Uri Orlev
Uri ORLEV (naskita Jork Orlowski; la 24-an de februaro 1929 - la 25-an de julio 2022) estis israela verkisto, poeto kaj tradukisto. Li verkis ĉefe infanan kaj junularan literaturon. La plej konataj el liaj verkoj traktas lian infanaĝon en la holokaŭsto aŭ liajn fruajn jarojn en la Lando de Israelo. Li gajnis israelajn kaj internaciajn premiojn, inkluzive de la plej grava premio en la kampo de porinfana literaturo - la Premio Andersen.
| Uri Orlev | |||||
|---|---|---|---|---|---|
.JPG)
| |||||
| Persona informo | |||||
| אורי אורלב | |||||
| Naskiĝo | 24-an de februaro 1931 en Varsovio | ||||
| Morto | 25-an de julio 2022 (91-jaraĝa) en Jerusalemo | ||||
| Lingvoj | hebrea • pola vd | ||||
| Ŝtataneco | Israelo • Pollando vd | ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | verkisto • verkisto de porinfana literaturo • tradukisto • scenaristo • prozisto vd | ||||
| Laborkampo | literary activity • literaturo por infanoj kaj junuloj • translating activity vd | ||||
| Aktiva dum | 1944– vd | ||||
| Verkado | |||||
| Verkoj | Q97323180 vd | ||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Vivo redakti
Orlev naskiĝis en Varsovio, kiel Jork Orlowski. Lia patro estis kuracisto. Kiel infano, li kreskis en asimilita familio, kiu estis polaj patriotistoj. Dum la holokaŭsto, lia patrino estis murdita fare de la nazioj, kaj lia patro estis kaptita fare de la rusoj. Uri kaj lia frato estis kaŝitaj fare de ina parenco en fermita ĉambro en la Varsovia geto, kaj poste translokigitaj al la Bergen-Belsen koncentrejo, kie ili restis ĝis ili du jarojn poste estis liberigitaj fare de la brita armeo.
Li venis al Israelo post la milito kun sia frato, kaj estis adoptita fare de Kibuco, kie li laboris kiel laktofarmisto kaj tie li ŝanĝis sian nomon al Uri. Lia patro estis trovita, kaj enmigris al Israelo en 1954. Li ŝanĝis sian familian nomon poste, kiam Orlev publikigis sian unuan libron, Soldatoj de Plumbo, en 1956, sub la nomo A. Orolovskij.
Kariero redakti
Verkisto redakti
Orlev verkis ĉefe porinfanan kaj junularan literaturon. La konataj el liaj libroj traktis la holokaŭston kiel infano (La Insulo sur Birdstrato kaj Kuru, Knabo, Kuru) aŭ pri liajn fruajn jarojn en Israelo (Familianoj Malproksimaj, same kiel liajn aliaj fruajn rakontojn), kaj prezentis aferojn de perspektivo alirebla por infanoj kaj junularo.
Lia verko Soldatoj de Plumbo estas lia aŭtobiografio de lia supervivo dum la holokaŭsto, kiam Uri estas la knabo Jork. Orlev diris, ke danke al sia arto li povis verki siajn verkojn en juna aĝo sen esti damaĝita de la sperto. Li verkis la priskribo de la eventoj kiel verkisto-artisto kiu kreas de certa distanco de la roluloj, kaj en nekompleta rivelo. Dum sia vivo, li asertis ke li povis nur rigardi la holokaŭston tra la okuloj de infano, kaj ĉiu alia vido estis danĝera por li.
Tradukisto redakti
Orlev ankaŭ okupiĝis pri tradukado de la pola en la hebrean. Interalie li tradukis Quo vadis? de la pola verkisto Henryk Sienkiewicz, kaj Reĝo Maĉjo la unua.
Publikigita verkaro redakti
| Libra nomo | Hebrea nomo | Jaro | Eldonejo |
|---|---|---|---|
| Literaturo | |||
| Ĝis Morgaŭ | עד מחר | 1958 | Estas Oved |
| La Lasta Somera Ferio | חופשת הקיץ האחרונה | 1968 | Daga |
| Libroj por infanoj kaj junaj plenkreskuloj | |||
| Plumbaj Soldatoj | חיילי עופרת | 1956 | Sifriyat Po'alim |
| La Besto de la Mallumo | חיית החושך | 1976 | Estas Oved |
| Estas Malfacile Esti Leono | קשה להיות אריה | 1979 | Estas Oved |
| La Insulo sur Birda Strato | האי ברחוב הציפורים | 1981 | Keter |
| La Flugiloj turniĝas | תור הכנפיים | 1981 | Massada |
| Granda Frato | אח בוגר | 1983 | Keter |
| La Krono de la Drako | כתר הדרקון | 1986 | Keter |
| La Viro de la Alia Flanko | האיש מן הצד האחר | 1988 | Keter |
| La Sinjorino kun la Ĉapelo | הגברת עם המגבעת | 1990 | Keter |
| Lydia, Reĝino de Palestino | לידיה מלכת ארץ ישראל | 1991 | Keter |
| Viandbulo de Meztago | קציצה מהצהריים | 1995 | Keter |
| Malproksimaj Familianoj | רחוקי משפחה | 1996 | Keter |
| La Sabloludo | משחק החול | 1996 | Keter |
| La Vaganta Familio | המשפחה הנודדת | 1997 | Keter |
| La Kanto de la Balenoj | שירת הלוויתנים | 1997 | Keter |
| Kuro, Knabo, Kuro | רוץ, ילד, רוץ | 2001 | Keter |
| Poemoj de Bergen-Belsen (1944) | שירים מברגן-בלזן | 2005 | Yad VaShem |
| Bildlibroj | |||
| La Granda-Malgranda Knabino | קטנה-גדולה | 1977 | Keter |
| Tagmezaj Pensoj | מחשבות צהריים | 1978 | Sifriyat Po'alim |
| Truo en la Kapo | משגעת פילים | 1979 | Keter |
| Siamina | סיאמינה | 1979 | Estas Oved |
| La Leona Ĉemizo | חולצת האריה | 1979 | Massada |
| La Nigra Nubo | הענן השחור | 1979 | Massada |
| Kiel s-ro. Cork Made la Cerba Laboro | מעשה במנוח שהפעיל את המוח | 1979 | Massada |
| La Fortuna Sucilo | מוצץ המזל | 1980 | Estas Oved |
| Avinjo kudras |
סבתא סורגת | 1980 | Massada |
| S-ro. Urbestro, permesu kanti | ראש העיר תן לשיר | 1980 | Massada |
| Vojaĝo al 4-jaraĝa | מסע לגיל ארבע | 1985 | Estas Oved |
| Sur la Malĝusta Flanko de la Lito | על צד שמאל | 1985 | Keter |
| Harlavado | חפיפת ראש | 1988 | Keter |
Eksteraj ligiloj redakti
- Biografia kaj Bibliografio de la Instituto por la Traduko de hebrea Literaturo