Jarcento

mezurunuo de tempo; 100 jaroj

Jarcento ampleksas tempon de 100 jaroj.

La jarcentoj post Kristo do komenciĝas je la 1-a de januaro de jaro ..01 kaj finiĝas je la 31-a de decembro ..00. Ekzemple la 20-a jarcento daŭris de la 1-a de januaro 1901 ĝis la 31-a de decembro 2000.

La jarcentoj antaŭ Kristo (kiam la Gregoria kalendaro ne estis konata) komenciĝis je la 1-a de januaro de iu jaro ..00 kaj daŭris ĝis la 31-a de decembro ..01. Ekzemple la unua jarcento antaŭ Kristo komenciĝis je la 1-a de januaro -100 kaj daŭris ĝis la 31-a de decembro -1. La sekvan tagon, la 1-an de januaro 1, komenciĝis la unua jarcento post Kristo.

Jarcentoj antaŭ kaj post la Komuna Erao kaj la ekvivalentaj jarcentoj antaŭ kaj post Kristo:

3-a jarmilo a.K. 30-a jarcento a.K. 29-a jarcento a.K. 28-a jarcento a.K. 27-a jarcento a.K. 26-a jarcento a.K. 25-a jarcento a.K. 24-a jarcento a.K. 23-a jarcento a.K. 22-a jarcento a.K. 21-a jarcento a.K.
2-a jarmilo a.K. 20-a jarcento a.K. 19-a jarcento a.K. 18-a jarcento a.K. 17-a jarcento a.K. 16-a jarcento a.K. 15-a jarcento a.K. 14-a jarcento a.K. 13-a jarcento a.K. 12-a jarcento a.K. 11-a jarcento a.K.
1-a jarmilo a.K. 10-a jarcento a.K. 9-a jarcento a.K. 8-a jarcento a.K. 7-a jarcento a.K. 6-a jarcento a.K. 5-a jarcento a.K. 4-a jarcento a.K. 3-a jarcento a.K. 2-a jarcento a.K. 1-a jarcento a.K.
1-a jarmilo p.K. 1-a jarcento 2-a jarcento 3-a jarcento 4-a jarcento 5-a jarcento 6-a jarcento 7-a jarcento 8-a jarcento 9-a jarcento 10-a jarcento
2-a jarmilo p.K. 11-a jarcento 12-a jarcento 13-a jarcento 14-a jarcento 15-a jarcento 16-a jarcento 17-a jarcento 8-a jarcento 19-a jarcento 20-a jarcento
3-a jarmilo p.K. 21-a jarcento 22-a jarcento 23-a jarcento 24-a jarcento 25-a jarcento 26-a jarcento 27-a jarcento 28-a jarcento 29-a jarcento 30-a jarcento

Deveno de la vorto

redakti

En la nuntempa Esperanto, oni uzas la kunmetaĵon "jarcento". En la frua lingvo, tamen, oni ankaŭ uzis la esprimon "centjaro", kiu tamen tre arĥaikiĝis, kaj cetere ŝajnas malfacile pravigebla per la kunmetaĵaj reguloj de Esperanto. Ankaŭ Zamenhof uzis la vorton "centjaro":

 
 tutan homan vivon, eĉ centjarojn daŭras la fruktoj de laborado de fruktoplantisto 
— Ludwik Lejzer Zamenhof, Fundamenta Krestomatio de la lingvo Esperanto

Vidu ankaŭ

redakti