Vikipedio

Maurice Rollet de l'Isle

franca hidrografista inĝeniero kaj esperantisto

Maurice ROLLET DE L' ISLE (role dö lil), (Naskiĝis la 19-an de novembro 1859, mortis la 24-an de novembro 1943 en Parizo) franca hidrografista ĝenerala inĝeniero de la franca maristaro, estinta direktoro de la Centra Oficejo hidrografista en Paris.

Maurice Rollet de l'Isle
Persona informo
Naskiĝo 19-an de novembro 1859 (1859-11-19)
en Parizo
Morto 24-an de novembro 1943 (1943-11-24) (84-jaraĝa)
en Parizo
Lingvoj Esperanto • franca
Ŝtataneco Francio Redakti la valoron en Wikidata
Alma mater Franca Politeknika Lernejo Redakti la valoron en Wikidata
Okupo
Okupo hidrografo
esperantisto Redakti la valoron en Wikidata
v • d • r
karikatura bildkarto el ĉ. 1913

Sendita en Ĉinan Maron kaj en Tonkinon en 1884-1885, partoprenas desegnadon de multaj mapoj de la nordaj (1887-1899) kaj okcidentaj (1903-1948) marbordoj de Francio. Scienca vojaĝo al Martiniko post erupcio de Monto Pelée (1902), prezidanto de Société pour la propagation de l'Espéranto (1911-1923), prezidanto de la fizika oceanografia sekcio de la nacia komitato de geodezio kaj geofiziko (Comité National de Géodésie et de Géophysique, 1923-1929).

Vivo

redakti


   

 
Ĉi tiu teksto estas prenita el la Enciklopedio de Esperanto 1934. Vi povas plibonigi ĝin per vikiigo kaj aktualigo de la enhavo. Kiam la origina teksto estos sufiĉe vikiigita kaj aktualigita, forigu ĉi tiun kadron, kaj anstataŭe enmetu la ŝablonon EdE en la artikolon.

 

 

Maurice ROLLET DE L' ISLE (role dö lil), franco, hidrografista ĝenerala inĝ. de la franca maristaro, estinta dir. de la Centra Oficejo hidrografista en Paris. Nask. je la 19-a de novembro 1859 en Paris. E-iĝis en 1903. Prezidis la Parizan sekcion „Latina Kvartalo“ en 1909. Prez SFPE 1911-23. Kunorganizinto de la UK en Paris, 1914. Prez. la Parizan grupon 1920. Membro de ICK. Ĝen. sekr. de ISAE. LK de 1909, dir. de la Akademia Sekcio de teknikaj vortaroj, redaktis ĝian bultenon. Prez. de la Akademio de 1933. Li tute direktis la francan movadon de 1911 ĝis 1923. Direktante sian atenton al la ĝenerala propagando, li redaktis kolekton da broŝuroj, unuj ĝeneralaj, aliaj difinitaj por individua propagando ĉe personoj de profesioj, al kiuj Esperanto povas esti utila (komercistoj, instruistoj, ktp). En 1932 li verkis broŝuron specialan por la deputitoj kaj senatanoj. Tiuj dokumentoj estas modeloj de klareco kaj de konvinka forto. Li agis persone, ĉiam en formo modera, sed per senlaca agado, en la intelektaj medioj kaj el diversaj porscienca societoj. Al li oni dankas speciale la agadon de la Komerca ĉambro de Paris (1920), kiun sekvis la raporto de Baudet, la enkondukon de E en la „Ecole Universelle par correspondance“, la proponon de la „Association française pour l' Avancement des Sciences“ por E kaj la faman manifeston por E, subskribitan de pli ol 40 membroj de la Scienca Akademio, ĉe kiu Generalo Sébert estis jam klopodinta. Li kunlaboris en diversaj E-aj gazetoj, precipe sciencaj. Krom prop. broŝuroj kaj scienca fundamenta terminaro, li direktis „Provo de Marista Terminaro“, 1908; kaj verkis: „L' Initiation à l' E“, 1928. Ĉefkunlaboranto de la Enciklopedio.
L. BASTIEN.

Verkoj

redakti
  • „Une Impasse? La mutiplicite des langues internationales“. Eld. Franca Societo por Propagando de Esperanto, Parizo, 8 pĝ 25 X 19 cm.
  • „La Valeur pedagogique de l'Esperanto pour l'ensignement du Français“. Eld. Franca Societo por Propagando de Esperanto, Parizo.
  • „La plus forte Garantie de la Société des Nations: Une langue. internationale“. Eld. Société: des Amis de l’Esperanto, Parizo, 1919.
  • „L'initiation à l’Esperanto“ . Eld. Belga Esperanto-Instituto, Antwerpen, 1928; 75 pĝ.
  • „Farado kaj analizo de la malsimplaj vortoj“. Propra eldono. 1936. 28 pĝ.
  • „Malsimplaj formoj de la verbo“. Eld. la aŭtoro, 1936, 24 pĝ.

