Manon Lescaut
Manon Lesko (France: Histoire du Chevalier des Grieux, et de Manon Lescaut [istwaʁ dy ʃ(ə)valje de ɡʁijø e d(ə) manɔ̃ lɛsko]) [1] estas franclingva romano de Antoine-François Prévost, unue publikigita en 1731. La libro estas la sepa parto de Pervost el la sep volumoj de "Memuaroj kaj Aventuroj de nobelulo retiriĝita de la socio" (Mémoires et aventures d'un homme de qualité). Estas konjektite ke signifa parto de la intrigo estas bazita sur la biografio de la verkinto.
| Manon Lescaut | ||
|---|---|---|
 | ||
| Aŭtoro | Antoine-François Prévost | |
| Eldonjaro | 1908 | |
| Urbo | Parizo | |
| Eldoninto | Presa Esperantista Societo | |
| Paĝoj | 188 | |
Polemika siatempe, la verko estis malpermesita en Francio post publikigo. Malgraŭ tio, ĝi iĝis tre populara kaj piratitaj eldonoj estis vaste distribuitaj. En posta eldono, (1753) Abbé Prévost forigis kelkajn skandalan detalojn kaj injektis pli moraligantajn respondecigojn.
Intrigo
redaktiLa intrigo de la libro okazas en Francio kaj Luiziano en la 18-a jarcento. La rakonto sekvas la protagoniston, Chevalier de Graya, kaj lian amantinon, Manon Lesko'n. De Graya devenas de riĉa kaj privilegiita familio kaj je la malkontento de sia patro li enamiĝas al Manon, kiu estas forpelito deportonta al Luiziano - tiutempe franca kolonio en Nordameriko. Li poste perdas sian riĉaĵon kaj fuĝas kun Manon al Parizo. En Parizo, la junaj geamantoj ĝuas sian vivon kune dum la klopodoj de de Graye por kontentigi la altvalorajn dezirojn de sia amatino. De Graya luktis por kontentigi la bongustan guston de Manon pri luksaj produktoj. Li kolektas monon prunteprenante de sia lojala amiko Tiberge, kaj en hazardludo kie li trompas la ludantoj. Plurfoje, la riĉaĵo de de Graya vaporiĝas ĉu pro ŝtelo, ĉu pro domo en fajro, kio igis Manon forlasi lin favore al riĉulo, ĉar ŝi ne povis elteni la penson vivi en malriĉeco. Poste ŝi revenas al De Graya kaj kune ili decidas foriri al Luiziano.
La du geamantoj poste foriras al Nov-Orleano, kie ili ŝajnigas esti geedziĝintaj kaj vivas en paco. Sed kiam de Graya rivelas al la guberniestro de la kolonio ke li kaj Manon ne estas laŭleĝe geedziĝintaj, kaj li petas al li geedzigi ilin, la guberniestro decidas pro sia aŭtoritato doni Manon al la filo de sia frato, kiu deziras ŝin. En malespero, de Graya invitas la nevon de la guberniestro al duelo, kaj batas kaj lasas lin senkonscia. De Graya opinias ke li mortigis la viron kaj timas la venĝon de la guberniestro. La paro fuĝas de Nov-Orleano direkte al la Luiziana dezerto, esperante atingi anglan kolonion. La afliktoj de la vojo malfortigas Manon kaj ŝi mortas pro malkovro kaj elĉerpiĝo la postan matenon. Suferante de Graya entombigas ŝin surloke kaj finfine li revenas al Francio kun sia amiko Tiberge.
En kulturo
redaktiLa intrigo de la libro Manon Lesko estas origino por opero, baleto kaj filmo. Ne malpli ol kvar operoj estis inspiritaj de la libro, la plej famaj el kiuj estas: Manon Lescaut de Puccini de 1893, kaj Himno de Jules Massenet de 1884.
La saman temon pritraktis poste en la 20-a jarcento la ĉeĥa poeto Vítězslav Nezval en samtitola dramo, kies Esperanta traduko aperis en 2022 ĉe KAVA-PECH.
Esperanto
redaktiTraduko de Henri Vallienne eldoniĝis 188-paĝe en la jaro 1908 ĉe Presa Esperantista Societo el Parizo, kiel literatura aldono al la revuo Lingvo Internacia.
Recenzoj
redakti |
|
Bibliografioj
redakti- Manon Lescaut. Vítězslav Nezval. En Esperanton trad. J. Kořínek. Dobřichovice: KAVA-PECH, 2022. 195p. 21cm. Bind. (ISBN 9788088326236). Sepakta dramo verkita laŭ la samtitola romano de Abbé Prévost.
Referencoj
redakti- ↑ 1934 : Enciklopedio de Esperanto
Eksteraj ligiloj
redakti
- Enciklopedio de Esperanto/M en sia originala formo en la Interreto
- Skanaĵoj de la romano el aldono de Lingvo Internacia 1908 ĉe Esperantomuzeo en Vieno
- La intrigo (en la angla)
- Angla traduko de Manon Lescaut
- Literatur-kritika studo pri la romano (en la franca)
- Katalogo de Esperantomuzeo kaj Kolekto por Planlingvoj
- Katalogo de Heredaĵbiblioteko Hendrik Conscience
- Katalogo "Erfgoedbib" en LibraryThing
- Katalogo de Kataluna Esperanto-Asocio