Polica ŝtato
Polica ŝtato estas ŝtato, en kiu la registaro tenas striktan kontrolon de ĝiaj loĝantoj, ĉefe per abolicio de homaj rajtoj kaj ofte ankaŭ kun helpo de sekreta polico. La reĝimo en polica stato estas propre anti-demokratia, kaj ofte similas al armea reĝimo.
Ĝis la falo de la Berlina muro, klasika ekzemplo de moderna polica ŝtato estis Orienta Germanio. La sekreta polico "Stasi" atente kontrolis la civitanojn de Germana Demokratia Respubliko, ĝis la punkto, ke fakte en ĉiu loĝdomo, loko de laboro aŭ distro estis almenaŭ unu polica informanto.
Arto ankaŭ memorfestis multajn ekzemplojn de policaj ŝtatoj, la plej rimarkinda ekzemplo estas la romano de George Orwell 1984, priskribanta totalisman reĝimon kiu uzas la pretekston de la senĉesa milito por permesi policadon kaj ĉieajn sekretajn kameraojn por monitori la ĝeneralan loĝantaron.
Historio redakti
Historie la franca Joseph Fouché estas konsiderita la patro de moderna polico kaj la ideo de polica ŝtato.
Laŭ la Angla Vortaro de Oksfordo, la esprimo "Polica Ŝtato" estis uzita en 1851 kiam uzite rilate al la uzo de nacia polico por subteni ordon en la Aŭstra Imperio. La germana termino "polistireno" ekuziĝis en la angla en la 1930-aj jaroj rilate al totalismaj reĝimoj, kiuj ekaperis en Eŭropo.
Ĉar estas malsamaj politikaj perspektivoj pri taŭga ekvilibro inter individua libereco kaj nacia sekureco, ne ekzistas objektivaj normoj, kiuj difinas polican ŝtaton. Ĉi tiu koncepto videblas kiel ekvilibro aŭ skalo. Laŭ ĉi tiu spektro, iu ajn leĝo, kiu rajtas forigi liberecon, estas perceptata kiel moviĝanta al polica ŝtato, dum iu ajn leĝo limiganta registaran kontrolon al la loĝantaro estas perceptata kiel moviĝanta al libera ŝtato.
Elektronika polica ŝtato estas ŝtato, kie la registaro agreseme uzas elektronikajn teknologiojn por registri, organizi, serĉi kaj disvastigi leĝajn pruvojn kontraŭ siaj civitanoj.