Artikolaj lokoj

Artikolaj lokoj estas tiuj urboj aŭ vilaĝoj, kie estis konstruataj nekatolikaj preĝejoj en Hungara reĝlando fine de la 17-a jarcento kaj en la 18-a jarcento laŭ aparta jura artikolo (latine artikulus) N-ro 17-a kodigita en Sopron en 1681.

Fine de la mezepoko la katolika eklezio perdis sian monopolon, ĉar kalvinanismo kaj luteranismo disetendiĝis. Sub la regado de la katolikaj Habsburgoj oni ne permesis konstrui nekatolikajn preĝejojn. Emeriko Thököly longe batalis por libereco de la religia kulto. Habsburgoj timis, ke eĉ ili perdos la tronon pro religiaj aferoj, tial ili revokis la parlamentanojn por solvi la problemon. Laŭ la nova leĝo oni nomumis po 2 komunumojn en ĉiuj departementoj, kie oni rajtis konstrui ankaŭ nekatolikajn preĝejojn. En aliaj lokoj tio ne estis permesata. La kondiĉoj estis rigoraj:

la preĝejo devas situi ekster la urbo muroj
la konstruado devis daŭri nur unu jaron
oni devis fari ĝin sen ŝtono (escepte la fundamenton) kaj metalo
sen turo devis konstruadi la preĝejon
la ĉefenirejo devis esti flanke

Jen kelke da lokoj, kie oni konstruis preĝejojn:

Luterana preĝejo (Sopron) en Sopron (reĝa departemento)
Luterana preĝejo (Nemescsó) en Vas (reĝa departemento)
Luterana preĝejo (Nemeskér) en Sopron (reĝa departemento)
Luterana preĝejo (Nagyvázsony) en Veszprém (reĝa departemento)
Luterana preĝejo (Pápa) en Veszprém (reĝa departemento)
Luterana preĝejo (Celldömölk) (en tiutempa Nemesdömölk) en Vas (reĝa departemento)
Luterana preĝejo (Györköny) (sen bildo) en Tolna (reĝa departemento)

Ankaŭ la kalvinanaj preĝejoj estis permesataj, ekzemple en Szendrő.

Post jarcento oni jam permesis la konstruadojn el brikoj, baldaŭe oni permesis ankaŭ la turojn.

Luterana preĝejo en Nemeskér
Luterana preĝejo en Nemescsó
Luterana preĝejo en Nagyvázsony
Luterana preĝejo en Pápa
Luterana preĝejo en Celldömölk

Fontoj

Hungara Vikipedio
1681. évi XXVI. törvénycikk hungare Arkivigite je 2016-03-04 per la retarkivo Wayback Machine