Recenzoj

redakti

Pri La plus forte Garantie de la Société des Nations

 
„ Tre rekomendata por la disvastigo de nia ideo kaj lingvo inter la franceparolantaj anoj de la Pac-Konferenco ”
— La Brita Esperantisto - Numero 174, Junio (1919)

Pri La Valeur pedagogique de l'Esperanto pour l'ensignement du Français

 
„ Ĉiu bona propagandisto kaj ĉiu instruisto nepre devas posedi ĉi tiun klere verkitan broŝuron. ”
— Belga Esperantisto n073-074 (mar-apr 1921)

Pri Une Impasse?

 
„ La aŭtoro majstre pruvas la superecon de la sur longa praktikado bazita Esperanto super ĉiuj aliaj teoriaj projektoj de internaciaj lingvoj aŭ plibone de ŝanĝitaj Esperantoj. ”
— Belga Esperantisto n073-074 (mar-apr 1921)

Pri Farado kaj analizo de la malsimplaj vorto

 
„ „Logika Esperanto“ estas la ĉeftitolo de la verketo, kiu certe faros multan utilon al niaj samideanoj, studinte ĝin. La uzado de la malsimplaj formoj de la verbo estas ofte malĝusta; tial ĉi tiu verketo servu por plibonigi ĝin. Partojn ni publikigos en la „gramatika parto“ de nia AE. ”
— St. Aŭstria Esperantisto n.147 (okt 1937)
 
„ Pri ĉi tiu libro, same kiel ĉe ĝiaj antaŭuloj, mi sentas, ke la aŭtoro iom malsimpligas demandon ne tre malfacilan. Povas esti, ke mia propra cerbo malsame funkcias, kaj ke la kulpo estas mia ; tamen mi ne sentas ĉe la verko tiun kristalan klarecon de penso, kiu ordinare karakterizas la francajn aŭtorojn: pri kelkaj frazoj mi eĉ ne povas diveni la signifon.

Mi notas konsente, ke la aŭtoro malakceptas aliu, aliam, k.s.; ke li kondamnas la anstataŭigon de vagonaro] per alia vorto; ke li preferas jarcento ol centjaro; kaj aprobas la formojn bluokulo (blua okulo) ; belknabino (bela knabino), libertempo (libera tempo), kiujn lastatempo estas mode kondamni. Alifanke, li diras, ke “vortradikoj kaj afiksoj havas nenian signifon”; ke estas erare uzi ad por montri agon, se tiu ago estas nek daŭra, nek ripetata (por nomi la uzon de martelo oni devas diri martelago', kaj martelado nur se la ago estas longa aŭ ripetata); kaj li eĉ skribas marteli-o = martelo. Strange, ke li tiel ignoras aŭ kontraŭas la principojn starigitajn de R. de Saussure kaj ĝenerale akceptitajn. Ni legas bovviro anst. virbovo; akcepto de la vojaĝantoj de la urbestro (anst. akcepto de la urbestro al la vojaĝantoj). Mi hezitus diri, ke beli estas minimuma formo de beligi aŭ beliĝi; aŭ ke necesi=necese esti (anst. esti necesa). La citaĵo “Mia juna ...” estas el Hamleto, ne el En Sonĝo.

Entute verko klera, sed ne ĉiam klara. ”
— M.C.B. La Brita Esperantisto - Numero 391, Novembro (1937)

Pri L'initiation à l’Esperanto

 
„ La libro pritraktas en franca lingvo la verkon de Zamenhof, kiu prezentas la solan solvon de internacia lingvo kaj kiu estas vivanta lingvo; la historion de E. kaj la vivon de Zamenhof, la organizon kaj la nunan staton de la movado fine la celon kaj la manieron de la propagando.

Ni gratulu al la francaj samideanoj, ke nia eminenta Rollet de l’Isle donacis al ili tian valoran propagandilon kaj informilon por la samideanoj mem, kiuj multon povus lerni el

ĝi. Sed ni bedaŭras, ke la samideanoj, kiuj ne scipovas la francan lingvon, ne havos la eblecon konatiĝi kun ĝia enhavo. Esperantlingva eldono multe valorus! ”
— Hugo Steiner. Aŭstria Esperantisto (revuo) n047 (okt 1928)
 
„ Bonega propangandilo, kiun ĉiu vera esperantisto devas posedi kaj donaci al siaj neesperantistaj amikoj. ”
— Brazila Esperantisto 1928 j19_n06-12_jul-dec.

