Mesaoria
Mesaoria (greke Μεσαορία ("inter la montoj"), turke Mesarya Ovası) estas fekunda aluvia ebenaĵo en la centraj partoj de la insulo Kipro.
| Mesaoria | |||
|---|---|---|---|
| Ebenaĵo | |||
 | |||
| ebenaĵo [+] | |||
| Lando | Kipro | ||
| Supermara alteco | 70 m [+] | ||
| Koordinatoj | 35° 10′ 0″ N, 33° 40′ 0″ O (mapo)35.1666666733.66666667Koordinatoj: 35° 10′ 0″ N, 33° 40′ 0″ O (mapo) | ||
|
|||
|
|||
 |
|||
| Mesaoria | |||
Geografio redakti
La ebenaĵo Mesaoria estas limigita oriente kaj okcidente de Mediteraneo, sude de la montaro Troodos kaj norde de la montaro Kyrenia. Ĝi havas areon de ĉirkaŭ 1,000 km², kaj pliiĝas al alteco de proksimume 325 metroj. Estas pluraj riveroj, kiuj fluas tra la ebenaĵo, sed ĉiuj tiuj sekiĝas somere [1].
La longo de la ebenaĵo estas 65 km de oriento al okcidento kaj ĝia maksimuma larĝo atingas 35 km en la oriento. Ĝi estas sufiĉe plata kaj atingas altecon de ĉirkaŭ 325 metroj super la marnivelo maksimume. La ebenaĵo estas incizita de kelkaj kanaloj, kaj la plej longa rivero sur la insulo, Pedieo (Πεδιαίος/Kanlıdere) krucas ĝin de okcidento al oriento.
La vorto "Mesaoria" signifas "inter la montoj" en la greka. Mesaoria estas plejparte larĝa kaj nuda ebenaĵo kun malmultaj arboj krom tiuj plantitaj por disponigi ŝirmejon de la vento. La areo estas la plej grava agrikultura areo en Kipro, sed estas tre dependa de la pluvoj en vintro kaj artefarita irigacio en somero, rezultigante limigitan produktadon. Ĝi ankaŭ estas la plej loĝita areo sur la insulo, kaj enhavas plurajn vilaĝojn kaj plurajn el la plej grandaj urboj, kiel ekzemple la ĉefurbo Nikozio.
Pro senarbarigo, multe de Mesaoria estas kovrita per "kafkalla", la loka vorto por kalcia karbonato, kiu estis kunpremita en aurhelle. La nuraj plantoj kiuj prosperas sur ĉi tiu surfaco estas rapide manĝitaj de paŝtantaj bestoj, kio kaŭzis ampleksan grunderozion.
Ĝi povas fariĝi tre varme ĉi tie somere, kaj temperaturoj ĉirkaŭ 40 ºC ne estas nekutima. La ebenaĵo ricevas multe malpli da pluvokvanto ol la ĉirkaŭaj montaraj regionoj, sed en la lastaj jaroj digoj kaj irigaciaj sistemoj estis konstruitaj por kolekti la akvon kiu fluas malsupren de la montoj.
Geologio redakti
Post ĝia formiĝo antaŭ ĉirkaŭ cent milionoj da jaroj, Kipro konsistis el du kalkŝtoninsuloj. Dum proksimume sepdek milionoj da jaroj, Kipro estis apartigita per marstrio. Tio estis fermita per vulkanaj erupcioj kaj la Troodos Montoj aperis.
La Mesaoria estis formita per erozio de la mola vulkana roko.
Historio redakti
Spuroj de neolitikaj kulturoj estis trovitaj. En antikvaj tempoj, la tuta centra areo de la insulo estis kovrita de densaj arbaroj. La plej granda parto estis tranĉita en la unua jarcento a.K. provizi lignon por la ptolemea mararmeo. Krome, multe da konstruligno estis uzita por disponigi sufiĉe da energio por la eltiro de kupro. Tiel malfrue kiel la 16-a jarcento, ekzistis daŭre grandaj kvantoj de arbaro forlasitaj sur la ebenaĵo. Hodiaŭ, ekzistas nur arbarkovritaj areoj en la ĉirkaŭaj montoj, precipe en Troodos [2].
Ekde la turka invado de Kipro en 1974, la ebenaĵo estas dividita inter Kipro Respubliko en la sudo kaj Turka Respubliko en la nordo Norda Kipro.