Naftali Hertz Najemanoviĉ
Naftali Hertz Jehuda HaKohen NAJEMANOVIĈ (ankaŭ literumita Nimanovich kaj Nimanowitz; hebree en la jida ortografio, kiu estis uzata en la epoko: ניימאנאוויץ; jida: ניימאַנאָוויטש; la 12-a de februaro 1843, Józefów, Lublina distrikto, kongresa Pollando - la 10-a de Marto 1898, Varsovio, Kongresa Pollando, Rusia Imperio), ankaŭ konata per la plumnomo "HaNec" (signifanta akcipitro en la hebrea), estis pola judo, hebrelingva verkisto, felietonisto, aŭtoro de lernolibroj kaj tradukisto.
| Naftali Hertz Najemanoviĉ | ||
|---|---|---|
| ||
| Persona informo | ||
| Naskiĝo | 12-an de februaro 1843 en Józefów | |
| Morto | 10-an de marto 1898 (55-jaraĝa) en Varsovio | |
| Tombo | Hebrea tombejo de Varsovio vd | |
| Lingvoj | jido • hebrea vd | |
| Profesio | ||
| Okupo | ĵurnalisto • verkisto • feuilletonist • tradukisto vd | |
| vd | Fonto: Vikidatumoj | |
Li tradukis la Unuan Libron de L. L. Zamenhof en la hebrean en 1888, kaj en la jidan en 1889.
Vivo redakti
Naftali Hertz Jehuda estis filo de Jicĥak Ze'ev HaKohen Najemanovic. Li estis edukita en la urbo Zawichost sub la inspektado de lia avo, Herŝka Najemanovic, unu el la Haskala en Zamość. Li studis Gemaraon, la hebrean kaj lingvojn, en preparo por studoj ĉe la Rabena Seminario en Breslau, sed lia patrinflanka avo, David Davidson, kiu estis tre devota, ne permesis tion, kaj li restis ĉe la Ĥasidismo dum pluraj pliaj jaroj, ĝis sia geedziĝo. En la aĝo de 18 jaroj li translokiĝis al la urbo Lublin kaj okupiĝis pri komerco, ĉefe de libroj. Samtempe li komencis verki - plurajn artikolojn kaj en la pollingva juda gazeto Izraelita kaj en lokaj gazetoj en la jida. Post kiam lia vendoprofesio iris pli malfacile, li translokiĝis al Varsovio en 1886 por partopreni en verkado de artikoloj en la hebrea gazetaro, sub sia ĵurnalista nomo Hanec (la akcipitro). Baldaŭ liaj felietonoj gajnis lojalan legantaron kaj ricevis sukceson.
Najemanovic daŭre komercis librojn, eldonis kelkajn lernolibrojn, kaj publikigis plurajn rakontojn.
Loĝanta en Varsovio, verŝajne li renkontis L. L. Zamenhof persone kaj intertraktis pri la traduka laboro.
Li estis instrumenta en laboro por la starigo de filio de hebrea eduka reto "Klara Lingvo" fondita de Eliezer Ben-Jehuda en Pollando.
Verkado redakti
En siaj felietonoj, HaNec adoptis stilon iom flora kaj malpeza, kiu estis plenplena de diritaĵoj el la judaj sanktaj libroj, kaj estis ankaŭ karakterizita per dialogoj en la stilo de la Talmudo. La felietonoj, apartenanta al gazeta ĝenro tre populara de la periodo, malpeze pritraktis ĉiutagajn aferojn, kiuj koncernis la judojn en Varsovio, kaj estis reprezentitaj en sukcesa kunfandiĝo inter klerula stilo, kaj klaŭnado mola kaj senpika, kun speciala modesta graco. Tamen, la kontribuo de Najemanovic al skriba malpeza kaj populara ĵurnalisto en la hebrea, en medio en kiu la lingvo parolita en la periodo estis la jida, restas historie valora.
Krom la felietonoj, HaNec publikigis sufiĉe multajn librojn, kelkajn en la jida kaj kelkaj en la hebrea, inkluzive de fabeloj, hebreajn tradukojn de aliaj rakontoj, diversajn literaturajn kolektojn kiujn li redaktis kaj librojn por memlernado de la rusa, la pola kaj la hebrea.
Lingvaj lernolibroj redakti
- Instruisto de la sankta lingvo: Por lerni la lingvon de la Sanktaj Skriboj ... Redaktata fare de Gramatikistoj ... Sub la redakcio de Najemanovic (HaNec) et Company, Booklets A-Ked, Varsovio: Kelter, 1890. (aperis en pluraj aliaj eldonoj, La libro estas havebla en la kolekto de la Israela Nacia Biblioteko)
- Naftali Hertz Najemanovic (HaNec), La Rusa al la dommastrino: Elementa Libro por Memlernado de la Rusa (דער הויזלעהרער רוססיש עלעמענטאַרבוך צום זעלבסט ערלערנען רוססיש), Varsovio: Alapin eldonejo, 1902. (Kroma presado: Varsovio, Levin Epstein presejo, 1904) (rusa memlernada libro)
- Najemanovic (HaNec), La Doma Instruisto: La Germana por memlernado ..., Varsovio: Alpin Press, 1902-1912. (Libro por memlernado de la germana )
- Najemanovic (HaNec), La Doma Instruisto: La pola por memlernado ĝisfunde la pola lingvo ..., Varsovio: [Hamul], 1904. (Pola memlernada libro)
Tradukaĵoj redakti
- La hebrea: D-ro Esperanto [ד"ר עספּעראַנטאָ Ludwig Zamenhof], Unu lingvo por ni ĉiuj : Enkonduko kaj Kompleta Lingvo-Instruisto ; Tradukita en la hebrean de HaNec, Varsovio, eldonejo Meir Yechiel Halter, 1888.
- La jida: דאקטאר עספּעראַנטאָ, דיא וועלטשפּראַכע עספּעראַנטאָ: ... יעדער פֿערשטענדיגער מענש קען זיא ערלערנען אין אייניגע טעג אונד ... פֿערשטענדיגען מיט דער גאֲנצער וועלט; אומגעאַרבייטעט פֿיר דעם יודישען פֿאָלק פֿאָן הנץ, ורשה: מ' לעווינסקי, תרמ"ט (1889) . (kaj vidu la Varsovian eldonon de 1911 en la kolekto de la Nacia Biblioteko) . Traduko de la jida: D-ro Esperanto, La Mondlingvo Esperanto : ... Ĉiu prudenta homo povas lerni ĝin en kelkaj tagoj kaj ... Kompreniĝi kun la tuta mondo; eldonita por la juda popolo de HaNec, Varsovio: M. Lewinsky, 1859. (Vidu Varsovian eldonon 1911 en la kolekto de la Nacia Biblioteko)