Krotoszyn

urbo en nuntempa Pollando

Krotoszyn (germane: Krotoschin) estas urbo en la provinco (historie vojevodio) de Pollando. Ĝi apartenas al samnoma komunumo kaj estas la administra centro de ankaŭ samnoma distrikto Krotoszyn. Fine de 2021 en la urbo vivis 28 704 loĝantoj.

Krotoszyn

Blazono

Blazono
urbo
Krotoszyn (Pollando)
Krotoszyn (Pollando)
DMS

Map

Genitivo de la nomo Krotoszyna
Provinco Grandpollando
Distrikto distrikto Krotoszyn
Komunumo komunumo Krotoszyn
Speco de komunumo Urbo-kampa
Urborajtoj 1415
Koordinatoj 51° 42′ N, 17° 26′ O (mapo)51.69701944444417.435694444444Koordinatoj: 51° 42′ N, 17° 26′ O (mapo)
Alto super la marnivelo 130 ĝis 140 m
Areo 22,55 km²
Loĝantaro 28704 (en 2021)
Loĝdenso 1 302,8 loĝ./km²
Poŝtkodo 63-700 ĝis 63-710
Telefona antaŭkodo 62
Aŭtokodo PKR
TERYT 4304012044
Estro Julian Władysław Jokś
Titolo de estro Urbestro
Adreso de estraro ul. Kołłątaja 7
Poŝtkodo de estraro 63-700
Telefono de estraro 62 725-23-80
Fakso de estraro 62 725-34-36
Ĝemelaj urboj (Nederlando) Brummen
(Litovio) Maišiagala
(Francio) Fontenay le Comte
(Germanio) Dierdorf
Komunuma retejo http://www.krotoszyn.pl
vdr
La iama starostejo (distriktestrejo), nun urbodomo (urba kaj komunuma oficejo) en Krotoszyn
Centro de la urbo Krotoszyn, la brikdomoj konstruitaj en la 14a, 15-19 jc (antaŭ la nuna modernigo)

Historio

redakti

Historio de Krotoszyn de la 15-a ĝis 19-a jarcentoj

redakti
 
Respubliko de Ambaŭ Nacioj
 
Ladislao la 2-a Jogajlo
 
Sveda diluvo (1655-1660) aŭ Nordia Milito 1655-1660
  • La setlejo jam estis konata en la jaro 1405, kiam aperis la unua dokumentita mencio pri la vilaĝo Crothoszino. La urbo estis fondita en la jaro 1414 tre proksime de la vilaĝo Krotoszyn. Fondinto de la urbo partoprenis en la Batalo de Grunwald, Wierzbięta Krotoski el la familio Łodziów.
 
La teritorio de la Granda Duklando de Poznano kun la teritoriaj ŝanĝoj post la armistico (batalhalto) en Treviro kaj la limoj de Vojevodio de Poznano post la Traktato de Versajlo

La teksado en la urbo falis, tamen disvolviĝis la peltfarado kaj ŝufarado.[1]

Historio de Krotoszyn dum la 20-a jarcento

redakti

Grandaj ŝanĝoj en la aspekto de la urbo okszis nur en la komenco de la 20a jc, kiam oni konstruis la plimulton de industriaj entreprenoj, lernejoj kaj la urbaj oficejaj domegoj.

 
Perdoj de teritorio de Germanio pro la Traktato de Versajlo
  •  Administrita de Ligo de nacioj
  •  Donita al najbaraj landoj
  •  Restis ĉe Germanio
  •  
    La mapo de Dua Pola Respubliko
     
    La strato Dworcowa (Stacidoma), la memorŝtono omaĝe al la viktimoj de la germana aviadila atako al la civila trajno (vagonaro) la 2-an de septembro 1939
     
    La 21an de oktobro 1939 - ekzekuto de poloj en la Operaco Tannenberg

    En oktobro 1939 germanoj ekzekutadis loĝantojn de Grandpolio kadre de la Operaco Tannenberg (germane Unternehmen Tannenberg, litere "Entrepreno T.") tio estis la kodnomo de eksterma agado kontraŭ la pola intelektularo dum la dua mondmilito, kiel parto de la Generalplan Ost ("Ĝenerala Plano Oriento").

     
    Curzon-linio kaj ŝanĝoj de la teritorio de Pollando post la Dua Mondmilito
     
    La malfrugotika de preĝejo de Sankta Johano Baptisto
     
    La preĝejo de Sankta Fabiano kaj Sankta Sebastiano ( el la jaro 1572)

    Post la dua mondmilito, Krotoszyn restis la sidejo de la distriktaj kaj komunumaj aŭtoritatoj. La loĝantaro de la urbo de tiam duobliĝis ĝis preskaŭ 30 000 homoj. Oni konstruis la aron da loĝ-blokoj, kaj rande de la urbo oni konstruis la setlejojn de unufamiliaj domoj.[1]

    Bibliografio

    redakti
    • Klaus-Dieter Alicke, Lexikon der jüdischen Gemeinden im deutschen Sprachraum (germane: Leksikono de la judaj komunumoj en Germanlingvio), Gütersloh: Gütersloher Verlagshaus, 2008.
    • Jochen Böhler, Klaus-Michael Mallmann, Jürgen Matthäus, Einsatzgruppen in Polen, Darmstadt: eldonejo Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 2008, pole tradukita je la nomo Einsatzgruppen w Polsce. Varsovio: eldonejo Bellona, 2009.
    • Leon Plater, Opisanie historyczno-statystyczne Wielk Księstwa Poznańskiego (pole: Historia kaj statistika priskribo de la Grandduklando Poznana), Lejpcigo: Jan Nepomucen Bobrowicz, Księgarnia Zagraniczna [Fremda Librejo], 1846.
    • Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich (pole: Geografia vortaro de la Regno de Pollando kaj aliaj slavaj landoj), volumo 4, Varsovio, eldonita de Władysław Walewski, 1883.

    Gefiloj

    redakti

    Referencoj

    redakti
    1. 1,0 1,1 laŭ artikolo de esperantisto Mariusz Borysiewicz, doktoriĝ-kandidato el Pomeria Akademio en Slupsko