Sufiksoj en Esperanto: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
e ThomasPusch movis paĝon Postafiksoj en Esperanto al Sufiksoj en Esperanto anstataŭigante alidirektilon: Vidu la diskutpaĝan noton Ĉu "prefikso" aŭ "antaŭafikso"?.
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
{{PostafiksojSufiksoj en Esperanto}}
'''Sufikso''' (de la [[latina]] vorto ''suffixum'postafikso', la neŭtra formo de pasinteca pasiva participo pri la verbo ''suffigere'') estas [[afikso]], kiu estas postmetita al alia [[morfemo]], kreante novan [[signifon. Analogie al tiu signifo]]n, ekzempleiuj ''kat+etesperantistoj =proponas la priskriban terminan alternativon katet<nowiki>'</nowiki>''postafikso''', kiu tamen ĝis nun ne kutimiĝis en la faka literaturo.
 
En [[Esperanto]] plejofte ĝin sekvas gramatika markilo (''a'', ''oj'', ''us'' k. a.): ''[[:wikt:kateto|kateto]]'', ''[[:wikt:kateta|kateta]]''.
 
Vorto povas havi pli ol unu sufikson: ''[[:wikt:katideto|katideto]]'', ''[[:wikt:tranĉilingaro|tranĉilingaro]]''.
Linio 29:
* ''[[:wikt:iro|Iro]]'' estas ago; ''[[:wikt:irado|irado]]'' estas ago daŭra.|[[Kálmán Kalocsay]]|[[Enciklopedio de Esperanto]]}}
 
== Neoficialaj postafiksojsufiksoj ==
La listo de la '''neoficialaj postafiksojsufiksoj''' troviĝas en la [[Plena Manlibro de Esperanta Gramatiko]]<ref>Vidu la liston de la neoficialaj postafiksojsufiksoj en la [[PMEG]] de [[Bertilo Wennergren]][http://bertilow.com/pmeg/vortfarado/neoficialaj_afiksoj/sufiksoj/index.html]</ref> .
 
El la diversaj postafiksojsufiksoj aplikitaj en la teknika lingvo tri havas ŝancojn eniri la komunan lingvon: '''-oza''', signifanta materian multhavecon por anstataŭi la pezajn -plena, -riĉa; '''-iva''', signifanta kapablon, do estanta la aktiva paralelo de l' pasiva ebla (voliva: volkapabla; elvokiva: elvokkapabla); '''-izi''', en la Veraxa senco: apliki ion al io science aŭ metie, apliki metodon de eltrovinto (ŝtonigi vojon, salizi koloidsolvaĵon, pasteŭrizi lakton, faradizi nervon). Pli kaj pli ĝeneraliĝas la sufikso '''-io''' por landnomoj (Germanio) kaj scienco anatomo-anatomio. KALOCSAY.
 
Noto de [[M. C. Butler]]. Mi ne kredas, ke -i- estas sufikso. Kaj certe „anatomo“ deriviĝas de „anatomio“ (-iisto, mallongigo -o) kaj ne inverse. Valorus aldoni kelkajn teknikajn sufiksojn -it, hiper-, k.a., pri medicino, botaniko, ĥemio, ks.
 
== Oficialaj postafiksojsufiksoj ==
La oficialaj postafiksojsufiksoj de Esperanto estas <ref>Vidu la liston de la oficialaj postafiksojsufiksoj en la [[PMEG]] de [[Bertilo Wennergren]][http://bertilow.com/pmeg/vortfarado/afiksoj/sufiksoj/index.html]</ref>:
 
=== Verbaj ===
Linio 51:
 
==== -ĉj, -nj ====
La signifo kaj uzado de "-ĉj" kaj "-nj" estas por postafiksosufikso kiu karesformigas virajn kaj inajn nomojn, respektive. '''-ĉj-''' kaj '''-nj-''' estas la solaj sufiksoj kiuj komenciĝas per konsonanto, kaj ankaŭ la solaj kiuj povas ''ŝanĝi'' la radikvortojn al kiuj ili estas algluataj. Por adapti ilin pli al Esperanta fonetiko, kelkaj (i.a. [[UEA]] en sia [[Plena Analiza Gramatiko]]) estas proponintaj ŝanĝi ilin al '''-uĉj-''' kaj '''-inj-'''. Similaĵoj de "-ĉj" en aliaj lingvoj estas: -lein [-lajn], -erl, -i, -chen [-ĥjen] (germana); -tje (nederlanda); -inho [inju] (portugala); -ito (hispana).
 
==== -eg ====
Linio 70:
{{EdE|K}}
 
[[Kategorio:Postafiksojsufiksoj en Esperanto]]
 
[[en:Esperanto vocabulary#List of lexical suffixes]]