Merseburg: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
vidu la diskutpaĝan noton
Linio 7:
|federacia_lando = [[Saksio-Anhalto]]
|distrikto = [[Distrikto Saale]]
|komunumaro = ''Verwaltungsgemeinschaft Merseburg''
|alto = 88
|areo = 36,08
|loĝantaro = 34790
|loĝantaro-dato = [[30-a de junio]] [[2005]]
|poŝtkodo = 06217
|tel_antaŭkodo = 03461
Linio 21 ⟶ 18:
|komunumestro-titolo = Oberbürgermeister
}}
'''Merseburg''' {{prononco|'''Mer'''zeburk}} ('''malnovsorabe''': Mjezybor; '''pole''': Międzybórz) estas urbo en [[Germanio]]. Ĝi troviĝas en la [[distrikto Saale]] de la [[federacia lando (Germanio)|federacia lando]] [[Saksio-Anhalto]] kaj estas la administra kaj ekonomia centro de la distrikto. Fine de junio{{#time: [[2005]]F Y | {{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Saksio-Anhalto||STATO}}}} la urbokomunumo havis 34790{{nombro|{{Metadatumoj pri nombroj de loĝantoj en Saksio-Anhalto|{{#property:p439}}}}}} loĝantojn. Merseburg situas borde de la rivero [[Saale]], laŭ kiu nomatas la distrikto.
 
== Historio ==
Merseburg estas unu el la plej malnovaj urboj de centra Germanio. La urbo unuafoje skribe menciiĝis en la 9-a jarcento de nia erao, je la nomo ''„Mersiburc civitas“'', "socio ''Merci''-burgo", kio supozigas ke tiam jam ekzistis historia burgo kaj urba remparo. Fakte arkeologiaj esploroj pruvis setlejon ekde la [[neolitiko]]. En la 10-a jarcentoj en la fortikita urbo verkiĝis la [[Magiaj formuloj de Merseburg]], du misteraj poeziaj tekstoj en la [[malnovaltgermana lingvo]] skribe notitaj dum la [[10-a jarcento]], sed de prakristana origino de antaŭ la jaro [[750]], kiuj dum la jaro [[1842]] retroviĝis en la urba katedralofondaĵa biblioteko. Post 919 la urbo fariĝis unu el la rezidejoj de la imperiestro de la germanlingva [[Sankta Romia Imperio]]. Ekde 968 laŭ iniciato de la imperiestro [[Oto la 1-a (Sankta Romia Imperio)|Oto la 1-a]] ĝi estis episkopa sidejo, kaj ĝis la [[reformacio]] la urbo estis signifa religia centro.
De komence de la [[11-a jarcento]] renkontiĝas en [[Luzacio]] potencemaj interesoj de [[Germanio|germana]], [[Pollando|pola]] kaj [[Ĉeĥio|ĉeĥa]] landoj (ni aldonu, ke en tiu tempo en Luzacio loĝis la slavoj kaj eĉ ĝis nun restas la iliaj posteuloj t.e. la soraboj - nun kiel minoritato).
 
