]], (SPD): 4. 12. 1957 – 31. 12. 1960
Linio 323 ⟶ 325:
{{el}} [http://www.stadtpanoramen.de/hamburg/hamburg.html StadtPanoramen Hamburg] - Panorama Hamburgo
{{el}} [http://www.hh-wiki.de/index.php/Kategorie:Esperanto Stadtwiki Hamburg (en esperanto)]
[[Dosiero:Hamburg Planetarium.jpg|thumb|left|180px|<center>La urba [[planetario]] en malnova akvoprovizejo]]
[[Dosiero:Hamburg Jungfernstieg (1890-1900).jpg|thumb|left|Hamburgo 1895]]
[[Dosiero:Map_hamburg_1800.png|thumb|left|Hamburgo 1800]]
[[Dosiero:Teamgeist Ball World Cup 2006.jpg|thumb|200px|left|<center>'''Hamburgo''' estis unu el la gastigantaj urboj de la [[Futbala Mondpokalo 2006]]]]
 
{{Federaciaj landoj de Germanio}}