Guaro
Guaro (Cyamopsis tetragonoloba), aŭ guarfabo estas utilplanto el la familio de la Fabacoj (Fabaceae), subfamilio Faboideoj (Faboideae). Ĝi estas proksime parenca al faboj kaj fazeoloj.
 | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Biologia klasado | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Cyamopsis tetragonoloba (L.) TAUB. | ||||||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||||||||
.JPG)
Priskribo redakti
Guaro atingas kreskoalton de ĝi du metroj. La planto ricevas ĉ. 10 cm longajn guŝojn kun ovalaj, ĉ. 5 mm grandaj semoj.
Disvastigo redakti
Guaro verŝajne originas en Hindujo, eble ankaŭ en meza Afriko. La ĉefaj kultivregionoj estas en Hindujo kaj Pakistano. Ĝi eventuale devenas de la sovaĝa planto Cyamopsis senegalensis.
Uzado redakti
La folioj kaj la freŝaj guŝoj estas manĝataj kiel legomo. La tuta planto taŭgas kiel furaĝo. Ankaŭ la sekaj semoj („guarkernoj“).
La plej grava produkto de tiu planto estas guarano, guarfaruno aŭ guargumo, kiu ĉefe konsistas el la oligosaĥarido guarano. La ekstera tavolo kaj la ĝermo estas apartigata de la semoj antau ili estas muelataj. Guarfaruno estas dikiĝsubstanco por multaj nutraĵoj (manĝa aldonaĵo E 412). Similaj substancoj estas Gummi arabicum kaj faruno el la semoj de karobarbo (vidu ankaŭ plantgumo).
Vidu ankaŭ redakti
Literaturo redakti
- Rakesh Pathak: Clusterbean: Physiology, Genetics, and Cultivation. Springer, Singapur 2015, ISBN 978-981-287-905-9
Referencoj redakti
Eksteraj ligiloj redakti
- Walter H. Schuster: Guarbohne (in: Leguminosen zur Kornnutzung) Justus-Liebig-Universität Gießen, 1998
- Isoliert: Pflanzen-Gene für Eiscreme und Co[rompita ligilo] ORF.at
- Udo Pollmer: Jagd auf die Wunderbohne Guar. Ein wahrer Krimi steckt hinter der Bezeichnung E 412 Deutschlandradio Kultur, 23. September 2012
- Büschelbohnen-Blase: Wie der Fracking-Boom der USA indische Bauern ruiniert. ZEIT ONLINE, 2. Januar 2013