Jacopo Sadoleto
Jakopo SADOLETO (1477-1547) (naskiĝis en Modeno, Italio, la 12-an de julio 1477 - mortis en Romo, Italio, 18-an de oktobro 1547) estis itala humanisto, episkopo, teologo kardinalo kaj diplomato.
Iacobus Sadoletus (1477-1547) | |||||
---|---|---|---|---|---|
"Aonii Palearii Verulani de animorum immortalitate", ("Pri la senmorteco de la animo"), verko eldonita en 1536.
| |||||
Persona informo | |||||
Naskiĝo | 12-an de julio[1] 1477 en Modeno, Italio | ||||
Morto | 18-an de oktobro 1547 en Romo, Italio | ||||
Religio | katolika eklezio vd | ||||
Lingvoj | latina vd | ||||
Alma mater | Universitato de Ferrara Universitato 'Sapienza' de Romo | ||||
Familio | |||||
Patro | Giovanni Sadoleto vd | ||||
Profesio | |||||
Okupo | katolika episkopo (1520 (Gregoria)–) katolika sacerdoto (1511 (Gregoria)–) vd | ||||
| |||||
vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Vivo
redaktiLi estis naskita en Modeno, en 1477, la filo de konata juristo, li akiris reputacion kiel Nov-latina poeto, lia plej konata peco estante la poemeto "De Laocoontis statua" ("Pri la Statuo de Laokoonto"). En Romo, li ricevis la patronecon de la kardinalo Oliviero Carafa (1430-1511) kaj adoptis la eklezian karieron. Leono la 10-a elektis lin kiel sian sekretarion kune kun Pietro Bembo, kaj en 1517 igis lin episkopo de Carpentras.
Fidela servisto de la papeco en multaj intertraktadoj sub sinsekvaj papoj, precipe kiel pacigisto, lia plej grava celo estis regajni la protestantojn per paca persvado kaj metante katolikan doktrinon en akordigan formon. Sadoleto estis vidita malmulto de sia diocezo ĝis la morto de sia majstro en 1522. Pope Klemento la 7-a revokis lin al Romo unu jaron poste. Forlasinte Romon kelkajn monatojn antaŭ ol ĝi estis prirabita, li diligente regis sian diocezon, kie li estis tre amata. Papo Paŭlo la 3-a revokis lin kaj faris lin kardinalon en 1536, kaj donis al li la titularan eklezion de Sankta Kalisto.
En 1539 kardinalo Sadoleto skribis al la popolo de Ĝenevo, instigante ilin reveni al la katolika kredo. Al Johano Kalvino estis petita forlasi Ĝenevon la antaŭan jaron, kaj ekvivis en Strasburgo, sed la ĝenevanoj daŭre petis Calvin skribi respondon al Sadoleto, kaj tion li faris.
Sadoleto mortis en Romo en 1547, kun aĝo de 70.
Verkaro
redakti- De Laocoontis statua, 1506
- De bello suscipiendo contra Turcas ad Ludovicum Reg. Gall. oratio, 1509
- Oratio prima Synodi Lateranensis habita per Egidium Viterbiensem Augustiani ordinis generalem. With a preface by Jacopo Sadoleto., 1512
- De animorum immortalitate, kune kun Aonio Paleario, 1536
- In Pauli Epistolam ad Romanos Commentariorum libri tres, 1536
- Ad Fridericum Nauseam de futuro oecumenico concilio Epistolae, 1537
- Poemata Duo: Curtius Et Laocoon, Nunc Primum In Germania Edita. Epistola Ejusdem ad Fregusium ... Georgii Sabini ... Hendecasyllabi, 1549
- Consilium de emendanda Ecclesia, 1555
- Dvo Tvm Gravissima, Tvm Lepidissima Poemata Heroica, 1559
- Opera quae exstant omnia, quorum plura sparsim vagabantur, quaedam doctorum virorum cura nunc primum prodeunt, 1737
- Della buona educazione de' figliuoli, del cardinale Jacopo Sadoleto dialogo dalla lingua latina trasportato nell'italiana, 1745
- Epistolae Leonis X Clementis VII Pauli III Nomine Scriptae ; Accessit Antonii Florebelli de vita ejusdem Sadoleti Commentarius et Epistolarum Liber · Volume 1, 1759
- Epistolae familiares, 1760
Vidu ankaŭ
redakti- Oliviero Carafa (1430-1511)
- Giorgio Valla (1447-1500)
- Antonio Giustiniani (1466-1524)[2]
- Paŭlo la 3-a (1468-1549)
- Pietro Bembo (1470-1547)
- Lorenzo Bragadin (1474-1538)[3]
- Giovanni Pietro Carafa (1476-1559)
- Gasparo Contarini (1483-1542)
- Tommaso Badia (1483-1547)[4]
- Vittoria Colonna (1492-1547)
- Francisko la 1-a [(1494-1547)
- Marcantonio Flaminio(1498-1550)
- Pietro Martire Vermigli (1499-1562)
- Reginald Pole (1500-1558)[5]
- Ludovico Beccadelli (1501-1572)
- Giovanni Morone (1509-1580)[6]
- Lorenzo Bragadin (1509-1585)[7]
- Alvise Contarini (1597-1651)[8]
- Hermann Becker (1632-1681)
- Lorenzo Bragadin (1638-1704)[9]
- Petrus Becher (1672-1753)
- Christian Wolff (1679-1754)
- Johann Bernhard Wiedeburg (1687-1766)