En la funkcio de imperiestra rezidejo, la urbo komence de la [[11-a jarcento]] iĝis scenejo pri la historio de la [[soraba]] [[lingvoinsulo]] [[Luzacio]], pri kiu interesiĝis kaj la germanlingva [[Sankta Romia Imperio]], la [[Pola Reĝlando]] kaj la [[Ĉeĥa Krono]]. En Merseburg okazis en la jaro [[1002]] la oficiala '''Kunveno''' de la imperiestro [[Henriko la 2-a (Sankta Romia Imperio)|Henriko la 2-a]] kun princoj kaj dukoj. Partoprenis ĝin ankaŭ la [[PollandoPoloj|pola]] reĝo [[Boleslao la 1-a (Pollando)|Boleslao la 1-a]] "la Brava". Dum tiu Kunvenokunveno okazis, probable laŭ la inspiro de Henriko, sensukcesa atenco (sensukcesa) kontraŭ la pola reĝo Boleslao kaj tio sekvis multjarajn militojn inter Henriko kaj Boleslao kaj rezulte en la jaro [[1013]] okazis Paca Traktato en '''Merseburg''' kaj januare en [[1018]] en [[Bautzen]] okazis la sekva Paca Traktato: Per la Paca Traktato en [[Bautzen]] granda parto de [[Luzacio]] t.e. la regiono de [[Bautzen]], estis aligita kiel regna feŭdo al [[Pollando]].
En '''Merseburg''' okazis en la jaro [[1002]] la oficiala '''Kunveno''' de
[[Henriko la 2-a (Sankta Romia Imperio)|Henriko la 2-a]] kun princoj kaj dukoj. Partoprenis ĝin ankaŭ la [[Pollando|pola]] reĝo [[Boleslao la 1-a (Pollando)|Boleslao la 1-a]] "la Brava". Dum tiu Kunveno okazis laŭ la inspiro de Henriko atenco (sensukcesa) kontraŭ la pola reĝo Boleslao kaj tio sekvis multjarajn militojn inter Henriko kaj Boleslao kaj rezulte en la jaro [[1013]] okazis Paca Traktato en '''Merseburg''' kaj januare en [[1018]] en [[Bautzen]] okazis la sekva Paca Traktato.
 
Dum la [[Mezepoko]], de la 1428 ĝis minimume en 1604 la urbo malgraŭ la rezisto de la urbaj episkopoj apartenis al la komerca ligo [[Hanso]].
Konflikto inter [[Pollando|pola]] reĝo [[Boleslao la 1-a (Pollando)|Boleslao la 1-a]] "la Brava" kaj [[Henriko la 2-a (Sankta Romia Imperio)|Henriko la 2-a]] (de [[1003]]) finiĝis en la Paca Traktato en [[Bautzen]], per kiu granda parto de [[Luzacio]] t.e. la regiono de [[Bautzen]] estis aligita kiel regna feŭdo al [[Pollando]].
 
Kiel la resto de la eksa federacia lando [[Saksio-Anhalto]], de 1949 ĝis 1990 la urbo apartenis al la socialisma ŝtato [[GDR]], por la [[reunuiĝo de Germanio]] iĝis centro de propra distrikto, kaj kadre de administra reformo en 2007 iĝis parto de nova, pli granda [[distrikto Saale]].
Dum la [[Mezepoko]], la urbo apartenis al la komerca ligo [[Hanso]].
 
Konataj iĝis la [[Magiaj formuloj de Merseburg]], du misteraj poeziaj tekstoj en la [[malnovaltgermana lingvo]] skribe notitaj dum la [[10-a jarcento]], sed de prakristana origino de antaŭ la jaro [[750]], kiuj dum la jaro [[1842]] retroviĝis en la urba katedralofondaĵa biblioteko.
 
==Vidindaĵoj==
*[[Katedralo de Merseburg]]
 
== Eksteraj ligiloj ==
[[Dosiero:Merseburger Schloss 2006.jpg|thumb|left|<center>la kastelo de Merseburg]]
* {{oficiala retejo}} ({{de}})
[[Dosiero:AltesRathausMerseburg.jpg|thumb|left|<center>la historia urbodomo]]
 
[[Dosiero:Merseburg-View.jpg|thumb|left|<center>panoramo de Merseburg kun katedralo kaj kastelo]]
[[Dosiero:Merseburger Schloss 2006.jpg|thumbeta|leftmaldekstra|<center>la kastelo de Merseburg]]
[[Dosiero:AltesRathausMerseburg.jpg|thumb|lefteta|maldekstra|<center>la historia urbodomo]]
[[Dosiero:Merseburg-View.jpg|thumb|lefteta|maldekstra|<center>panoramo de Merseburg kun katedralo kaj kastelo]]
 
{{Ĝermo-Germanioprojektoj}}
{{Distrikto Saale}}
{{Ĝermo|Germanio}}
 
[[Kategorio:Merseburg| ]]
[[Kategorio:Distrikto Merseburg-QuerfurtSaale]]
[[Kategorio:Urboj de Saksio-Anhalto]]
[[Kategorio:Urboj de Germanio laŭ alfabeto]]