Abel-Premio
La Abel-Premio (aŭ Abela Premio) estas jara matematika premio.
| Abel-Premio | ||
| scienca premio | ||
|---|---|---|
| Nomita laŭ | Niels Henrik Abel | |
| Organizanto | Norvegia Akademio de Sciencoj kaj Literaturo | |
| Sidejo | Oslo | |
| Lando | Norvegio | |
| Fondita en | 2003 | |
| En TTT | Oficiala retejo vd | |
Kreaĵo
redaktiEn 2001, la norvega registaro anoncis, ke por celebri la naskiĝon de la norvega matematikisto Niels Henrik Abel, ĝi kreos novan premion por matematikistoj. Ĉi tiu premio celas kovri la mankon de Nobel-premio por matematiko, kvankam oni konsideris, ke la Medalo Fields estis jam ekvivalento.
La premio
redaktiLa norvega akademio de scienco kaj literaturo konigas la laŭreaton, kiun komitato konsistanta el kvin internaciaj matematikistoj, elektas. Oni regule en novembro aljuĝas la premion, kiu valoras 6 milionojn da norvegaj kronoj.
Listo de la laŭreatoj
redakti- 2003: Jean-Pierre Serre (Francio, Collège de France)
- 2004: Michael Atiyah (Unuiĝinta Reĝlando, Universitato de Edinburgo) kaj Isadore Singer (Usono, MIT)
- 2005: Peter Lax (Hungario, Courant Institute of Mathematical Sciences de New York)
- 2006: Lennart Carleson (Svedio, Reĝa Teknika Altlernejo)
- 2007: S. R. Srinivasa Varadhan (Barato / Usono, New York University)
- 2008: John G. Thompson (Usono, University of Florida) kaj Jacques Tits (Belgio / Francio, Kolegio de Francio)
- 2009: Mikhail Gromov (Rusio / Francio, Institut des Hautes Études Scientifiques)
- 2010: John Torrence Tate (Universitato de Teksaso, Usono)
- 2011: John Milnor (Institute for Mathematical Sciences, Universitato de Stony Brook, Nov-Jorko.)
- 2012: Endre Szemerédi (Alfréd Rényi Institute of Mathematics, Hungara Scienca Akademio, Budapeŝto, kaj Department of Computer Science, Rutgers, The State University of New Jersey, Usono)
- 2013: Pierre Deligne (Institute for Advanced Study en Princeton, New Jersey, Usono)
- 2014: Yakov G. Sinai[1]
- 2015: John Nash kaj Louis Nirenberg[2]
- 2016: Andrew Wiles [3]
- 2017: Yves Meyer [4]
- 2018: Robert Langlands [5]
- 2019: Karen Uhlenbeck (Universitato de Teksaso en Aŭstino, Usono) [6]
- 2020: Hillel Furstenberg kaj Gregory Margulis[7]
- 2021: László Lovász kaj Avi Wigderson[8]
- 2022: Dennis Sullivan
- 2023: Luis Caffarelli
- 2024: Michel Talagrand[9]
- 2025: Masaki Kashiwara[10]
Referencoj
redakti- ↑ Abelprisvinneren 2014
- ↑ Abelprisvinnerene 2015
- ↑ Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2018-11-14. Alirita 2018-12-13 .
- ↑ Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2018-11-21. Alirita 2018-12-13 .
- ↑ Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2018-11-28. Alirita 2018-12-13 .
- ↑ https://www.bbc.com/mundo/noticias-47630429
- ↑ Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2020-03-20. Alirita 2020-03-23 .
- ↑ https://abelprize.no/winners
- ↑ https://www.bbc.com/mundo/articles/cv2ykxegv44o
- ↑ https://www.msn.com/es-xl/noticias/other/nobel-de-matem%C3%A1ticas-para-el-genio-que-aprendi%C3%B3-a-calcular-con-patas-de-grullas-y-tortugas/ar-AA1BGYp1?ocid=msedgdhp&pc=U531&cvid=30efb5a5ccdb4f2cb8704b93fafb3abb&ei=16