Gagauzio
Gagauzio (gagauze Gagauziya aŭ Gagauz Yeri; rumane Găgăuzia; ukraine Ґаґаузія, ruse Гагаузия), formale konata kiel Aŭtonoma Teritoria Unuiĝo de Gagauzio, estas aŭtonoma regiono de Moldavio. Ĝia nomo venas de la vorto "Gagauz", kiu deriviĝas de la nomo Gok-oguz uzita por priskribi posteulojn de la tjurka tribo oghuz. Krime-tataroj kaj ujguroj, el kiu gok signifas "ĉielon" aŭ "lazuran", tiel ke Gok-oguz laŭlitere signifis "lazuran oghuz".
| Gagauzio | |||
| Gagauza Yeri | |||
 |
| ||
| Detaloj | Detaloj | ||
| Nacia himno: Tarafım | |||
| |||
| aŭtonoma teritoria unuo de Moldavio | |||
|---|---|---|---|
| Bazaj informoj | |||
| Ĉefurbo | Komrato (23,429) | ||
| Uzata(j) lingvo(j) | gagaŭza, rumana lingvo, rusa lingvo | ||
| Areo | 1 832 km² | ||
| Loĝantaro | 155 700 (2014) | ||
| Loĝdenso | 85 loĝ./km² | ||
| Horzono | - | ||
| Politiko | |||
| Ĉefministro | Irina Vlah | ||
| Ekonomio | |||
| Valuto | moldava leo | ||
 | |||
| Lando | Moldavio | ||
| Ĉefurbo | Komrat | ||
| - koordinatoj | 46° N, 29° O (mapo)46.31638928.666389 | ||
| Areo | 1 832 km² (183 200 ha) [+] | ||
| Loĝantaro | 134 535 [+] (2014) | ||
| Denseco | 73,44 loĝ./km² [+] [+] | ||
| Guberniestro | Irina Vlah | ||
| ISO 3166-2 | MD-GA | ||
|
|||
|
|||
 |
|||
| Gagauzio | |||
 Vikimedia Komunejo: Gagauzia [+] |
|||
| En TTT: Oficiala retejo [+] | |||
La gagauzoj descendas de la turkaj selĝukoj kiuj loĝis en Dobruĝo, kune kun la peĉenegoj, oghuzoj kaj kipĉakoj kiuj sekvis la anatolian selĝukan sultanon Kajkaŭzo la 2-a. Pli specife, unu klano de oghuzaj tjurkoj migris al Balkano dum la inter-tribaj konfliktoj kun aliaj tjurkoj. Granda grupo de la gagaŭzoj poste forlasis Bulgarion kaj ekloĝis en suda Besarabio, kun grupo de etnaj bulgaroj.
La aŭtonomio de Gagauzio estas garantiita de la moldava konstitucio kaj reguligita ekde 1994. Se Moldavio decidus kuniĝi kun Rumanio, Gagauzio havus la rajton de mem-determinado. La Asembleo de la Gagauzia Popolo havas mandaton por leĝdona povo ene de sia propra jurisdikcio. Tio inkludas leĝojn en eduko, kulturo, loka evoluo, buĝetaj kaj impostaj temoj, sociala sekureco, kaj aferoj pri teritoria administracio. La Asembleo de gagaŭzoj ankaŭ havas du specialajn povojn: ĝi povas partopreni la formuliĝon de la interna kaj ekstera politiko de Moldavio; kaj, centra regularo devus influi la jurisdikcion de la Gagauza Unuiĝo.