Ibadiismo
Ibadiismo (arabe البادية, Ibadiyyah) estas la tria plej granda branĉo en Islamo hodiaŭ, post la Sunaismo kaj Ŝijaismo.
Ibadiismo | ||
---|---|---|
sekto skolo de Islamo | ||
islamo | ||
Komenco | 7-a jarcento vd | |
Lando(j) | Omano vd | |
Fondinto(j) | Jābir ibn Zayd vd | |
La plej multaj historiistoj de Islamo konsideras la Ibadi-frakcion kiel unu el la frakcioj kiuj eliris el la Khwaraj -frakcio (kaj la ununura inter ili kiu pluvivis nuntempe), kiu deviis de la ŝijaistoj kaj kontraŭbatalis kaj sunaan kaj ŝijaistan regulon. En kontrasto, kelkaj modernaj Ibadioj malaprobas la uzon de la termino Kharij por priskribi sian sekton, pro la modernaj negativaj implicoj de la esprimo kun ekstremismaj grupoj plejparte inter sunaistoj kaj ŝijaistoj.
Historie, la Ibadoj establis sendependajn ŝtatojn por si mem en la sudo de la Arabio kaj en Nordafriko.
La unusola Ibadi-ŝtato hodiaŭ estas Omano, kiu estas konsiderata interpaciganto kaj mediaciisto en la politiko de la islama mondo, supozeble pro ĝia "neŭtrala" el religio-islama vidpunkto (ŝajne ĝi estas nek sunaisto nek ŝijaisto).
Do, la ibadioj estas la ĉefa islama sekto de Omano. En tiu lando ili ampleksas tri kvaronojn de la loĝantaro, kaj la lando estas la sola, en kiu ili konsistigas civitanan plimulton. Malpli grandaj komunumoj krome estas en norda kaj okcidenta Afriko: komunumo de la tunizia insulo Ĝerbao, pluraj, origine berberaj komunumoj en Libio, kaj komunumo de la tanzania insularo Zanzibaro.
Kiel aliaj ŝijaoj, la ibadioj kredas ke Mohamedo elektis Ali ibn Abi Talib (la nepo kaj bofilo de la profeto) kiel ĉefestron de islamanoj post lia morto. Tamen kiam la fruaj islamanoj elektis Abu Bakr por ĉi tio rolo, Ali permesis. Do la ibadioj kredas, ke Ali iĝis nekredanto, kaj ili ne honoras lin.
Nunatempe la ibadioj estas relative libera sekto de la islama mondo.