Germana Regno: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Linio 4:
Ĝis [[1806]] ekzistis la t.n. "[[Sankta Romia Imperio|Sankta Romia Regno]] de Germana Nacieco" (''Heiliges Römisches Reich Deutscher Nation''), kiun oni mallonge nomas foje ankaŭ "Germana Regno", "Malnova Regno" (''Altes Reich'') aŭ "Unua Regno" (''Erstes Reich'').
 
[[Dosiero:Deutsches Reich (1871-1918)-eo.svg|eta|maldekstra|330px|<center>La Germana Regno 1871-1918<br/><small>(priskribo en Esperanto)</small>]]
En [[1871]] fondiĝis la ŝtato "Germana Regno". Tiu ŝtato ekzistis kun la sama oficiala nomo de [[1871]] ĝis [[1945]] kun tri malsamaj [[ŝtatformo]]j:
* [[1871]]–[[1918]] [[federacio|federacia]] [[konstitucia monarkio]] sub hereda [[imperiestro]]; neoficiale ankaŭ konata kiel "[[Germana Imperiestra Regno]]" (''Deutsches Kaiserreich'') aŭ "Dua Regno" (''Zweites Reich'').
Linio 9 ⟶ 10:
* [[1933]]–[[1945]] centrisma [[diktaturo]] sub la [[diktatoro]] [[Adolf Hitler]]; neoficiale ankaŭ nomata [[Nazia Germanio]] aŭ la "Tria Regno" (''Drittes Reich'').
La nacisocialistoj tamen post la aneksado de [[Aŭstrio]] ŝanĝis la nomon al ''Grandgermana Regno'' (''Großdeutsches Reich''). La nomo ''Tria Regno'' (''Drittes Reich'') estas pli malnova ol la nacisocialista reĝimo, kaj ankaŭ la reĝimo mem fine ne preferis ĝin. Malsame al la terminoj de Unua kaj Dua Regno ĝi estas politika, ne ŝtat-jura termino, kiu volis ŝajnigi historian kontinuecon kun la unuaj du. Tamen la esprimo ''Tria Regno'' estas enradikiĝinta por la tempo de [[1933]] ĝis [[1945]]. Pro ĝi, la nomo ''Regno'' havas iom malbonan famon en Germanio, same kiel la germana vorto (''Reich'') en aliaj landoj, kvankam nejuste.
 
[[Dosiero:Map-deutsches-kaiserreich.png|thumb|left|180px|Germana Regno (1871-1918)]]
[[Dosiero:Reichsgruendung2.jpg|thumbeta|right|180px280px|<center>Deklaracio de la Germana Regno en [[Versajlo]]. Bismarck en blanka vestaĵo en la centro de la bildo]]
[[Dosiero:Deutsches Reich 1925 b.png|thumbeta|rightmaldekstra|180px330px|<center>La Germana Regno (1918-1945<br/><small>(priskribo en la germana)</small>]]
[[Dosiero:KaiserBill2.jpg|thumb|righteta|180px|<center>[[Vilhelmo la 2-a, Germana Imperiestro]].]]
La nuna germana ŝtato estas ne "posteulo" de tiu Germana Regno, sed la sama ŝtato. La nuna [[Federacia Respubliko Germanio]] do estas iel fondita jam de [[Otto von Bismarck]] en [[1867]] sub la nomo [[Nordgermana Federacio]]. En [[1973]] la federacia konstitucia kortumo klarigis tion: en 1945 la germana ŝtato ne dissolviĝis, sed fariĝis nur neaktiva. En 1949 oni donis al tiu ŝtato novan organizon, same kiel en 1919 oni nur donis novan organizon al jam ekzistanta ŝtato.
 
Linio 16 ⟶ 19:
 
== Jura klarigo ==
La supre esprimita opinio pri la jura identeco de la Germana Regno kaj [[Federacia Respubliko Germanio]] baziĝas sur decido de ties [[Federacia Konstitucia Kortumo]] de la [[31-a de julio]] [[1973]]. Ĝi verŝajneprobable ne respondas al la identeco-sento de la plej multaj germanoj. Ankaŭ en aliaj landoj ĝi ne nepre estas la komuna opinio, kiel montras la alilingvaj vikipedioj, el kiuj nur la germana esprimas ĝin.
[[Dosiero:Reichsgruendung2.jpg|thumb|right|180px|Deklaracio de la Germana Regno en [[Versajlo]]. Bismarck en blanka vestaĵo en la centro de la bildo]]
La supre esprimita opinio pri la jura identeco de la Germana Regno kaj [[Federacia Respubliko Germanio]] baziĝas sur decido de ties [[Federacia Konstitucia Kortumo]] de la [[31-a de julio]] [[1973]]. Ĝi verŝajne ne respondas al la identeco-sento de la plej multaj germanoj.
Ankaŭ en aliaj landoj ĝi ne nepre estas la komuna opinio, kiel montras la alilingvaj vikipedioj, el kiuj nur la germana esprimas ĝin.
 
== Vidu ankaŭ ==
Linio 28 ⟶ 29:
* [[Respubliko Prusujo]]
* [[Reĝlando Germanio]]
{{-l}}
 
[[Dosiero:KaiserBill2.jpg|thumb|right|180px|[[Vilhelmo la 2-a, Germana Imperiestro]].]]
 
== Eksteraj ligiloj ==
{{projektoj}}
{{Commonscat|German Empire}}
{{EL}} [http://www.gemeindeverzeichnis.de/gem1900/gem1900.htm?gem1900_2.htm Registro de komunumoj de la Germana Regno en 1900]
{{EL}} [http://www.deutsche-kaiserreich.de Retejo pri la Germana Regno de 1871 ĝis 1918]