Natano Futerfas: Malsamoj inter versioj

[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
Linio 1:
{{Unua|kat=ne}}
{{informkesto homo}}
'''Natano FUTERFAS''', oficiale '''Natan Yakovlevich FUTERFAS''' (naskiĝis la {{daton|28|julio|1896}} en [[Lodzo]], mortis la {{daton|27|oktobro|1937}}) estis [[sovetio|sovetia]] [[esperantisto]] kaj [[anarĥiisto]], aktiva en la laborista movado kaj en [[Sennacieca Asocio Tutmonda]].
 
== Biografio ==
SesSesjaraĝe jarojn aĝa liFuterfas perdis sian patron, kaj lia familio travivis kelkajn malfacilajn jarojn laŭ materia vidpunkto.
 
Li frue forlasis la gimnazion pro neinteresiĝo pri la oficiala programo, kaj plu studis memstare.
 
Esperanton liFuterfas malkovris danke al sia gimnazia kamarado [[Jakobo Ŝapiro]]. Komence li montriĝis skeptika, sed tamen decidis lerni ĝin fine de [[1911]]. Jam en 1914 li tre aktivis en la [[Lodza Esperanto-Societo]] kaj dediĉis sian tutan liberan tempon al Esperanto.
Jam en 1914 li tre aktivis en la [[Lodza Esperanto-Societo]], kaj dediĉis sian tutan liberan tempon al Esperanto.
 
Li diplomiĝis pri Esperanto-instruado ĉe la [[Moskva Esperanto Instituto]] en [[1917]], kaj poste instruis en tiu instituto dum tri jaroj, kaj en pluraj aliaj lokoj.
 
Kiel prezidanto de organiza komitato de [[Tutruslanda Esperantista Federacio]], liFuterfas jam koliziis kun [[Ernest Drezen]] en [[1921]], dum la Tria Tutrustanda Esperantista Kongreso, kaj kritikis liajn tezojn pri fondo de forta centra organizo por la propagando de esperanto, en kiu kunlaborus neŭtraluloj. Fine li proteste forlasis la kongreson, dum kiu estis fondita [[SEU]], kun Drezen kiel prezidanto.
 
En [[1922]], Futerfas estis unu el la kreintoj de la gazeto [[La Nova Epoko|''La Nova Epoko'']], kaj konatiĝis kun [[Eŭgeno Lanti|Lanti]] dum ties vojaĝo al Moskvo. Kiel fervora anarĥiisto – kaj krome bona oratoro kaj polemikisto – li plu bataladis kontraŭ la aŭtoritatemo de [[Ernest Drezen|Drezen]] kaj forlasis ''La Novan Epokon'' post kiam liaj kolegoj [[Nikolao Nekrasov|Nekrasov]] kaj [[Gregoro Demidjuk|Demidjuk]] akceptis kunlabori kun Drezen kadre de [[SEU]].
Kiel fervora anarĥiisto, kaj krome bona oratoro kaj polemikisto, li plu bataladis kontraŭ la aŭtoritatemo de [[Ernest Drezen|Drezen]], kaj forlasis La Novan Epokon post kiam liaj kolegoj [[Nikolao Nekrasov|Nekrasov]] kaj [[Gregoro Demidjuk|Demidjuk]] akceptis kunlabori kun Drezen kadre de [[SEU]].
 
Komence de [[1924]] li estis arestita, kiel multaj sovetaj anarĥiistoj en tiu epoko. Li estis rapide liberigita, sed ŝajne ne rajtis reveni al Moskvo, kaj ne plu aktivis kiel esperantisto.
 
Denove li estis arestita en [[septembro]] [[1927]] «"pro preparado kaj disvastigado de kontraŭsovetaj flugfolioj»". Du jarojn poste li estis sendita al Siberio.
 
Trian fojon li estis arestita la {{daton|18|marto|1935}} "pro organizita batalo kontraŭ Sovetaj potenco kaj partio kaj pro la organizado de membroj de ekzilitaj anarkiistoj en kontraŭrevolucian grupon, efektiviganta kritikon de la aranĝoj de la partio kaj de la registaro", kaj denove kondamnita al ekzilo.
 
La {{daton|18|februaro|1937}} li estis arestita kvaran fojon surbaze de falsaj atestoj, kaj kulpigita pro terorisma agado. Li estis kondamnita al mortpafo la {{daton|23|oktobro}}, kaj ekzekutita kvar tagojn poste. Li estis postmorte rehonorigita la {{daton|29|aprilo|1956}}.
 
LiNatano Futerfas inspiris al [[Eŭgeno Lanti]] la figuron de Futer, la fervora oponanto de la soveta sistemo en "Ĉu socialismo konstruiĝas en Sovetio?" (1935).
 
== Rete legeblaj tekstoj ==
* [http://satesperanto.free.fr/frakcioj/sen_192307b.html Bataltasko], elen '''[[Sennacieca Revuo]]|''Sennacieca Revuo',']] ([[1923]])
 
== Eksteraj ligiloj ==
* [http://pri-historio.boom.ru/futerfas.htm Futerfas: sorto de unu anarkiisto-esperantisto], artikolo de Nikolao Stepanov en [[Sennacieca Revuo|''Sennacieca Revuo'']], (1993)
 
{{bibliotekoj}}