Bea Palya
Bea PALYA (prononco:[bea paja]) naskiĝnomo: Beáta PALYA (prononco:[beaata paja]) (Makó,11an de novembro 1976 -) Prima Primissima-premiita kaj dufoja Artisjus-premiita hungara popolkantistino, artistino.
| Bea Palya | |
|---|---|
| |
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 11an de novembro 1976 en Hungario, Makó |
| Nacieco | Hungaro 
|
| Ŝtataneco | Hungario 
|
| Alma mater | Universitato Eötvös Loránd (1994–2002)
|
| Okupo | |
| Okupo | kantisto
|
| TTT | |
| Retejo | http://www.palyabea.hu http://www.palyabea.hu/hu/nyitlap |
| Esperanto | |
| Aliaj aktivaĵoj | popolkantisto, artisto |
Biografio
redaktiŜi pasigis sian infanaĝon en vilaĝo Bagon, Distrikto Pest, kaj dancas kaj kantas en la popoldanca grupo de la vilaĝo ekde la aĝo de ses jaroj kun la helpo de la instruistoj de Muharay Elemér Popola Grupo. Post abituriĝo de la mezlernejo János Csere Apáczai, li studis etnografion en Scienca Universitato Loránd Eötvös de 1994. Li diplomiĝis en 2002.
De 1992 ŝi estis la kantisto de la grupo Zurgó, kaj de 1996 ŝi estis la kantisto de la grupo Laokoón. De 1997 ĝis 2002 ŝi estis membro de la Societo Blazo-Cirko Szabolcs Szőke, kaj intertempe ŝi fondis la mondmuzikan grupon Folkestra en 2000 kun András Monori. En 2002, ŝi studis en Parizo kun la hinda kantisto Kakoli Sengupta kiel stipendiulo de la Franca Instituto en Budapeŝto. Reveninte hejmen, li komencis sian solokarieron en 2003.
Ŝi estis multflanka artisto, edukita en hungara, cigana kaj bulgara popolmuziko, kaj poste studis la muzikon de aliaj popoloj (sefarda muziko, hinda muziko). Ŝi ankaŭ kontribuis al aliaj ĝenroj (mondmuziko, ĵazo). Aldone al ŝia laboro kiel popolmuzika artisto, ŝi ankaŭ prezentis la frivolajn poemojn de la fikcia 19-a-jarcenta poeto Sándor Weöres, verkita de Samu Gryllus.
Ŝi fondis sian propran bandon en 2005 (Palya Bea Quintet) kaj koncertas kun ili hejme kaj eksterlande, sed ankaŭ ofte solece. De la dua duono de la 2000-aj jaroj, ŝiaj propraj komponaĵoj kaj kantoj pli kaj pli emfaziĝis en lia laboro.
Kelkaj el la plej gravaj muzikistoj kaj komponistoj, kun kiuj ŝi laboris: Samu Gryllus, András Monori, Szabolcs Szőke, Balázs Szokolay Dongó, András Dés, Mátyás Bolya, Dávid Lamm, József Barcza-Horváth, László Fassang, Ferenc Seby, Ferenc Kiss, Elemér Balázs, János Nagy, Péter Eötvös, Michael Moricz, Bert van Laethem, Kristof Roseeuw, Helena Booksle, Michel Montanaro.
Ŝi koncertis eksterlande en Carnegie Hall (Novjorko), Kennedy Center (Vaŝingtono), Covent Garden (Londono), Concertgebouw kaj Bimhuis (Amsterdamo), Kitara Concert Hall (Saporo). En 2004 ŝi reprezentis Hungarion ĉe Olimpiaj ludoj en Ateno, ŝi estis unu el naŭ kantistoj en la mondo en la internacia muzika projekto La mondo renkontas Manos Hadjidakis.
Ŝi instruas kantadon ekde 2008 kaj ankaŭ okupiĝis pri muzika mentorado. Ŝia unua aŭtobiografia eseo, Ribo, estis publikigita en oktobro 2011.
En oktobro 2012, ŝi naskis Lili, kaj en januaro 2017, knabineton nomatan Panni.
Diskografio
redakti- Folkestra: Mamikám, Orpheia, 2001
- Ágról-ágra. Tradition in motion, Orpheia, 2003
- Álom-álom, kitalálom: Énekelt mese, Gryllus Samuval és Bolya Mátyással, Gryllus, 2004
- Szeretetből jöttél erre a világra, Gryllus, 2007
- Adieu les complexes, Sony Music Entertainment, 2008, a megjelenés évében felkerült a European World Music Chartra a 20. helyen
- Egyszálének, Sony Music Entertainment, 2009
- Én leszek a játékszered, Gryllus Samuval közös produkció, Sony Music Entertainment, 2010
- Ezeregy szefárd éjszaka: Élő koncertfelvételek, Sony Music Entertainment, 2012
- A nő, MG Records, 2014
- Tovább nő, MG Records, 2016
- Hazatalálok, MG Records, 2018
Kontribuoj
redakti- Etnofona Muzika Asocio kaj Palya Bea: Balado de Anni Blonde ; albumo: Kiam mi estis knabeto (Omaĝo al la bando Elija) 2005
- En 2006, li muzikis por la filmo Transilvanio de Tony Gatlif, en kiu li ĉefrolis en pluraj scenoj.
Libroj
redakti- Palya Bea–Weöres Sándor: Psyché; ill. Gyulai Líviusz; Helikon, Bp., 2005 (Hangzó Helikon) + CD
- Ribizliálom; Libri, Bp., 2011 + CD
- Altatok. Dalok, versek Álomország kapujában és azon túl; ill. Szottfried Zsófia; Kolibri, Bp., 2012 + CD
- Nappali dalok. Új dalok, zenés játékok; szöveg, zene Palya Bea, ill. Petrók Ildi; Bookline, Bp., 2016 + CD
Distingoj
redakti- Artisjus-díj(2002)
- Aphelandra Humanitárius Díj (2006)
- A Magyar Kultúra Nagykövete (2007)
- A Magyar Köztársasági Érdemrend lovagkeresztje (2007)
- Márciusi Ifjak Díj (2009)
- Prima Primissima Díj (2009)
- Artisjus Díj (2010)
- Fonogram – Magyar Zenei Díj (2019)
Fontoj
redaktiTraduko
redaktiEn tiu ĉi artikolo estas uzita traduko de teksto el la artikolo Palya Bea en la hungara Vikipedio.