Nacia Asembleo (Francio)

(Alidirektita el Franca Nacia Asembleo)

La Nacia Asembleo (france Assemblée nationale), laŭ la 24-a artikolo de la konstitucio de 1958, estas la malalta ĉambro de la franca Parlamento . Ĝi loĝas en la Palaco Bourbon, en Parizo, kaj partigas la leĝofaran verkon kun la Senato, kiu estas la alta ĉambro.

Nacia Asembleo
Assemblée nationale
Parto de Franca Parlamento
Tipo Malsupra Ĉambro
Elektoperiodo 16-a periodo de la Kvina Respubliko
Baloto Deputitaj balotoj de 2022
Balot-tipo ununoma plejmulta baloto en du fojoj
Balotdato 12-an de junio 2022, 19-an de junio 2022
Strukturo de Nacia Asembleo
Strukturo de Nacia Asembleo
Nombro 577 deputitoj
Daŭro 5 jaroj
Prezidanto Yaël Braun-Pivet (LREM)
Geografia situo 48° 51′ 44″ N, 2° 19′ 7″ O (mapo)48.8621922.318716Koordinatoj: 48° 51′ 44″ N, 2° 19′ 7″ O (mapo)
Assemblée nationale (Parizo)
Assemblée nationale (Parizo)
DEC
Sidejo Palaco Bourbon, Parizo, Francilio
Lingvoj france
TTT-ejo Oficiala TTT-ejo de Nacia Asembleo
vdr
Nacia Asembleo
emblemo
malsupera ĉambro
leĝdona povo
asembleo Redakti la valoron en Wikidata
Komenco 9-a de decembro 1958 vd
Antaŭe National Assembly of the 4th Republic vd
Geografia situo 48° 51′ 43″ N, 2° 19′ 7″ O (mapo)48.8619444444442.3186111111111Koordinatoj: 48° 51′ 43″ N, 2° 19′ 7″ O (mapo)
Lando(j) Francio vd
Sidejo Palais Bourbon
Adreso 126 Rue de l'Université, 75355 Paris
Nacia Asembleo (Francio) (Parizo)
Nacia Asembleo (Francio) (Parizo)
DEC
Lokigo de Parizo en Francio
Map
Nacia Asembleo (Francio)
Ĝenerala(j)
Sekretario(j)
Michel Moreau (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Posedatoj Hôtel de Broglie-Haussonville (en) Traduki Redakti la valoron en Wikidata vd
Retejo Oficiala retejo
Jura formo Q87713484
vdr
La franca Nacia Asembleo, en la palaco Bourbon.

La elekto de la vortoj Assemblée nationale datiĝas de la 17-a de junio 1789, danke al konsento inter Sieyès kaj la deputito de Berio, Jérôme Legrand. La unua Nacia Asembleo proklamis sin mem la 17-an de junio 1789, kaj fariĝis "Konstituanta Nacia Asembleo" (Assemblée nationale constituante) la 9-an de julio.

Historio

redakti

Dua Respubliko (1848-1852)

redakti

Ĉar la Parlamento de la Dua Respubliko havis nur unu ĉambron, la Nacia Asembleo estis tiam la sola leĝfara ĉambro. Tiu Nacia Asembleo oficiis ekde la 4-a de majo 1848 ĝis la 2-a de decembro 1851.

Tria Respubliko (1870-1940)

redakti

Inter la falo de la Dua Franca Imperio kaj la fondiĝo de la Tria Respubliko, la Parlemento enhavis monarkistan plimulton kaj nomiĝis ankaŭ Nacia Asembleo. Sed ekde la validiĝo de la konstituciaj leĝoj kreintaj la Trian Respublikon (1875-1940), la malalta ĉambro de la franca Parlamento nomiĝis "Ĉambro de la deputitoj" (Chambre des députés). La vortoj "Nacia Asembleo" estis ja uzitaj, sed ili referencis al la maloftaj kunvenigoj de la du ĉambroj, ekzemple por baloti la Prezidenton de la Respubliko aŭ por modifi la konstituciajn leĝojn de 1875.

Provizora Registaro (1944-1946)

redakti

Post la Dua Mondmilito kaj ĝis la validiĝo de la konstitucio de 1946, ekzistis nur unu parlamenta ĉambro : la Konstituanta Nacia Asembleo, kiu enhavis 586 deputitojn.

La unua Konstituanta Asembleo de tiu periodo estis balotitelektita la 21-an de oktobro 1945. Tiu Asembleo verkis kaj proponis novan konstitucion, kiu estis malakceptita per referendumo la 5-an de majo 1946. Dua Konstituanta Asembleo estis do balotitelektita, kaj la nova konstitucio fine validiĝis la 27-an de oktobro 1946.

Kvara Respubliko (1946-1958)

redakti

Dum la Kvara Respubliko, la Nacia Asembleo estis la malalta ĉambro, kaj la alta ĉambro estis la "Konsilio de la Respubliko" (Conseil de la République), anstataŭe de la Senato.

Nuna sistemo (ekde 1958)

redakti

Kune kun la Senato, la Nacia Asembleo konsistigas la Parlamenton de la Kvina Respubliko. Ĝi disponas la leĝan potencon.

Ĝiaj 577 membroj estas balotelektitaj per rekta universala voĉdono, por kvinjaraj mandatoj. La Nacia Asembleo balotas la leĝojn (kiuj plejofte devenas de la registaro) kaj povas ankaŭ proponi leĝojn, samkiel la Senato, kvankam tiuj proponoj malofte validiĝas.

Se la Senato ne balotas leĝon kun ekzakte la samaj vortoj, la leĝa teksto devas reveni al la Nacia Asembleo por nova diskuto : tiu cirkulado inter la du parlamentaj ĉambroj nomiĝas "naveto" (navette) kaj plejofte ebligas finan akordon pri unu versio de la leĝo. Tamen, se la malkonsento daŭradas, la ĉefministro povas kunvenigi "Miksan Paran Komision" (commission mixte paritaire), kiu enhavas 7 deputitojn kaj 7 senatanojn. Tiu komisio proponas novan tekston al la du asembleoj : se la malkonsento ne solvas sin, tiam la Nacia Asembleo povas sole baloti la leĝon, eĉ sen la senata akordo.

La Prezidento de la Respubliko povas disigi la Nacian Asembleon. La lasta disigo okazis en 1997, fare de Jacques Chirac : tio estis politika eraro, ĉar la sekva baloto enoficiigis novan socialistan plimulton, kun Lionel Jospin kiel ĉefministro.

Ekde 1958, la deputita mandato estas nekunigebla kun posteno en la registaro. Se li estas nomumata ministron, deputito disponas unu monaton por fari sian elekton inter la du funkcioj.

Notoj kaj referencoj

redakti

Vidu ankaŭ

redakti

Eksteraj ligiloj

redakti