Leventina (distrikto)
La distrikto Leventina (en Esperanto ankaŭ Leventino) estas administra unuo de Kantono Tiĉino. Ĝi havis 9554 loĝantojn la 31-an de decembro 2011. Ĝia ĉeloko estas la komunumo Faido.
| Distrikto Leventina | |
|---|---|
 | |
 | |
 | |
| distrikto de Svisio • Kantono Tiĉino (administra divido) | |
| Kantono | Tiĉino |
| Ĉefloko | Faido |
| Koordinatoj | 46° 4′ N 7° 3′ O / 46.067 °N, 7.050 °O (mapo)Koordinatoj: 46° 4′ N 7° 3′ O / 46.067 °N, 7.050 °O (mapo) |
| Areo | 479,9 km² |
| Loĝantardenseco | 19,9 loĝantoj/km² |
| Federacia Kodo | 2103 |
Geografio redakti
La Distrikto Leventina konsistas el la meza kaj supra parto de la Valo Leventina, tra kiu fluas la rivero Tiĉino. La nordan limon de la Distrikto Leventino formas la Gotardo-Pasejo.
Trafiko redakti
Tra la Distrikto Leventino kondukas la kantona ĉefvojo n-ro 2, kiu kondukas de Bazelo trans Gotardo-Pasejo al Chiasso. De Airolo kondukas nordokcidenten la vojo al Nufenen-Pasejo. Paralele al la kantona vojo kondukas la svisa aŭtovojo A2 kaj la grava trajnlinio de Svisaj Federaciaj Fervojoj, kiu trans la Gotardo-Tunelo konektas Tiĉinon kun la cetera Svislando.
Komunumoj de la distrikto Leventina redakti
La distrikto Leventina konsistas (stato en 2013) el 4 komunumaroj kun entute 10 komunumoj, el kiuj la ĉefloko Faido estas la plej granda. Jen la listo:
Komunumaro Airolo redakti
| Blazono | Nomo | Loĝantoj (2009-12-31) |
Areo en km² |
Komunumkodo |
|---|---|---|---|---|
 |
Airolo | 1559 | 94.5 | 5061 |
 |
Bedretto | 70 | 75.2 | 5063 |
| Totale | 2 | 1629 | 169,7 | -- |
Komunumaro Faido redakti
| Blazono | Nomo | Loĝantoj (2009-12-31) |
Areo en km² |
Komunumkodo |
|---|---|---|---|---|
 |
Faido | 1949 | 126,3 | 5072 |
| Totale | 1 | 1949 | 123,6 | -- |
Komunumaro Giornico redakti
| Blazono | Nomo | Loĝantoj (2009-12-31) |
Areo en km² |
Komunumkodo |
|---|---|---|---|---|
 |
Bodio | 1019 | 6.4 | 5064 |
 |
Giornico | 851 | 19.5 | 5073 |
 |
Personico | 349 | 39.1 | 5076 |
 |
Pollegio | 782 | 5.9 | 5077 |
 |
Sobrio | 78 | 6.4 | 5081 |
| Totale | 5 | 2297 | 77,3 | -- |
Komunumaro Quinto redakti
| Blazono | Nomo | Loĝantoj (2009-12-31) |
Areo en km² |
Komunumkodo |
|---|---|---|---|---|
 |
Dalpe | 172 | 14.5 | 5071 |
-coat_of_arms.svg){kind=small} |
Prato (Leventina) | 429 | 16.9 | 5078 |
 |
Quinto | 1002 | 75.2 | 5079 |
| Totale | 3 | 1603 | 106,6 | -- |
Historio redakti
La unua dokumenta mencio de Leventina datiĝas el la jaro 948 el la testamento de la episkopo Atto di Vercelli, kiu heredigis siajn havaĵojn en la Valo de Blenio al la katedrala kapitolo de Milano. En la jaro 1403 la valanoj konkludis protektokontrakto kun Urio kaj Obvaldo, kiuj volis akiri la kontrolon pri la suda flanko de la Gotardo-Pasejo. Post malvenko en la Batalo de Arbedo en la jaro 1422 la duko de Milano reakiris la kontrolon pri la valo, sed en la jaro 1439 kaj 1441 Urio reakiris la kontrolon pri la Leventino kaj en la paco kontrakto de la jaro 1480, kiu estis konkludita post la Batalo de Giornico la dukoj Visconti de Milano, kiuj sekvis la dukan familion de Sforza, definitive rekonis la suverenecon de Urio pri la Valo Leventina. Dum la tempo de la Helveta Respubliko de 1798 ĝis 1803 la valo apartenis al la tiama Kantono Belinzono, en 1803 ĝi fariĝis distrikto de la nove fondita Kantono Tiĉino.[1]
Notoj kaj referencoj redakti
Eksteraj ligiloj redakti
- Vidu ankaŭ en la Vikimedia Komunejo la kategorion distrikto Leventina – (Kolekto de bildoj kaj plurmediaj dosieroj)