Pri Malsimplaj formoj de la verbo

 
„ La ordinara inteligenta lernanto trovas nenian malfacilon ĉe la kunmetitaj tempoj. Kio povas esti pli logika kaj simpla—pli kristale klara —ol la signifo de la ses formoj de est— kaj de la ses formoj de la participo ; kaj sekve de la 36 formoj, kiuj naskiĝas el ilia kunmetiĝo? Tamen, ke efektive oni povas trovi malfacilaĵojn, pruvas la antaŭnelonga polemikado pri -ita kaj -ata en Heroldo. Dubo povas okazi pro neregulaĵoj en la nacia lingvo (elz., la angla uzo de “have” anstataŭ “be” ĉe la formoj kun -ita, -inta : aŭ pro aliaj kaŭzoj: ekz., la fakto, ke unu verbo povas montri agon momentan, kaj alia verbo agon daŭran 'aŭ eĉ senliman.

Jen peno sondi la profundaĵojn. La aŭtoro zorge antaŭdifinas siajn terminojn (por la celo de la verko) : nuntempo, pasinto, venonto, rilatas la momenton, ĉe kiu oni parolas ; estanto, estinto, estonto, la momenton, pri kiu oni parolas; dumo, antaŭo, posto, la tempodaŭron, dum kiu la ago efektiviĝas. Anstataŭ modoj indikativa, kondiĉa, vola, li parolas pri modoj montra, duba, ordona.

Mi ne konsentas, ke -onta, -ota, montras intencon : ili nur profetas, ke ago okazos. Mi ankaŭ ne komprenas, ĉe paragrafoj 6 kaj 10, la malkonsilon uzi la formojn la letero estas (estis) skribota. Studinte la broŝuron, mi sincere konfesas, ke mi ne scias, ĉu konsenti kun la ordinara lernanto, ke aferoj tiel memevidentaj ne bezonas tian kleran klarigadon, aŭ ĉu (verŝajne pli ĝuste) konstati kun bedaŭro, ke mia mensa kapablo ne sufiĉas por elkompreni la subtilaĵojn de la temo kaj ilian klarigon. Sed al ĉiu, kiu tian sciencan traktaĵon pri temo, kiun ŝatas multaj trovas malfacila, mi kore rekomendas la nunan studaĵon. ”
— M. C. B. La Brita Esperantisto - Numero 377, Septembro (1936)

Bibliografio

redakti
 
De maldekstre: L. L. Zamenhof, Harold Bolingbroke Mudie, Rollet de l'Isle kaj Joseph Silbernik dum UK 1912 en Krakovo
  • Au Tonkin et dans les mers de Chine. Souvenirs et croquis. Paris : Plon-Nourrit et Cie (1886).
  • Manuel de l’explorateur. Procédés de levers rapides et de détail ; détermination astronomique des positions géographiques. /en collab. avec É. Blim, Paris : Gauthier Villars (1899).
  • Provo de Marista Terminaro. Paris : Hachette (1908).
  • La valeur pédagogique de l'espéranto pour l'enseignement du français. Paris : Société Française pour la Propagation de l'Espéranto (1920).
  • L'Espéranto et le tourisme. 2ème éd. Paris : Société Française pour la Propagation de l'Espéranto (1920).
  • Lexique météorologique en 12 Langages. /collab. É. Dalcambe, Paris : Office National Météorologique (1931).
  • Étude historique sur les Ingénieurs Hydrographes et le Service Hydrographique de 1814 à 1914. (redaktita en 1914, eldonita en 1950).

Pri Maurice Rollet de l'Isle

redakti
  • Maurice Rollet de l'Isle, géographe espérantiste. / G. Joly, La Géographie n°1511.

Vidu ankaŭ

redakti

Eksteraj ligiloj

redakti
  Trovu « Maurice Rollet de l'Isle » inter la
Vizaĝoj de homoj
rilataj al la ideo
«Internacia Lingvo»
Antaŭe:Prezidanto de la Societo Franca por la Disvastigo de EsperantoPoste:
Théophile Cart1911–1923Daniel Eyquem
Elŝutita el "https://eo.wikipedia.org/w/index.php?title=Maurice_Rollet_de_l%27Isle&oldid=8998746"