Municipo Valka
La municipo Valka (latve Valkas novads) estas municipo en norda Latvio. La municipo estis kreita en 2009, dividante la iaman distrikton Valka (latve Valkas rajons). La centro de la municipo situas en Valka.
| municipo Valka (Valkas novads) | |||
| municipo | |||
 Ērģeme kastelruinoj
| |||
|
|||
| Lando |  Latvio
| ||
|---|---|---|---|
| Historia regiono | Vidzeme | ||
| Ŝoseo | E264/A3 Inčukalns-Valka-Estonio | ||
| - Ŝoseo | A2 Rigo-Pskovo | ||
| - Ŝoseo | P23 Valka-Vireši | ||
| - Ŝoseo | P22 Valka-Rūjiena | ||
| Riveroj | Gauja, Seda, Pedele | ||
| Ĉefurbo | Valka | ||
| Areo | 909 km² (90 900 ha) | ||
| Loĝantaro | 7 596 (2021[1]) | ||
| Denseco | 8,36 loĝ./km² | ||
| Estiĝo | 2021 | ||
| Horzono | EET (UTC+2) | ||
| - somera tempo | EEST (UTC+3) | ||
| ISO 3166-2:LV | LV-101 | ||
 | |||
 | |||
 Vikimedia Komunejo: Valka Municipality
| |||
| Retpaĝo: valka.lv | |||
Ĝiaj najbaroj estas oriente Estonia distrikto Valga, sude municipo Smiltene kaj okcidente municipo Valmiera.
Historio redakti
En antikvaj tempoj, la regiono estis loĝita de miksaĵo de baltaj kaj finn-ugraj triboj, en la 10-a jarcento ili estis plejparte latgaloj kaj estonoj. Poste, la superrego de latgaloj komencis montriĝi. Komence de la 13-a jarcento, la plej granda parto de la teritorio de la municipo estis subigita al latgala ŝtato Tālava, la nordokcidenta parto apartenis al la estona lando Sakala.
Post la Livonia konkero de la krucistoj en la 13-a jarcento, la regiono venis sub la kontrolon de la Livonia Ordeno, malgrandan parton sude ricevis la Arkidiocezo de Rigo.
Kiel rezulto de la Livonia Milito, la regiono venis sub polan regon en Pārdaugava Duklando en 1566. Post longa milito, en 1629 Svedio konkeris regiono.
Post la Granda Nordia Milito en 1721, la regiono venis sub la kontrolo de la Rusia Imperio kaj apartenis al la distrikto Valka de la provinco Vidzeme (Livonio). En 1918 la distrikto estis inkludita en la Respubliko Latvio.
Geografio redakti
La municipo havas varian terenon kaj partoj de ĝi apartenas al malsamaj fiziografiaj areoj. La centra parto estas okupita de Norda Vidzeme malaltebenaĵo. La montetaj altebenaĵoj estas en la nordokcidento kaj malproksima sudoriento.
Geologie, plejparte en la municipo estas dominita per la sedimentoj de la mezdevonio. Mineraloj: sablo kaj gruzo (Stariņi, Vijciems), torfo.[2]
Averaĝa temperaturo estas −6,5 °C en januaro kaj +16,5 °C en julio. Da precipitaĵo falas 650–750 mm jare.[2]
Riveroj redakti
La municipo situas ĉe la limo de la basenoj Gauja, Salaca kaj Emajõgi. Gravaj riveroj:
- Gauja baseno - Gauja, Vija, Kaičupe.
- Salaca baseno - Acupīte, Seda, Rikanda, Ķire.
- Emajõgi baseno - Pedele, Omuļupe.
Lagoj redakti
Ne estas grandaj lagoj en la municipo, la pli grandaj estas lagoj Salainis (0,8 km²) kaj Vēderis (0,8 km²).
Loĝantaro redakti
Laŭ la stato de la jaro 2023 en la municipo vivis 7 560 personoj sur areo de 888,53 kvadrataj kilometroj, kio rezultigas loĝdenson de 9 loĝantoj/km².
| N# | Setlejo | Statuso | Paroĥo | Loĝantaro (2021)[3][4] |
|---|---|---|---|---|
| 1. | Valka | Urbo | — | 5038 |
| 2. | Kārķi | Vilaĝo | Kārķu | 332 |
| 3. | Ērģeme | Vilaĝo | Ērģemes | 292 |
| 4. | Vijciems | Vilaĝo | Vijciema | 288 |
| 5. | Lugaži | Vilaĝo | Valkas | 239 |
| 6. | Sēļi | Vilaĝo | Valkas | 237 |
| 7. | Stepi | Vilaĝo | Zvārtavas | 115 |
| 8. | Turna | Vilaĝo | Ērģemes | 81 |
Administraj unuoj redakti
Urbo (pilsēta) redakti
Valkas pilsēta.
Paroĥoj (pagasts) redakti
Ērģemes pagasts, Kārķu pagasts, Valkas pagasts, Vijciema pagasts, Zvārtavas pagasts.
Bildoj redakti
_m%C3%B5isa_peahoone_2009._aastal.jpg)
Referencoj redakti
- ↑ stat.gov.lv
- ↑ 2,0 2,1 Latvijas ģeogrāfijas atlants - Latvia geografia atlaso. "Jāņa sēta", 2020
- ↑ PMLP.gov.lv Latvijas iedzīvotāju skaits pašvaldībās (latve)
- ↑ LĢIA.gov.lv Vietvārdu datubāze 29.01.2021 (latve)
Eksteraj ligiloj redakti
Bildoj, sonoj kaj videoj pri temo municipo Valka en Vikimedia Komunejo