Nitrometano

kemia kombinaĵo
Nitrometano
nitrometano
Plata kemia strukturo de la Nitrometano
nitrometano
Tridimensia kemia strukturo de la Nitrometano
Alternativa(j) nomo(j)
  • Nitrokarbolo
Kemia formulo
H3CNO2
CAS-numero-kodo 75-52-5
ChemSpider kodo 6135
PubChem-kodo 6375
Merck Index 15,6698
Fizikaj proprecoj
Molmaso 61,04 g·mol-1
Denseco 1,1371g cm−3
Fandpunkto -28°C
Bolpunkto 101°C
Refrakta indico  1,3817
Ekflama temperaturo 35 °C
Memsparka temperaturo 417 °C
Mortiga dozo (LD50) 125 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R5 R10 R22
Sekureco S41
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS Damaĝo Piktogramo
02 – Treege brulema 07 – Toksa substanco
08 – Risko al sano
GHS Signalvorto Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj H226, H302, H319, H332, H351, H361, H371, H373, H412
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P201, P202, P210, P233, P240, P241, P242, P243, P260, P261, P264, P270, P271, P273, P280, P281, P301+312, P303+361+353, P304+312, P304+340, P305+351+338, P314, P330, P337+313, P370+378, P403+235, P405, P501[1]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Nitrometano, CH3NO2, estas la plej simpla organika nitrokombinaĵo. Ĝi estas nitroalkano kaj konstitucia izomero de la karbaminacido.

Proprecoj

redakti

Nitrometano estas senkolora, malforte odoranta, facile bruligebla likvaĵo kun degelpunkto de -29 °C kaj bolpunkto de 100,8 °C. Ĝiaj vaporoj efikas je la centra nerva sistemo, la pli longa restado en la vaporo aŭ engluto de la likvaĵo kaŭzas damaĝojn ĉe la hepato kaj reno.

Sintezo

redakti

 +     + + 

Apliko

redakti

Nitrometano estas uzata kiel solvaĵo por spektroskopio kaj HPLC, por produktado de raketa pelaĵo, eksplodaĵoj (PLX, ANNM), insekticidoj kaj kiel aldonaĵo por motoraj fueloj (ĉefe en la 1930-aj jaroj por atingi rapidan pinton sed nune en la motorsporto aŭ en la veturilaj modeloj).

Referencoj

redakti