Ĉandigaro
Ĉandigaro (panĝabe ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ; hinde चंडीगढ़, IAST Caṇḍīgaṛh; prononco [ʧʌɳɖiːgʌɽʰ]) estas milionurbo kaj universitata urbo de Barato, kiu havas la statuson de unia teritorio. Mem estante administre sendependa de barata ŝtato, la urbo tamen estas la ĉefurbo por du barataj ŝtatoj, kiuj ambaŭ limas je la urba teritorio: kaj por Panĝabo kaj por Harjano. Al la urbo Ĉandigaro konektatas la satelitaj urboj Panĉkula kaj Mohali - kune ili konsistigas triopon, angle nomatan Chandigarh Tricity.
| Ĉandigaro | |
| hindie: चण्डीगढ़, panĝabe: ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ , angle: Chandigarh | |
| urbo kaj unia teritorio | |
.JPG) Parko en Ĉandigaro
| |
| Oficiala nomo: चण्डीगढ़ | |
| Kromnomo: Urbo de Beleco | |
| Lando |  Barato
|
|---|---|
| Distrikto | 1 |
| Historiaj regionoj | Mogola Imperio, Brita Hindio |
| Montaro | Sivalik |
| Situo | Ĉandigaro |
| - alteco | 350 m s. m. |
| - koordinatoj | 30° 45′ 00″ N 76° 47′ 00″ O / 30.75000 °N, 76.78333 °O (mapo) |
| Ĉefurbo | Ĉandigaro |
| Areo | 114,00 km² (11 400 ha) |
| Loĝantaro | 1 054 686 (2011) |
| Denseco | 9 251,63 loĝ./km² |
| Estiĝo | 1953 |
| Estro | Vijayendrapal Singh (ekde ) |
| Horzono | BST (UTC+5:30) |
| Poŝtkodo | |
| Telefona antaŭkodo | +91-172-XXX XXXX |
| ISO 3166-2 | IN-CH |
| Oficialaj lingvoj | hinda lingvo, panĝaba lingvo |
| Religio | hinduismo (78,6 %), sikismo (16,1 %), islamo (4 %) ka. |
  Situo enkadre de Barato
| |
 Vikimedia Komunejo: Chandigarh
| |
| Retpaĝo: www.chandigarh.nic.in | |
 Portalo pri Barato
| |
Ĉandigaro estas grava mejloŝtono en la historio de urboplanado, kaj kune kun la planado de la urbo Braziljo, efektivigita de Lucio Costa, estas ankoraŭ la fokuso de viglaj diskutoj inter arkitektoj, urboplanistoj, sociologoj kaj historiistoj.
Loĝantaro redakti
Laŭ la stato de 2011 en la urbo vivis 1 055 450 loĝantoj sur areo de 114 kvadrataj kilometroj, kio rezultigas loĝdenson de 9 258 loĝantoj/km².
En la jaro 2008 la unia teritorio havis sume 1 111 000 loĝantojn (en 2001 temis pri proksimume 900 000), kaj la urbo Ĉandigaro mem el ili havis 1 003 000 loĝantoj (en 2001 temis pri malpli ol 809 000). Ĉefaj lingvoj estas la hinda, panĝaba kaj angla. Malpli ol 20 procentaĵoj de ili estas analfabetoj.
Historio redakti
Ĉandigaro estas impona kaj unika planita urbo, kiu naskiĝis post sendependiĝo de Barato. Le Corbusier kaj aliaj planadis la urbon, kiu konsistas el 1 km²-aj kvadratoj, kiel la ŝakluda tabulo. En 1966 la urbo estis oficiale ĉefurbo de la supre menciitaj 2 subŝtatoj.
Klimato redakti
Ĉandigaro havas subtropikan klimaton, kie regas varmegaj someroj, ne malvarmaj vintroj kaj musono, (la lasta daŭaras inter junio-septembro). La temperaturo varias inter -1 °C kaj 41 °C). Jare pluvas 1110 mm.
Vidindaĵoj redakti
- la tuta urbo mem
