Aller

Por samtitola artikolo vidu la paĝon Aller (Hispanio).

La Aller estas rivero de 260 kilometroj da longeco en la federaciaj landoj Saksio-Anhalto kaj Malsupra Saksio de Germanio, kiu fine enfluas la riveron Weser.

Aller
la rivero apud Wefensleben, pli-malpli 10 km de la fonto
rivero • fluanta akvejo
Bazaj informoj
Situo	Germanio (Saksio-Anhalto, Malsupra Saksio)
Longeco	260 km
Fluo
- Alteco super marnivelo	189 m
- Koordinatoj	52° 6′ 9″ N, 11° 14′ 1″ O (mapo)52.102511.233611111111
Enfluejo	en la riveron Weser apud la urbo Verden
- Alteco	10,5 m
- Koordinatoj	52° 56′ 47″ N, 9° 11′ 2″ O (mapo)52.9463888888899.1838888888889
Altecodiferenco	178,5 m
Geografio
Trairataj urboj	Wolfsburg, Gifhorn, Celle, Verden kaj la urbeto Oebisfelde
Alfluantoj
- Dekstraj	Ise, Lachte, Örtze, Meiße, Böhme, Alpe, Wölpe, Lehrde kaj Gohbach
- Maldekstraj	Oker, Fuhse, Wietze kaj Leine
Aller (Germanio) DEC fonto DEC enfluejo Aller

La rivero estas la plej akvoriĉa alfluo al la rivero Weser. Ĝi forkondukas la akvon el teritorio de 15.744 km², pli malpli triono el la teritorio, kies akvo entute iuvoje enfluas la riveron Weser.

Nomo

Kiel klarigo de la nomo, kiu dum la jaro 781 dokumente skribiĝis Alera, dum 803 Elera kaj dum 1096 Alara, ekzistas du eblecoj:

1. La nomo povas esti mallongigo de *Eleraha, el kio *Eler estus variaĵo de la praĝermana vorto *olisa aŭ la praslava olsa (pole olsza) por alno kaj aha (prononco „Aĥa“) estus ĝermana vorto por "akvo", ofta en riveraj nomoj (komparu latine aqua). La arbospeco en la platgermana lingvo nomiĝas Eller, kio tre proksimas al Aller. La rivera nomo do havus la signifon "alna akvo", kio ne malverŝajnas, ĉar fakte ĉe la riveraj bordoj precipe kreskis alnoj.
2. Laŭ dua, kvankam tre disputata teorio la nomo Alera aŭ Alara estus ekzemplo de tuta serio de eŭropaj riveraj nomoj kun la komenca silabo al-, kiu estu variaĵo de prahindeŭropa vortoradiko *al-/*el-/*ol- kun la signifo "fluo": parencoj ekzemple estus la riveroj Alster, Iller aŭ Ilm.

Fontoj

La rivero Aller fontas en la proksimeco de la loko Seehausen kaj norde de Oschersleben (Bode), en la nordoriento de la ebena pejzaĝo Magdeburger Börde en Saksio-Anhalto. La rivero ekestas el pluraj fontaj rojoj, kiuj situas sur la areo de la komunumoj Wormsdorf (parto Gehringsdorf), Ovelgünne (parto Siegersleben) kaj Eggenstedt. La rojo de Eggenstedt estas la plej suda.

Vojo

De tie la rivereto fluas unue nordokcidenten, post la loko Oebisfelde kaj la limo inter Saksio-Anhalto kaj Malsupra Saksio) ĝi turniĝas okcidenten kaj plufluas, post iom da vojo denove nordokcidenten, tra Wolfsburg, Gifhorn, Müden (Aller), Wienhausen, Celle (de ĉi tie ŝipe pasebla, Winsen (Aller), Ahlden, Rethem (Aller), Verden (Aller) kaj enfluas kelkajn kilometrojn okcidente de Verden, en Eissel, en la riveron Weser, kiu mem enfluas la Nordan Maron.

Pejzaĝo

La rivero Aller konsideriĝas unu el la malmultaj almenaŭ grandparte netuŝitaj pli grandaj riveroj en Germanio. Ĝi fluas en natura pejzaĝo tra arbaroj kaj herbejoj, pasas malgrandajn historiajn vilaĝojn kaj urbetojn, kaj tial havas grandan signifon por ripozemuloj el la tuta nordokcidenta Germanio, kiuj migre aŭ pli ofte biciklante esploras la riveran vojon.

rivereta meandro proksime de Gifhorn

rekta rivera fluo apud Verden

Eksteraj ligiloj

• pejzaĝa priskribo de la komenca riveroparto (fare de la germania oficejo pri naturprotekto) Arkivigite je 2007-06-28 per Archive.today
• pejzaĝa priskribo de la centra riverovalo (ankaŭ de la germania oficejo pri naturprotekto) Arkivigite je 2007-09-29 per la retarkivo Wayback Machine
• pejzaĝa priskribo de la fina riverovalo (same de la germania oficejo pri naturprotekto) Arkivigite je 2007-09-29 per la retarkivo Wayback Machine