Úterý

Úterý estas urbo kaj somerrestadejo en Ĉeĥio, situanta en okcidenta Bohemio, proksimume 6 km de urbo Konstantinovy Lázně. Traduko de la nomo de la vilaĝo estas Mardo. Vivas ĉi tie 458 loĝantoj (2023).

Úterý
germane Neumarkt
urbo
Domoj en placeto en Úterý kaj mariana kolono
Blazono
Oficiala nomo: Úterý
Ŝtato	Ĉeĥio
Regiono	Regiono Plzeň
Distrikto	Distrikto Plzeň-nordo
Administra municipo	Všeruby
Historiaj regionoj	Bohemio, Sudetio
Montaro	Tepla montetaro
Rivero	Úterský potok
Situo	Úterý
- alteco	485 m s. m.
- koordinatoj	49° 56′ 26″ N 13° 00′ 09″ O (mapo)
Areo	25,93 km² (2 593 ha)
Loĝantaro	458 (2023)
Denseco	17,66 loĝ./km²
Unua skribmencio	1233
Horzono	MET (UTC+1)
- somera tempo	MET (UTC+2)
Poŝtkodo	330 40
NUTS 3	CZ032
NUTS 4	CZ0325
NUTS 5	CZ0325 559571
Katastraj teritorioj	3
Partoj de urbo	3
Bazaj setlejunuoj	3
Situo enkadre de Ĉeĥio Situo enkadre de Ĉeĥio
Vikimedia Komunejo: Úterý
Retpaĝo: www.obecni-urad.net/source/index.php?ID=665
Portalo pri Ĉeĥio

La najbaraj municipoj de la setlejo estas Bezdružice, Teplá, Toužim, Bezvěrov, Ostrov u Bezdružic, Krsy kaj Blažim.

Historio

La vilaĝo estiĝis ĉe komercvojo ĝis Cheb. En la 1-a duono de la 13-a jarcento Úterý estis en konekso kun minado de riĉaj trovejoj de oro kaj arĝento avancigita je urbo. Ĝi havis propran monerstampejon. En husanaj tempoj ĝi staris en flanko de kalikuloj kaj protestanta loĝantaro ĉi tie superis ĝis la 18-a jarcento. Al katolikigo kontribuis agado de proksima monaĥejo en Teplá.

Baroka paroĥa preĝejo de Naskiĝo de sankta Johano Baptisto devenas el la jaro 1698 kaj ĝi staras sur loko de pli malnova romana preĝejeto. En placo estas baroka mariana kolono el la jaro 1731 kaj kelke da renesancaj kaj barokaj burĝaj domoj. Renesanca urbodomo estas el la jaro 1561. Sur monteto super la urbo staras baroka tombeja preĝejo de sankta Venceslao el duono de la 18-a jarcento, renovigita en la jaro 1893.

Mito

Al estiĝo de la vilaĝo ligas konata mito - laŭ kiu la vilaĝon fondis germanaj ministoj (kiuj estis alvokitaj de Přemyslidoj, por ke ili instruu lokajn homojn al metioj). La mito diras, ke unu el la ministoj erarvagis en arbaroj ĉirkaŭ la hodiaŭa Úterý kaj ĉar li estis pro la erarvagado tiel laca, li ekdormis. Li sonĝis pri tio, ke li trovos grandan trovejon de oro. Kiam li vekiĝis, li ekvidis frugilegon, kiu tenis en la beko oran fingringon. La ministo observis, ke la frugilego lasos la fingringon. Sur tiu loko poste la ministo vere trovis oron. El tiu ĉi mito estas derivita ankaŭ blazono de Úterý - estas sur ĝi en ruĝa kampo bildigita paŝanta frugilego kun la ora fingringo en la beko aj super ĝi estas bildigita kornaro kun grafa kroneto.

Loĝantaro

Evoluo de nombro de loĝantoj

La datoj devenas el datumbazo de Vikidatumoj

Jaro	Loĝantoj
1869	1 597
1880	1 735
1890	1 772
1900	1 630
1910	1 607
1921	1 488

Jaro	Loĝantoj
1930	1 373
1950	509
1961	507
1970	494
1980	399
1991	369

Jaro	Loĝantoj
2001	384
2014	468
2016	470
2017	475
2018	472
2019	470

Jaro	Loĝantoj
2020	464
2021	431
2022	466
2023	458

Pluaj fotografioj

• 
  Placo kun urbodomo kaj preĝejo de Naskiĝo de sankta Johano Baptisto
• 
  Preĝejo de Naskiĝo de sankta Johano Baptisto
• 
  Vido de la preĝejo
• 
  Preĝejo de sankta Venceslao
• 
  Kolono kun statuo de Virgulino Maria
• 
  Norda flanko de la placo
• 
  Domoj n-ro 117 kaj 121 sub la placo
• 
  Tomabejo
• 
  N-ro 71 super la placo
• 
  Malantaŭa trakto de la urbodomo
• 
  N-ro 126 kaj 127 sub la placo
• 
  Urbanaj domoj en la placo
• 
  Domo U jabloně, n-ro 90
• 
  Orienta flanko de la placo
• 
  Vido de la preĝejo de sankta Venceslao