Aŭstralio: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
la informkesta parametro "kategorio" kiu havas nur la vorton "komunejo", misgvidas. Ĝi ne rilatas al la Komunumo de Nacioj, sed nur al la plena landonomo. Eblus meti en la parametron vorton "lando" aŭ "ŝtato", sed tio ne kutimas en aliaj tekstoj...
Ĉirakŭ → Ĉirkaŭ
Linio 286:
{{Ĉefartikolo|Faŭno de Aŭstralio}}
[[File:Koala climbing tree.jpg|thumb|left|alt=A koala holding onto a eucalyptus tree with its head turned so both eyes are visible|La [[koalo]] kaj la arbospecioj de la genroj ''[[Eucalyptus]]'' formas tipan aŭstralian paron.]]
Kvankam plej el Aŭstralio estas duon-arida aŭ dezerta, ĝi inkludas diversan gamon de habitatoj el [[Alpa klimato|alpaj]] arbustaroj al tropikaj [[pluvarbaro]]j, kaj estas agnoskita kiel [[Megadiversaj landoj|megadiversa lando]]. [[Fungo]]j tipigas tiun diversecon; ĉirkaŭ 250,000 specioj — el kiuj nur 5% estis priskribitaj — ekzistas en Aŭstralio.<ref>Pascoe, I.G. (1991). History of systematic mycology in Australia. ''History of Systematic Botany in Australasia.'' Eld. de: P. Short. Australian Systematic Botany Society Inc. pp. 259–264.</ref> Pro la granda antikveco de la kontinento, la tre varieblaj vetermodeloj, kaj la longdaŭra geografia izoleco, multo el la [[bioto]]j de Aŭstralio estas unika. ĈirakŭĈirkaŭ 85% el la florplantoj, 84% el mamuloj, pli ol 45% el la birdoj, kaj 89% el la ĉebordaj fiŝoj de moderklimata zono estas [[endemio|endemiaj]].<ref>{{cite web|url=http://www.deh.gov.au/biodiversity/about-biodiversity.html|title=About Biodiversity|accessdate=18a de Septembro 2007|publisher=Department of the Environment and Heritage|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070205015628/www.environment.gov.au/biodiversity/about-biodiversity.html|archivedate=5a de Februaro 2007}}</ref> Aŭstralio havas la plej granda nombro de reptilioj de ajna lando, kun 755 specioj.<ref>{{Cite book|last=Lambertini|first=Marco|title=A Naturalist's Guide to the Tropics|year=2000|isbn=0-226-46828-3|publisher=University of Chicago Press|url=http://www.press.uchicago.edu/Misc/Chicago/468283.html|format=excerpt|accessdate=30a de Marto 2010}}</ref>
 
La [[arbaro]]j de Aŭstralio estas ĉefe el ĉiamverdaj specioj, partikulare ''[[eucalyptus]]'' en la malplej aridaj regionoj; [[Acacia|akacioj]] anstataŭas ilin kiel hegemonia specio en pli sekaj regionoj kaj dezertoj.<ref name=dfat>{{cite web|url=http://www.dfat.gov.au/facts/flora_and_fauna.html|title=About Australia: Flora and fauna|accessdate=15a de Majo 2010|publisher=Commonwealth of Australia|date=Majo 2008|work=Department of Foreign Affairs and Trade website|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140211203954/http://www.dfat.gov.au/facts/flora_and_fauna.html|archivedate=11a de Februaro 2014}}</ref> Inter bone konataj [[faŭno de Aŭstralio|aŭstraliaj animaloj]] estas la [[Monotremoj]] (nome la [[ornitorinko]] kaj la [[ekidno]]); kaj krome Aŭstralio estas hejmo de [[marsupiuloj]], kiaj la [[kanguruo]], la [[koalo]], kaj la [[vombato]], kaj de birdoj kiaj la [[emuo]] kaj la [[kukabaraoj]].<ref name=dfat/> Aŭstralio estas hejmo ankaŭ de multaj danĝeraj bestoj kiaj kelkaj el la plej venenaj serpentoj en la mondo.<ref>"Snake Bite", ''[http://web.archive.org/web/20150115112947/http://www.avru.org/compendium/biogs/A000084b.htm The Australian Venom Compendium]''.</ref> La [[dingo]] estis enmetita de aŭstroneziaj popoloj kiuj komercis kun indiĝenaj aŭstralianoj ĉirkaŭ la jaroj 3000 a.K.<ref name="savolainen2004">{{Cite journal