Vikipedio

Simbolo Nicea-Konstantinopola: Malsamoj inter versioj

Browse history interactively
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
← Iru al antaŭa ŝanĝoIru al sekvanta ŝanĝo →
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VidaVikiteksto
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
[[Dosiero:Nicaea icon.jpg|eta|210px|Alegoria bildo pri la [[unua koncilio de Niceo]], kun teksto de la Kredokonfeso kiel redaktita ne en Niceo (325) sed en la [[unua koncilio de Konstantinopolo]] (381) kaj krome ŝanĝinte la unuan vorton de πιστεύομεν (ni kredas) al πιστεύω (mi kredas), kiel en la liturgio.]]
La '''KredokonfesoSimbolo nicea-konstantinopola''', diritaaŭ ankaŭla ''Simbolo'Granda nicea-konstantinopolaKredokonfeso'','<ref name="Adoru"/> estas kredo-formulo[[kredokonfeso]] rilate la [[Monoteismo|Unikecon de Dio]], la esencon de [[Jesuo]] kaj, implicite malgraŭ la manko de la termino, la [[Sankta Triunuo|Triunuecon]] de la diaj personoj.
 
AlLa teksto estas rezulto de reverkado de la ''[[Simbolo Nicea]]'', origine komponita en la [[Unua Konciliokoncilio de Niceo]] de [[325]]. (viduLa [[Kredoteksto Nicea]]),estis reverkita en la [[Unua koncilio de Konstantinopolo]], en ([[381]]), aldonisdum plivastigojnkiu, inter aliaj alĝustigoj, plivastigoj rilate la [[Sankta Spirito|Sanktan Spiriton]] kaj reverkis multajn aliajnestis partojnaldonitaj.
 
Ambaŭ tekstojn oni redaktis sekve de disputoj en la eklezio de la [[4-a jarcento]], precipe pro la teorioj [[Kristologio|kristologiaj]] de [[Arianismo|Ario]], pastro kaj teologo de [[Aleksandrio|Aleksandrio de Egipto]], kiu neis ke Jesuo estas samnatura kun la Patro.
 
TiuLa simbolo nicea-konstantinopola estas vaste uzata en la [[liturgio]] [[Kristanismo|kristana]]. Ĝenerale, oni ŝanĝas de pluralo al singularo la verbojn "Ni kredas" kaj similajn. La traduko armenlingva de la [[Armena Apostola Eklezio]], kvankam ĝi konservas la singularan nombron, entenas multegajn aldonojn.<ref>[http://www.armenianchurchlibrary.com/files/creed.pdf Teksto armena kun traduko anglen]</ref> La latina traduko entenas du aldonojn: ''Deum de Deo'' (Dio el Dio) kaj ''Filioque'' (kaj de la Filo). La greka [[iturgioliturgio|liturgia]] teksto (kiun uzas ortodoksismanoj kaj greklingvaj [[Latina Eklezio|latinaj]] katolikoj ne havas similajn aldonojn, sed diras "mi kredas", "mi konfesas", "mi atendas" tie, kie la Unua koncilio de Konstantinopolo havas "ni kredas", "ni konfesas", "ni atendas".
 
La [[Filiokvo|aldono ''Filioque'']] ("kaj de la Filo") al la latina traduko aperis unuafoje en la 8-a jarcento verke de [[Paŭlino el Aquileia]]. La devigan recitadon de la kredokonfeso en la [[meso]], proponitan de [[Karolo la Granda]], malakceptis papo [[Leono la 3-a]] pro tiu diskutita aldono, kvankam deklarante vera kaj ortodoksa la doktrinon, kiun ĝi esprimas.<ref>[https://books.google.com/books?id=ŬIABAAAQBAJ&pg=PA365&dq=%22doctrinal+truth+conveyed+by+the+filioque%22&hl=en&sa=X&redir_esc=y#v=onepage&q=%22doctrinal%20truth%20conveyed%20by%20the%20filioque%22&f=false J.N.D. Kelly, ''Early Christian Creeds'' (Routledge 2014 ISBN 978=1-31787173-6), pp. 363–367]; [https://books.google.com/books?id=KENZX3nYXB8C&pg=PA433&dq=Kelly+afincada&hl=en&sa=X&ved=0CC0Q6AEwAmoVChMI4P-GsNXaxwIVQloaCh2bDg4Q#v=onepage&q=Kelly%20afincada&f=false J.N.D. Kelly, ''Primitivos credos cristianos'' (Secretariado Trinitario 1980 ISBN 978-84-8537626-1), pp. 433–434]</ref> Nur en la [[11-a jarcento]] ĝin akceptis papo [[Benedikto la 8-a]] en la roman liturgion onidire laŭ peto de [[Henriko la 2-a (Sankta Romia Imperio)|Henriko la 2-a de la Sankta Romia Imperio]].
 
