6-Okso-Pentadekano
Kemia formulo
C15H30O
6-Pentadekanono
Bastona kemia strukturo de la
6-Pentadekanono
6-Pentadekanono
Tridimensia kemia strukturo de la 6-Pentadekanono
Alternativa(j) nomo(j)
  • Pentila nonila ketono
  • 6-Okso-pentadekano
CAS-numero-kodo 1001-45-2
ChemSpider kodo 63653
PubChem-kodo 70476
Fizikaj proprecoj
Aspekto blanka aŭ flava, brulema solidaĵo
Molmaso 226,4026 g mol−1
Denseco 0,828 g/cm−3[1]
Fandpunkto 34,2°C [2]
Bolpunkto 292,6°C [3]
Refrakta indico  1,4419[4]
Ekflama temperaturo 83,1°C [5]
Solvebleco Akvo:nesolvebla
Mortiga dozo (LD50) 5000 mg/kg (buŝe)
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo Piktogramo
07 – Toksa substanco
GHS Signalvorto Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj H227, H411
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P273, P391, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

"6-Pentadekanonopentila nonila ketono estas organika kombinaĵo rezultanta el interagado de la heksanalo kaj klorononano. Ĝi estas blanka aŭ flava, brulema solidaĵo, nesolvebla en akvo. 6-Pentadekanono posedas 15 karbonatomojn, 30 hidrogenatomojn kaj 1 oksigenatomon. 6-Pentadekanono uzatas en kemiaj sintezoj kaj en la preparado de farmaciaĵoj kaj aromataĵoj. 6-Pentadekanono estas ketona komponaĵo, vaste uzata en la scienca esplorkampo. Ĝi estas senkolora likvaĵo kun frukteca odoro kaj nesolvebla en akvo sed solvebla en etanolo. Ĉi tiu komponaĵo havas plurajn aplikojn en la esplorkampo, inkluzive de ĝia uzo kiel gustiga agento, solvanto kaj reakciaĵo en diversaj kemiaj sintezoj.

Ekzistas pluraj metodoj por sintezi 6-Pentadekanonon, inkluzive de la oksidigado de la 6-pentadekanolo, la redukto de 6-Pentadekanono-oksimo, kaj la reakcio de pentadekanala kun Grignard-reakciaĵoj. La plej ofte uzata metodo estas la oksidigado de la 6-pentadekanolo, kiu implicas la uzon de kalia permanganato aŭ kromia trioksido kiel oksidigaj agentoj.

6-Pentadekanono havas plurajn aplikojn en la scienca esplorkampo. Ĝi estas uzata kiel gustiga agento en la nutraĵa industrio por plibonigi la guston de diversaj manĝaĵoj. Ĝi ankaŭ estas uzata kiel solvanto en la farmacia industrio por solvi diversajn drogojn kaj kiel reakciaĵo en diversaj kemiaj reakcioj. Krom tio, 6-Pentadekanono estas uzata en la sintezo de diversaj organikaj komponaĵoj, inkluzive de steroidoj, terpenoj kaj karotenoidoj.

La mekanismo de ago de 6-Pentadekanono ne estas bone komprenata. Tamen, studoj montras, ke ĝi havas sedativan efikon sur bestoj, kio sugestas, ke ĝi povas agi sur la centra nervosistemo. Aldone, 6-Pentadekanono pruviĝis havi antimikrobajn ecojn, kiuj povas ŝuldiĝi al sia kapablo interrompi la ĉelan membranon de bakterioj."

Sintezoj

redakti

Sintezo 1

redakti
  • Preparado de la 6-pentadekanono per traktado de heksanoila klorido kaj nonano:

  +     + 

Sintezo 2

redakti
  • Preparado de la 6-pentadekanono per oksidado de la 6-Pentadekanolo:

     

Sintezo 3

redakti
  • Preparado de la 6-pentadekanono per traktado de heksanalo kaj klorononano:

  +     + 

Sintezo 4

redakti
  • Preparado de la 6-pentadekanono per traktado de dekananalo kaj pentila klorido:

  +     + 

Vidu ankaŭ

redakti

Referencoj

redakti