Kipĉaka lingvaro
La Kipĉaka lingvaro (ankaŭ konata kiel la Kypchak, Qypchaq aŭ Nordokcidentaj tjurkaj lingvoj) estas sub-branĉo de la tjurka lingvaro parolata de proksimume 31,3 miliono da homoj en multe da landoj en Centra Azio kaj Orienta Eŭropo, etendiĝate de Ukrainio al Ĉinio. Kelkaj de la plej ĝenerale parolataj lingvoj en ĉi tiu grupo estas la kazaĥa, la kirgiza kaj la tatara.
| Kipĉaka lingvaro | |
| Klasifiko | |
| Lingvistika klasifiko |
Tjurka |
| Komuna tjurka | |
| Glottolog | kipc1239 |
La tjurkaj lingvoj formas lingvan familion de almenaŭ 35 dokumentita lingvojn, parolataj de la tjurkaj loĝantaroj.[1] La nombro de parolantoj derivita de statistiko aŭ taksoj (en 2019) kaj estis rondigita:[2][3]
| Nombro | Nomo | Statuso | Indiĝenaj parolantoj | Ĉefa Lando |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Kazaĥa lingvo | Normala | 14,000,000 |  Kazaĥio
|
| 2 | Tatara lingvo | Normala | 5,500,000 |  Rusio
|
| 3 | Kirgiza lingvo | Normala | 5,000,000 |  Kirgizio
|
| 4 | Baŝkira lingvo | Minacata | 1,500,000 | Rusio
|
| 5 | Karakalpaka lingvo | Normala | 650,000 |  Uzbekio
|
| 6 | Krime-tatara lingvo | Severe endanĝerigita | 600,000 |  Ukrainio
|
| 7 | Kumika lingvo | Minacata | 450,000 | Rusio
|
| 8 | Karaĉaja balkara lingvo | Minacata | 400,000 | Rusio
|
| 9 | Siberia- tatara lingvo | Sendube endanĝerigita | 100,000 | Rusio
|
| 10 | Nogaja lingvo | Sendube endanĝerigita | 100,000 | Rusio
|
| 11 | Krimĉaka lingvo | Kritike endanĝerigita | 200 |  Israelo
|
| 12 | Karaima lingvo | Kritike endanĝerigita | 100 | Ukrainio
|
| Totalo | Kipĉakaj lingvoj | Normala | 31,300,000 | Kazaĥio
|
BibliografioRedakti
(en) Johanson, Lars; Csató, Éva Ágnes (1998). The Turkic Languages. London: Routledge. ISBN 0-415-08200-5.
(en) Menges, Karl H. (1995). The Turkic Languages and Peoples (2-a eld.). Wiesbaden: Harrassowitz. ISBN 3-447-03533-1.
Vidu ankaŭRedakti
- Kipĉaka lingvo
- Kipĉakojs
- Polova lingvo (en: Cuman language)
- Kalpako (kaskedo kun alta krono)
Noto kaj referencojRedakti
Tiu ĉi artikolo aŭ pli frua versio estas (parta) traduko de la artikolo Kipchak languages en la angla vikipedio, kiu dependas de la permesilo Krea Komunuaĵo Nommencio/Samkondiĉe. Vidu la prilaboran historion.
- ↑ (ru) Dybo A.V., Kronologio de Tjurkaj lingvoj kaj lingvaj kontaktoj de fraj trukoj, Moskvo, 2007, p. 766,
- ↑ https://www.ethnologue.com/
- ↑ https://glottolog.org/