== Teksto ==
En la romkatolikaj liturgiaj modeloj de ''[[ADORU - Ekumena Diserva Libro|Adoru]]'', la Granda Kredokonfeso aperas jene:<ref name="Adoru">{{Citaĵo el libro|titolo=ADORU - Ekumena Diserva Libro|ĉapitro=Liturgiaj modeloj: Rom-katolikaj|eldoninto=IKUE kaj KELI, Eldonejo Ponto / Ponto-Verlag|jaro=2001|isbn=3-9803793-5-3|lingvo=eo}}</ref>
: Mi kredas je unu Dio,
: la Patro ĉiopova, Kreinto de la ĉielo kaj de la tero, de ĉiuj aĵoj videblaj kaj nevideblaj.
: Kaj je unu Sinjoro Jesuo Kristo, ununaskita Filo de Dio,
: kaj el la Patro generita antaŭ ĉiuj jarcentoj.
: Dio el Dio, Lumo el Lumo, Dio vera el Dio vera,
: generita, ne kreita, samsubstanca kun la Patro: per kiu ĉio estas farita.
: Kiu por ni homoj kaj por nia savo descendis de la ĉieloj.
: Kaj per la Sankta Spirito Li enkarniĝis el Maria, la Virgulino, kaj fariĝis homo.
: Krucumita por ni sub Poncio Pilato, Li mortis kaj estis entombigita.
: La trian tagon Li resurektis laŭ la Skriboj,
: ascendis al la ĉielo kaj sidas dekstre de la Patro.
: Kaj Li revenos kun gloro, juĝi la vivantojn kaj la mortintojn, kaj Lia regno estos senfina.
: Mi kredas je la Sankta Spirito, Sinjoro kaj Viviganto, kiu devenas de la Patro kaj de la Filo.
: Kiu kun la Patro kaj la Filo same estas adorata kaj glorata; kiu parolis per la profetoj.
: Kaj je unu eklezio: sankta, katolika kaj apostola.
: Mi konfesas unu bapton por la pardono de la pekoj.
: Kaj mi atendas la reviviĝon de la mortintoj,
: kaj la vivon en la estonta mondo.
: Amen.
 
== Analiza komparo de la du kredokonfesoj (nicea kaj konstantinopola) ==
Linio 17 ⟶ 39:
! [[Unua koncilio de Niceo]] ([[325]]):<br />Simbolo nicea<ref name="Originala teksto">[http://www.earlychurchtexts.com/main/constantinople/creed_of_constantinople.shtml Originala teksto]</ref><ref>Denzinger-Schönmetzer, 125 ([http://catho.org/9.php?d=bvy franca traduko])</ref>
! [[Unua koncilio de Konstantinopolo]] ([[381]]):<br />Simbolo nicea-konstantinopola<ref name="Originala teksto"/><ref>Denzinger-Schönmetzer, 150 ([http://catho.org/9.php?d=bvy franca traduko])</ref>
! Esperanta teksto<br />de la simbolo nicea-konstantinopola<ref>Laŭ ''Adoru'', eldonita de IKUE kaj KELI, eldonejo Ponto 2001.</ref>
|-
| Πιστεύομεν εἰς ἕνα Θεόν<br />Πατέρα παντοκράτορα,<br />πάντων ὁρατῶν τε και ἀοράτων ποιητήν.
Linio 27 ⟶ 49:
| Kaj je unu Sinjoro Jesuo Kristo,
,<br /> ununaskita Filo de Dio, <br /> el la Patro generita
'''antaŭ ĉiuj jarcentoj''':<br />''Dio el Dio''<ref name=Aldono group="noto">Aldono latinaen Latino, kiu en la greka teksto ne ekzistas.</ref>',<br />Lumo el Lumo,<br />Dio vera el Dio vera,<br />generito, ne kreita,<br /> samsubstanca kun la Patro;<br />per kiu ĉio estis kreita.
|-
| Tὸν δι' ἡμᾶς τοὺς ἀνθρώπους<br />καὶ διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν<br />κατελθόντα<br />καὶ σαρκωθέντα,<br />ενανθρωπήσαντα,
Linio 114 ⟶ 136:
: Et expecto resurrectionem mortuorum,
: et vitam venturi sæculi. Amen.
 
== Notoj ==
{{Notoj}}
 
== Referencoj ==
{{Referencoj}}
<references />
 
== Vidu ankaŭ ==
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/wiki/Simbolo_Nicea-Konstantinopola"