La telomeroj (malnovgreke: τέλος télos „fino“ kaj μέρος méros „parto“) estas la naturaj unuopliniaj kromosomfinoj de linearaj kromosomoj. Ili estas por la stabileco de kromosomoj esencaj strukturelementoj de la DNA. Ili enhavas altan parton da guanino kaj timino, kiu estas ripetivega (ofte ripetebla). Je ĉiuj vertebruloj troviĝas ekzemple la nukleotid-sekvenco TTAGGG pli ofte ol 3000-foje ripetita (je breditaj laboratoriaj musoj ĝis 4000-foje). Por la stabiliga efekto gravas ankaŭ la faldita sekundara strukturo de la telomeroj. Aldone en kelkaj organismoj la telomeroj estas ankropunkto je la ĉelkernmembrano.

Telomero.
Telomeroj (signitaj blanke sur la foto) en la homaj kromosomoj

Vidu ankaŭ redakti

Literaturo redakti

  • Barbara McClintock (1941), The stability of broken ends of chromosomes in Zea mays, Genetics 26: 234-282
  • H. J. Müller (1938), The remaking of chromosomes, The Collecting Net-Woods Hole 13: 181-198
  • Epel ES, Blackburn EH et al.: "Accelerated telomere shortening in response to life stress." Proc Natl Acad Sci U S A. 2004 Dec 14;101(50):17323-4.
  • Mills M, Lacroix L et al.: "Unusual DNA Conformations: Implications for Telomeres" Current Medicinal Chemistry - Anti-Cancer Agents, volumo 2, numero 5, septembro 2002, pp. 627–644(18) Link
  • Guenther Witzany (2008), The viral origins of telomeres, telomerases and their important role in eukaryogenesis and genome maintenance. Biosemiotics 1:191-206.