Haapsalu

	Haapsalu; (Oablu aŭ Aablu)
	germane: Hapsal, svede: Hapsal
	urbo
Flago	Blazono
Ŝtato	Estonio
Regiono	Läänemaa
Situo	Haapsalu
- koordinatoj	58° 56′ 22″ N 23° 32′ 27″ O / 58.93944 °N, 23.54083 °O (mapo)
Areo	10,59 km² (1 059 ha)
Loĝantaro	11 876 (2004)
Denseco	1 121,44 loĝ./km²
Horzono	EET (UTC+2)
- somera tempo	EEST (UTC+3)
Poŝtkodo
	Situo enkadre de Estonio Situo enkadre de Estonio
	Vikimedia Komunejo: Haapsalu
	Retpaĝo: www.haapsalu.ee

Koordinatoj: 58° 56′ 22″ N 23° 32′ 27″ O / 58.93944 °N, 23.54083 °O (mapo)

Haapsalu (germane kaj svede Hapsal) estas apudmara urbo en Estonio.

Virabelvidbendo de Haapsalu 2022

Haapsalu situas ĉe la okcidenta marbordo de Estonio kaj estas varma ban- kaj kurac-loko, simile kiel Pärnu. Pro ĝiaj multaj akvovojoj estonoj nomas la urbon ankaŭ la „Venecio de la Nordo“ aŭ „Venecio ĉe la Balta Maro“.

Historio

Burgo Haapsalu (1889)

La urbo estis fondita inter 1260 kaj 1270. La unua skriba dokumento mencias ĝin en 1279.

La german-balta kuracisto Carl Abraham Hunnius malkovris la sanigan efikon de la ŝlimo de Haapsalu en la 19-a jarcento, en 1825 fondis unuan sanatorion kaj rapide establis la urbon kiel monduman kurac-lokon. Jam la rusa cara familio de la Romanovidoj ŝatis la banlokon. Ankoraŭ hodiaŭ ĝi altiras multajn en- kaj eksterlandajn vizitantojn, precipe en somero.

Laŭdire Pjotr Iljiĉ Ĉajkovskij verkis sian 6-an sinfonion en somera domo en Haapsalu.

Kresko de la loĝantaro

1934 - 4.649
1959 - 8.567
1970 - 11.483
1979 - 13.035
1989 - 14.617

Politiko

Partneraj urboj

Loviisa, Finnlando
Rendsburg, Germanio (de 1989)

Kulturo kaj vidindaĵoj

La ĉefaj vidindaĵoj estas la episkopa kastelo, la marborda promenejo (Promenaad), sur kiu jam promenis artistoj kiel Pjotr Iljiĉ Ĉajkovskij kaj la pentristo Nikolai Roerich, kaj la Kuursaal (spektakla salonego, konstruita en 1898).

Konstruaĵoj

Haapsalu havas multajn vilaojn en la secesia stilo, kiu estas renovigitaj iom post iom.

De 1957 troviĝas la probable plej malnova, ankoraŭ ekzistanta monumento por la germana poeto kaj verkisto Friedrich Schiller en la Läänemaa Muuseum (muzeo) de Haapsalu. Ĝin Dorothea Augusta von Rosen (1781–1826), konatino de la edzino de Schiller, starigis en 1813 sur la apuda duoninsulo Hanila.